بهرام زند

دوبلور ایرانی (۱۳۲۸—۱۳۹۷)


ابوالفضل بهرام زندی مشهور به بهرام زند (زادهٔ ۶ شهریور ۱۳۲۸ – درگذشتهٔ ۱۸ فروردین ۱۳۹۷)، دوبلور، مدیر دوبلاژ و مجری سرشناس ایرانی بود.

بهرام زند
ابوالفضل بهرام زندی در تیر ۱۳۸۶
زادهٔ۶ شهریور ۱۳۲۸
تبریز، ایران
درگذشت۱۸ فروردین ۱۳۹۷ (۶۸ سال)
تهران، ایران
آرامگاهروستای قاسم‌آباد قندیشاد
ملیتایران
پیشهصداپیشه، دوبلور، مجری تلویزیون
بازیگر
سال‌های فعالیت۱۳۴۴–۱۳۹۶
همسر(ها)مهری تاجیک
فرزندانجعفر و بهزاد
والدیناسدالله
جایزه(ها)بهترین مدیر دوبلاژ سیما (۱۳۸۹)
وبگاه

او سرپرستی گویندگان را در سریال‌های ایرانی از جمله «امام علی»، «مردان آنجلس»، «پهلوانان نمی‌میرند»، «مسافر»، «بشارت منجی» و «مدار صفر درجه»، و مجموعه‌های خارجی پرمخاطبی مانند «جنگجویان کوهستان»، «شرلوک هلمز»، «ناوارو» و «۲۴» بر عهده داشته‌است. دوبلاژ دو سریال شرلوک هولمز و ناوارو با تکنیک و مهارت بالای او توأم با جذابیت و صلابت صدای بهرام زند وی را پرچمدار و یکه‌تاز هنر دوبلاژ در دو دههٔ ۷۰ و ۸۰ شمسی ساخت و بیش از همه آثارش این دو اثر باعث ماندگاری ابدی صدای او در اذهان فارسی زبانان شدند.[۱] او حدود هشت سال با بیماری سرطان مبارزه می‌کرد و سرانجام در صبح روز شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۹۷، در منزل خود در اثر ایست قلبی درگذشت.[۲][۳][۴][۵]

زندگی ویرایش

ابوالفضل بهرام زندی در سال ۱۳۲۸ در تبریز متولد شد.[۶] او فعالیت دوبله را از سال ۱۳۴۴ آغاز کرد. به‌دلیل اشتغال به شغل معلمی مدتی از کار فاصله گرفت و سپس مجدداً از سال ۱۳۴۸ وارد دوبله شد. او از سال ۱۳۵۸، به‌عنوان مدیر دوبلاژ نیز فعالیت نمود.

در سال ۱۳۶۰ با بازی در مجموعه‌ای تلویزیونی به نام «سینما تئاتر» (تئاتر ولایت) و سپس در سال ۱۳۶۲ با بازی در فیلم میرزا کوچک خان، بازیگری را هم تجربه کرد.

همچنین در سال ۱۳۷۵ در مسابقه «حافظه برتر» به‌عنوان مجری فعالیت نمود.

فعالیت ویرایش

بهرام زند، ابتدا به انجمن گویندگان رفت، ولی به او اعلام کردند که ورود تو به این عرصه خیلی طول می‌کشد؛ برای همین، در سال ۱۳۴۸ توسط یکی از آشنایان در تلویزیون به محمد خواجوی‌ها (مانی) معرفی شد و به عنوان کارآموز در «استودیو تلویزیون فیلم» مشغول فراگیری دوبله گشت[۷][۸][۹][۱۰] او مدتی بعد برای همکاری به خسرو خسروشاهی معرفی شد.[۱۱][۱۲]

