درگاه:استان کردستان

ویرایش درگاه استان کردستان
سنندج، مرکز استان کردستان
سنندج، مرکز استان کردستان
جایگاه استان کردستان
جایگاه استان کردستان

استان کردستان با گستردگی ۲۸٬۲۰۳ کیلومتر مربع در غرب ایران قرار دارد. این استان که در دامنه‌ها و دشت‌های پراکنده سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفته است، از شمال به استان‌های آذربایجان غربی و زنجان، از شرق به همدان و زنجان، از جنوب به استان کرمانشاه و از غرب به کشور عراق محدود است. مرکز این استان، شهر سنندج است. استان کردستان براساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۷۵ دارای ۸ شهرستان، ۱۲شهر، ۲۱ بخش، ۷۸ دهستان و ۱۷۶۵ آبادی دارای سکنه است. شهرستان‌های این استان عبارتند از: بانه، بیجار، دهگلان، دیواندره، سروآباد، سقز، سنندج، قروه، کامیاران و مریوان.

ویرایش نوشتار برگزیده

سنندج دومین شهر بزرگ کرد نشین و بیست و سومین شهر بزرگ ایران، مرکز استان کردستان در غرب ایران است. نام سنندج دگرگون شدهٔ سنه‌دژ است و زبان مردم، کردی سورانی اردلانی است. سنندج در ارتفاع ۱۴۵۰ تا ۱۵۳۸ متری از سطح دریا و در منطقهٔ کوهستانی زاگرس واقع شده و آب و هوای سرد و نیمه‌خشک دارد. این شهر از سمت غرب به کوه آبیدر، از سمت شمال به کوه شیخ معروف، از سمت جنوب به کوه سراج الدین، محدود شده‌است و در منطقه‌ای به‌وسعت ۶/۳۶۸۸ هکتار گسترده شده‌است. جمعیت این شهر بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، برابر با ۳۱۱٬۴۴۶ نفر است. سنندج به لحاظ موقعیت جغرافیایی و فعالیت‌های شهرسازی عصر صفوی و قاجار، از بافت شهری سنتی با ارزشی برخوردار است که بناهای مسکونی و عام‌المنفعه متعددی مانند حمام، مساجد و بازار در آن باقی‌مانده‌است. و دارای محدودهٔ بافت تاریخی فرهنگی با وسعتی معادل ۱۱۲ هکتار است. شهر سنندج را به علت واقع شدن در دامنهٔ کوه، در قدیم سنه می‌خواندند و چون قلعه آن از لحاظ نظامی اهمیت زیادی داشته، آن را سنه‌دژ (قلعه‌ای در پای کوه) می‌نامیدند که کم‌کم به سنندج بدل شد. ژاک دمورگان که در اواخر سلطنت ناصرالدین‌شاه به ایران آمده، همه جا از این شهر با نام سنه یاد کرده‌است. سنندج ( سنه یا سنه‌دژ) که از شهرهای کهن و مقدس است به آیین مهر و زردشت در این بخش ایران بازمی‌گردد. ارتباط این شهر و نواحی مجاور آن با اساطیر پهلوانی آریایی از اهمیت و قدمت این شهر حکایت می‌کند. شهر جدید سنندج در دوره صفوی و در روزگار شاه‌صفی در سال ۱۰۴۶ هجری قمری توسط سلیمان‌خان اردلان پایه‌گذاری شد.

ویرایش زندگی‌نامه

سوران کردستانی (بهمن فریور) (زادهٔ ۱۳۳۴ در سنندج) از محققان، نویسندگان و مورخان و شاعران فعال معاصر کرد ایران است. او پس از مدتی جدال با بیماری، ۳۰ فروردین ۱۳۹۲ در بیمارستانی در تبریز درگذشت. دکتر سوران کردستانی به موازات تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه تهران، تحقیقات فرهنگی خویش را در زمینه‌های (تاریخ، شناخت ادیان، زبان‌شناسی، و جامعه‌شناسی و فرهنگ اقوام و ملل خاورمیانه) آغاز نموده و اکنون پس از ۳۹ سال (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۹۱ خورشیدی) تحقیق در زمینه‌های یادشده، متجاوز از یکصد اثر علمی/ فرهنگی تالیف، چاپ و منتشر نموده و قریب به ۱۰۰۰ مقاله تحقیقی به رشته تحریر درآورده است که توسط وب‌گاه رکوردهای جهانی الخیرات به عنوان پرکار ترین و فعال ترین محقق زبان و ادبیات و تاریخ کرد، نخستین نمایشگاههای کردستان شناسی برای اولین بار در تاریخ کرد، برپایی نخستین کلاسهای آموزش زبان کردی در ایران در سالهای بعد از انقلاب در کردستان ایران، شناخته شده است.

ویرایش آیا می‌دانید

آیا می‌دانید...

ویرایش نگارهٔ برگزیده
عمارت آصف وزیری (خانه کرد).
ویرایش گردشگری

از جاذبه‌های تاریخی استان می‌توان به قلعه زیویه سقز، سنگ نبشته اورامان، غار کرفتو مابین سقز و دیواندره، عمارت خسروآباد، عمارت مشیر دیوان، عمارت امجدالاشراف، عمارت وکیل الملک، عمارت سالار سعید (موزه سنندج)، عمارت آصف وزیری (خانه کرد)، حمام شیشه سقز، بازار تاریخی سقز، مسجد دو مناره سقز، حمام حاج صالح سقز، کاروانسرای تاجوانچی سقز، حمام خان، حمام وکیل الملک، حمام قسلان، بازار سنندج، قلعه حسن آباد، قلعه قمچقای، پل قشلاق، برج اشقون بابا، برج اوچ گنبدخان، برج ینگی ارخ اشاره کرد.

ویرایش ویکی‌پروژه‌ها
ویرایش آن‌چه می‌توانید انجام دهید
  • الگوی {{درگاه|استان کردستان}} را به نوشتارهای وابسته با استان کردستان اضافه کنید.
  • الگوی {{استان کردستان-خرد}} را به نوشتارهای خرد استان کردستان اضافه کنید.
  • در پروژه‌های استان کردستان همکاری کنید.
  • نوشتارهای خرد استان کردستان را گسترش دهید.

به بهبود کیفیت مقاله‌های استان کردستان کمک کنید! وپ:راهنمای ویرایش صفحه‌ها، ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه و وپ:منابع معتبر را بخوانید…

ویرایش رده‌ها
ویرایش مطالب با کیفیت
ویرایش سراسرنما
سراسر نمای سنندج از آبیدر
ویرایش موقعیت
ویرایش درگاه‌های وابسته
درگاه‌های مشمول استان کردستان
ایران کردستان
درگاه‌های شهرهای ایران
کرمانشاه تبریز اصفهان تهران شیراز مشهد