دروغ
دروغ ادعای باطلی است که گوینده، عمداً آن را به عنوان حقیقت بیان می‌کند. دروغگویی معمولاً به منظور کلاه‌برداری یا فریب یا جلوگیری از وضعیتی که برای دروغگو نامطلوب است، رخ می‌دهد. دروغ می‌تواند باعث بی‌اعتمادی شود.[۱]
دروغ، وابسته به چیزی نیست که به زبان آورده می‌شود بلکه وابسته به چیزی است که شنونده ادراک می‌کند؛ یعنی حتی اگر آنچه که به زبان آورده می‌شود دروغ نباشد ولی اگر عمداً به طریقی دیگر، باعث ادراک چیزی به غیر از واقعیت شود دروغ است؛ مثلاً اگر به خاطر لحن بیان، زبان بدن، گفتن بخشی از واقعیت و…، غیر از واقعیت ادراک شود دروغ است.
دروغ در ایرانویرایش
از نخستین سنگ نوشته‌های موجود، زشتیِ دروغ برای مردم گوشزد شده و همچنین در آثار مکتوب کهن فارسی از اهورامزدا خواسته می‌شود که «ما را از دروج (دروغ) دور بدار».[۲] بنابراین اخلاق ایرانی از آغاز با این پدیده در مبارزه بوده‌است چندان که آن را به «دیو دروغ» تشبیه کرده‌اند. برای مثال در کلیله و دمنه، همچنین در قابوس‌نامه، کیمیای سعادت و اخلاق ناصری بر این موضوع بسیار تأکید شده‌است.[۱]
دروغ در اسلامویرایش
دروغ از گناهان کبیره در اسلام محسوب می‌گردد. در روایتی از معصوم گناهان بزرگی چون دزدی و زنا ذکر شده که ممکن است مؤمن در حالتی دچار آن گردد (و توبه کند)، اما دروغ گویی با مسلمانی قابل جمع نیست.[۳]
علی بن ابی‌طالب می‌گوید: «هیچ عاقلی دروغ نمی‌گوید.»[۴]؛ چراکه دروغگویی، صفتی است که هیچ‌گاه با عقل قابل جمع نیست؛ یعنی انسان عاقلی نیست کسی که دروغ می‌گوید.
دروغ در آخرالزمانویرایش
در پیشگویی‌های کهن ادیان ابراهیمی آمده‌است که در آخرالزمان دروغ به شدت رواج پیدا می‌کند، دو شخصیت آخرالزمانی «پیامبر دروغین» و «دجال» پس از سلطه بر انسان‌ها موجب رواج دروغ می‌شوند و آن حرام را حلال می‌شمارند. دربارهٔ رواج دروغگویی و دروغ پیش از ظهور منجی جهان احادیث زیادی از پیشوایان مذهب شیعه آمده‌است، که در آخرالزمان:
- «مساجد و اماکن مذهبی پر می‌شود از کسانی که از خدا نمی‌ترسند و برای غیبت و خوردن گوشت اهل حق در آنجا جمع می‌شوند»
- «نزد مردم، انسان‌های دروغگو و تهمت‌زننده راستگوترین افراد تلقی می‌شوند»
- «سوگند دروغ به خدا زیاد می‌شود»
- «مردم دروغ را حلال می‌شمارند»
- «مردم دروغگو را تصدیق می‌کنند»
- «فاسق دروغ می‌گوید و مجازات نمی‌شود»
- «راستگو تکذیب می‌شود و دروغگو تصدیق»[۵]
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
| مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به دروغ در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «آثار اعتقادی و سیاسی "دیو دروغ"/ ناراستی اعتماد را از مردم می‌گیرد». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۸ ژوئیه ۲۰۱۲.
- ↑ نیازمند منبع
- ↑ «دانستنی‌هایی از قرآن گناهان بزرگ و کوچک». خبرگزاری حوزه.
- ↑ بحارالانوار، ج 66، ص 313، ح 7.
- ↑ شبکه ملی مدارس: روابط مردم در آخرالزمان.