زند در فیلم‌های بسیاری به جای شخصیت‌های گوناگون سخن گفت و سرپرستی گویندگان را در سریال‌های ایرانی ازجمله امام علی، روشن‌تر از خاموشی و مدار صفر درجه بر عهده داشت. او همچنین مدیر دوبلاژ مجموعه‌های خارجی پرمخاطبی مانند جنگجویان کوهستان، شرلوک هلمز، ناوارو و سریال ۲۴ بود.[۱۳] وی گفتار متن فصل‌هایی از مستند ایران را نیز انجام داد (هفت قسمت مربوط به مشهد و شش قسمت مربوط به کویر لوت).[۱۴][۱۵]

دقت نظر در دوبله سریال شرلوک هلمز موجب شد که از طرف انجمن دوستداران شرلوک هلمز در انگلیس، با ارسال دو کتاب به عنوان هدیه، از دوبلهٔ این اثر تقدیر کنند.[۷]

از جمله موفقیت‌های ایشان در عرصه دوبله می‌توان به کسب عنوان «بهترین مدیر دوبلاژ سیما» در سال ۱۳۸۹ اشاره نمود.[۱۶][۱۷]

آخرین فعالیت بهرام زند، صداپیشگی در پویانمایی فیلشاه (۱۳۹۶) در نقش شخصیت «پافیل» بود.

درگذشت ویرایش

وی که سال‌ها با بیماری سرطان معده مبارزه می‌کرد، صبح روز شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۹۷ در منزل خود در اثر ایست قلبی در ۶۸ سالگی درگذشت.[۱۸][۱۹] و در روز ۱۹ فروردین در آرامگاه خانوادگی در امامزاده عبدالله روستای قاسم‌آباد قندیشاد واقع در صباشهر شهرستان شهریار به خاک سپرده شد.[۲۰]

آثار ویرایش

دوبلاژ/صداپیشگی ویرایش

عنوان سال نقش بازیگر
قهرمان ۱۳۷۰
نگاهی دیگر ۱۳۷۳
عقرب ۱۳۷۵ ذوالفقار حسینی جمشید هاشم پور
همسفر ۱۳۷۶
یک قدم تا مرگ ۱۳۷۷
شیرهای جوان ۱۳۷۸
شاهزادهٔ ایرانی ۱۳۸۴
مسیح ۱۳۸۴
مرگ نامه سهراب ۱۳۹۶
جاذبه ۲۰۱۳ مَت کووالسکی جرج کلونی
بخوان و بسوزان ۲۰۰۸ هَری فارِر جرج کلونی
کلاه‌چرمی‌ها ۲۰۰۸ داچ کانِلّی جرج کلونی
مایکل کلیتون ۲۰۰۷ مایکل کلِیتون جرج کلونی
بالا در آسمان ۲۰۰۹ رایان بینگهام جرج کلونی
تغییر چهره ۱۹۹۷ شان آرچر جان تراولتا
لئون حرفه‌ای ۱۹۹۴ لئون ژان رنو
داستانی از برانکس ۱۹۹۳ لُرِنزو رابرت دنیرو
۲۴ ۲۰۱۰–۲۰۰۱ جک باور کیفر ساترلند
مسابقه مرگ ۲۰۰۰ ۱۹۷۵ جو سیلوستر استالونه
شاهزاده دزدان ۲۰۰۱ رابین هود استوارت ویلسون
تکامل ۲۰۰۱ آیرا کین دیوید دوکاونی
انتخاب آقای هابسون ۱۹۵۴ هنری هوریشو هابسن چارلز لوتن
بو ژست ۱۹۸۲ استوار لوژن جان فورجام
پهلوانان نمی‌میرند ۱۳۷۶ پهلوان نصرت عبدالرضا اکبری
فرار به‌سوی پیروزی (دوبلهٔ اول) ۱۹۸۱ پله پله
شمشیر تیپو سلطان ۱۹۹۰ تیپو سلطان
مدار صفر درجه[۷] ۱۳۸۶ سرگرد بهروز فتاحی پیر داغر
چراغ‌های قرمز ۲۰۱۲ سایمون سیلور رابرت دنیرو
من هنوز آلیس هستم ۲۰۱۴ جان هالند» الک بالدوین
کالان ۱۹۷۴ دیوید کالان ادوارد وودوارد
رونین ۱۹۹۸ سام رابرت دنیرو
راکی ۶ (بالبوآ) ۲۰۰۶ راکی بالبوآ سیلوستر استالونه
از سرزمین شمالی ۲۰۰۲–۱۹۸۱ «گوینده تیتراژ آغازین

