دمای ذوب
دمای ذوب یا نقطهٔ ذوب (به انگلیسی: Melting point) به دمایی که در آن، ماده بهطور کامل از حالت جامد به مایع (یا بالعکس) تبدیل میشود، دمای ذوب (یا دمای انجماد) میگویند. دمای ذوب/انجماد در نمودارهای فازی بهعنوان نقطهٔ ذوب/نقطه انجماد مطرح میشود. تمامی نقاطی که روی خط میان فاز مایع و جامد قرار دارند، همگی بیانگر نقطهٔ انجماد/ذوب هستند. معروفترین نقطهٔ ذوب/نقطهٔ انجماد مربوط به آب است. نقطهٔ ذوب و انجماد همیشه برای مواد خالص در نظر گرفته میشود. ناخالصی و فشار روی نقطهٔ ذوب/انجماد تأثیر میگذارد. درحین ذوبشدن/منجمدشدن، دمای جسم ثابت میماند. وجود ناخالصی سبب کاهش نقطه ذوب میگردد
تفسیر میکروسکوپیِ ذوبشدنویرایش
در یک جسم جامد، مولکولهای تشکیلدهندهٔ آن در جای خود نوسان میکنند، ولی هنوز حالت کریستالی خود را حفظ کردهاند. اگر به جسم سخت گرما داده شود، این نوسانها بیشتر میشوند، تا زمانی که ساختار کریستالی از هم میپاشد و جسم مایع میشود.
نقطهٔ ذوب متجانسویرایش
موادی که دارای نقطهٔ ذوب متجانس هستند، در یک دمای خاص ذوب یا منجمد میشوند و تا پایان استحاله دمای آنها ثابت باقی میماند.
نقطهٔ ذوب نامتجانسویرایش
مواد دارای نقطهٔ ذوب نامتجانس در یک محدودهٔ دماییِ مشخص ذوب یا منجمد میشوند و در این محدوده با پایینرفتن دما مقدار فازِ جامد بیشتر شده و از مقدار فاز مایع کاسته میشود.
دمای انجمادویرایش
تعریف یک دما بهعنوان دمای ذوب یا دمای انجماد به دیدگاه ما از رژیم حرارتی بستگی دارد. هنگام گرم کردن، این نقطه، نقطهٔ ذوب، و هنگام سرد کردن، نقطهٔ انجماد است.
تأثیر فشارویرایش
فشار بر نقطهٔ ذوب/نقطهٔ انجماد مواد تأثیرگذار است. با بالارفتن فشار نقطهٔ ذوب/انجماد نیز بالا میرود. (البته یک استثنا وجود دارد: آب، که با فشار بالاتر، نقطهٔ ذوب آن پایین میآید).
با افزایش فشار، نقطهٔ ذوب یخ کاهش مییابد؛
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Gefrierpunkt». در دانشنامهٔ ویکیپدیای آلمانی، بازبینیشده در آوریل ۲۰۱۰.
Horst Kuchling (۲۰۰۱)، «Wärmelehre»، Taschenbuch der Physik، Leipzig: Fachbuchverlag Leipzig، ص. ۲۶۹-۲۷۰، شابک ۳-۴۴۶-۲۲۸۸۳-۷