در سری اولی فیلم»

داستان زندگی[۲۱] ۱۹۸۶ گنزو (هازیمه) اونودرا

(پدر هانیکو)

ننجی کوبایاشی
۱–۹۹ ۱۹۹۴ مایک رِینور لزلی گرنتام
ناخوانده ۱۹۹۷ لزلی گرنتام
روشن‌تر از خاموشی ۱۳۸۲ شاه عباس محمود پاک‌نیت
کازینو رویال ۲۰۰۶ جیمز باند دنیل کریگ
ذره‌ای آرامش ۲۰۰۸ جیمز باند دنیل کریگ
اسپکتر ۲۰۱۵ جیمز باند دنیل کریگ
دعوت به جنگ ۲۰۰۸ دنیل کریگ
کیک لایه ای ۲۰۰۴ دنیل کریگ
کابوی‌ها و بیگانگان ۲۰۱۱ دنیل کریگ
دارودسته‌های نیویورکی ۲۰۰۲ بیل کاتینگ دانیل دی-لوئیس
شجاع‌دل ۱۹۹۵ ویلیام والاس مل گیبسون
رابین‌هود ۲۰۱۰ رابین هود راسل کرو
گلادیاتور ۲۰۰۰ ماکسیموس راسل کرو
ماجراهای شرلوک هلمز ۱۹۹۴–۱۹۸۴ شرلوک هُلمز جرمی برت
مردان خوب ۲۰۱۶ کارآگاه جکسون هیلی راسل کرو
مظنونین همیشگی ۱۹۹۵ دین کیتون گابریل بیرن
قطار افسارگسیخته ۱۹۸۵ اُسکار (مَنی) منهایم جان وُیت
بچه‌های مدرسه والت[۷] ۱۹۸۱ پدر انریکو نا معلوم
افسانه ۲۰۱۵ رونالد و رگی (تام هاردی

(به عنوان برادران دوقلو)

شیرشاه ۱۹۹۴ موفاسا جیمز ارل جونز
پایان نفس‌گیر (صخره‌نورد) ۱۹۹۳ گیب واکر سیلوستر استالونه
قدم زدن میان قبرها ۲۰۱۴ مَت اِسکودر لیام نیسون
امام علی ۱۳۷۵–۱۳۷۰ عمار یاسر، دینار (زندان‌بان کوفه) سعید نیک‌پور حسین خانی بیک
کوه‌نشین: پایان بازی ۲۰۰۰ کانر مک‌لود کریستوفر لمبرت
جنگجویان کوهستان[۷] ۱۹۷۴–۱۹۷۳ لین چان آتسو ناکامورا
افسانهٔ شینگن ۱۹۸۸ تاکدا شینگن کیچی ناکایی
ناوارو[۷][۲۲] ۲۰۰۷–۱۹۸۹ کمیسر آنتوان ناوارو روژه انن
کوه‌نشین ۱۹۸۶ کانر مک‌لود کریستوفر لمبرت
فرار در سراسر شب ۲۰۱۵ جیمی کانلون لیام نیسون
تسخیرناپذیران ۱۹۸۷ آل کاپون رابرت دنیرو
آبی بیکران (آبی عمیق) ۱۹۸۸ انزو مولیناری ژان رنو
شرق غرب ۱۰۱[۲۳] ۲۰۱۱–۲۰۰۷ زین مالک دان هَنی
تازیانه (ضربه شلاق)[۲۴] ۲۰۱۴ ترنس فلچر جی. کی. سیمونز
لبه تاریکی ۱۹۸۵
مأمور انتقال[۲۵] ۲۰۱۴–۲۰۱۲ فرانک مارتین کریس ونس
مردگان متحرک (خواب زدگان) ۲۰۱۰
رسالت (محمد رسول‌الله) ۱۹۷۶ امیه بن خلف برونو بارنابی
بشارت منجی[۲۶][۲۷] ۱۳۸۷
هتل گرند بوداپست (دوبله صدا و سیما) ۲۰۱۴ مستر گوستاو رالف فاینس
جان‌سخت ۴ بروس ویلیس
روح سوار ۲۰۰۷ روح‌سوار نیکلاس کیج
سریع و خشمگین ۶ ۲۰۱۳ دومینیک تورتو وین دیزل
خشن ۷ ۲۰۱۵ دومینیک تورتو وین دیزل
تریپل اکس وین دیزل
تریپل اکس: دولت متحد ۲۰۰۵ داریوس استون آیس کیوب
پس کی می‌رسیم؟ ۲۰۰۵ نیک پرسونز آیس کیوب
مسابقه مرگ (فیلم) جیسون استاتهام
کازینو رویال ۲۰۰۶ جیمز باند دنیل کریگ
ذره ای آرامش ۲۰۰۸ جیمز باند دنیل کریگ
اسپکتر ۲۰۱۵ جیمز باند دنیل کریگ
گرفتن پلهام ۱۲۳ دنزل واشینگتن
پارکر جیسون استاتهام
ترانسپورتر ۲ جیسون استاتهام
ترانسپورتر ۳ جیسون استاتهام
خون به پا خواهد شد دانیل دی-لوئیس
یازده یار اوشن دنی اوشن جرج کلونی
دوازده یار اوشن دنی اوشن جرج کلونی
سیزده یار اوشن دنی اوشن جرج کلونی
رد بروس ویلیس
هرکول هرکول دواین جانسون
سریع‌تر دواین جانسون
بدون توقف لیام نیسون
پلیس آهنی پیتر ولر
آواره مجنون دیوانه آکشی کومار
آنچه دل بخواهد سلمان خان
تسخیر ناپذیران
چاپارخانه[۲۸]
راه قدس (طریق القدس) دهه ۶۰
لبه ۱۹۹۷ چارلز مورس آنتونی هاپکینز
یافتن فارستر ۲۰۰۰ ویلیام فارستر شان کانری
سفرهای گالیور[۲۹](دوبله اول - ۱۳۸۲) ۱۹۹۶ گالیور تد دنسن
تحلیلش کن[۳۰] ۱۹۹۹ پل ویتی رابرت دنیرو
تحلیل آن (آن را تحلیل کن) ۲۰۰۲ پل ویتی رابرت دنیرو
به خاطر رزانا ۱۹۹۷ مارچلو ژان رنو
آبی بیکران ۱۹۸۸ انزو مولیناری ژان رنو
رودهای قرمز (رودخانه سرخ) ۲۰۰۰ پییر نیمانس ژان رنو
مرد فیل‌نما (دوبله اول) ۱۹۸۰ جان مریک آنتونی هاپکینز
مک‌فارلند، آمریکا ۲۰۱۵ جیم وایت کوین کاستنر
تازیانه آسمانی (آتیلا)

(دوبله دوم)

۱۹۵۴ اونگزیو ادواردو چانلی
پنجاه و سه نفر ۱۳۶۸ فریبرز سمندرپور
عملیات مرداب ۱۹۸۱ کاسپر لس لانوم
کسب‌وکار خانوادگی ۱۹۸۹ جسی مک‌مالن شان کانری
شکست ناپذیر (نشکن) ۲۰۰۰ دیوید دان بروس ویلیس
حس ششم ۱۹۹۹ دکتر مایکل کُرو بروس ویلیس
هملت ۱۹۹۰ هملت مل گیبسون
گتسبی بزرگ ۱۹۷۴ جی گتسبی بروس درن
بعدازظهر سگی ۱۹۷۵ سال جان کازال
انیمیشن فیلشاه ۱۳۹۶ پافیل
انیمیشن فهرست مقدس[۳۱] ۱۳۹۴ هاران
عدالت برای همه ۱۹۷۹ جی پورتر جفری تامبر
جان‌سخت (دوبله اول) ۱۹۸۸ جان مک کلین بروس ویلیس
پدرخوانده (دوبله دوم) ۱۹۷۲ سانی کورلئونه جیمز کان
پیروزی ده گلادیاتور ۱۹۶۴ مارکوس مارکو استلیو کندلی
مرگ پلنگ ۱۳۶۸
افعی (فیلم) ۱۳۷۱ شاهین اسدی جمشید هاشم‌پور
ورطه( فیلم) ۱۳۶۸ باد برگمن اد هریس
جایی برای پیرمردها نیست (فیلم) ۲۰۰۷ آنتون چیگور خاویر باردم
ادیسه (مینی‌سریال) ۱۹۹۷ اودیسئوس آرماند آسانته
تحریم آیگر (قاتلی بر فراز آیگر) ۱۹۷۵ پوپ گرگوری ولکات
مخمصه ۱۹۹۵ نیل مک‌کالی رابرت دنیرو
گیوتین پرنده ۱۹۷۵
همه مردان رئیس‌جمهور ۱۹۷۶ صدا کلفته هال هالبروک
حادثه در نیویورک ۲۰۰۶ بروس ویلیس

سرپرست گویندگان ویرایش

برخی از فیلمهایی که بهرام زند، مدیریت دوبلاژ آنها را بر عهده داشت:

لیست مجموعه تلویزیونی‌هایی که بهرام زند مدیریت دوبله آن‌ها را بر عهده داشت:

بازیگر ویرایش

اجرا ویرایش

  • مجری مسابقه «حافظه برتر» (۱۳۷۵)[۴۰]

مستند ویرایش

  • مستند ایران–مشهد (حمید مجتهدی) (۱۳۹۰)[۱۵]
  • مستند سفره‌های بهشتی – (مهدی شایقی حق) (۱۳۹۳)
  • مستند مطبخ سرکار فیض آثار – (مهدی شایقی حق) (۱۳۹۳)

به‌عنوان داور ویرایش

مسابقه تلویزیونی:

پانویس ویرایش

  1. [۱] همشهری آنلاین | بهرام زند مردی که شرلوک هلمز و ناوارو را برایمان زنده کرد
  2. بهرام زند درگذشت ایسنا
  3. «دوبلور شرلوک هلمز درگذشت». ایران آنلاین. ۱۸ فروردین ۱۳۹۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰ فروردین ۱۳۹۷.
  4. «خداحافظی با صاحب صدای ماندگار». روزنامه ایران. ۲۰ فروردین ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۲۰ فروردین ۱۳۹۷.
  5. «Veteran dubber Zand passes away». ایران دیلی. ۷ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۹ آوریل ۲۰۱۸.
  6. «بهرام زند». همشهری.
  7. ۷٫۰۰ ۷٫۰۱ ۷٫۰۲ ۷٫۰۳ ۷٫۰۴ ۷٫۰۵ ۷٫۰۶ ۷٫۰۷ ۷٫۰۸ ۷٫۰۹ ۷٫۱۰ ۷٫۱۱ ۷٫۱۲ ۷٫۱۳ «بازخوانی خاطرات دوبلور «شرلوک هلمز»». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۴-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۲. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «isna.ir» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  8. PARHA-NP.V.5.1.1. «سکوت یک صدای خاص». روزنامه شهروند. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۲.
  9. PARHA-NP.V.5.1.1. «سکوت یک صدای خاص». روزنامه شهروند. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  10. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «گفت‌وگویی منتشرنشده با زنده‌یاد «بهرام زند» دربارهٔ حرفه «دوبله» در کشور». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | YJC. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  11. PARHA-NP.V.5.1.1. «بهرام زند از صداهای ماندگار دوبله ایران درگذشت». روزنامه شرق. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ خبروان. «بهرام زند از صداهای ماندگار دوبله ایران درگذشت | روزنامه شرق | خبروان». khabarone.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۱.
  13. روزنامۀ اعتماد، گفت وگو با بهرام زند / شرلوک هلمز جاودان است
  14. ایسنا[پیوند مرده]، حمید مجتهدی خبر داد: فرهاد توحیدی نویسنده و بهرام زند راوی مستند ایران
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «همکاری ناتمام بهرام زند با «مستند ایران»». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۴-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  16. «بهرام زند بهترین مدیر دوبلاژ شد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۱-۰۲-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  17. «عکس‌نوشت». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  18. «بهرام زند دوبلور پیشکسوت کشورمان درگذشت». خبرگزاری موج. ۲۰۲۳-۱۰-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۲۷.
  19. «بهرام زند درگذشت». کیهان لندن.
  20. «خبرگزاری فارس - پیکر بهرام زند در خاک آرمید/ صدایی که خاموش شد». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۸-۰۴-۰۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  21. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲ فوریه ۲۰۱۵.
  22. «ناوارو». کافه‌کلاسیک. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۱ آوریل ۲۰۲۰.
  23. «بهرام زند ماجراهای کارآگاه عرب در استرالیا را روایت می‌کند». سینماپرس. ۲۰۱۲-۰۹-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۸.
  24. نیروان غنی پور. parsigooyan.com https://web.archive.org/web/20191002201749/http://parsigooyan.com/index.php/%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/765-%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%B4-%D8%AA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۹. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  25. کلانتر، محمدرضا. ««مأمور انتقال» از سینما به سیما می‌آید». parsigooyan.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۹.
  26. «بشارت منجی نادر طالب زاده دوبله می‌شود». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  27. «بهرام زند فشارها را تحمل می‌کرد و چیزی نمی‌گفت/ غافلگیر شدیم». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۸-۰۴-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  28. «زندگی زنده‌یاد بهرام زند در گفتگویی منتشر نشده سفر در زمان با بهرام زند». مهارت‌های زندگی. ۲۰۱۸-۰۴-۱۲. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  29. «سفرهای گالیور (دوبله اول) - وبسایت تحلیلی خبری دوبلاژ - پارسی گویان». parsigooyan.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۱۶.
  30. «بیوگرافی بهرام زند». پارسینه. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۱۸.
  31. سینماتیکت. «فهرست مقدس (انیمیشن)». سینماتیکت. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۳.
  32. «بهرام زند از صداهای ماندگار دوبله ایران درگذشت». روزنامه شرق. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۱۴.
  33. «صاحب صدای ماندگار، بی‌صدا رفت + فیلم و عکس». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۴-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  34. «بهرام زند درگذشت». تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  35. «جزئیات مراسم تشییع پیکر بهرام زند». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۴-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  36. «بهرام زند جایگزین دیگری ندارد + صوت». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۴-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  37. «مردم هنوز از شرلوک هلمز و ناوارو یاد می‌کنند/ از نسل عاشقان هستیم». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۸-۰۴-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  38. «بشارت منجی در تقابل با مصائب مسیح». تابناک. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۲.
  39. "تقدیم به عاشقان هنر دوبله🎤 on Instagram: "سینما تئاتر۱۳۶۰ هنرمندی زنده یاد استاد بهرام زند #هنر #هنرمند #هنرمندان_دوبلاژ #دوبلاژ #دوبلاژ_ایران #بهرام_زند #صدا #صداپیشه…"". Instagram (به انگلیسی). Retrieved 2018-04-14.
  40. "تقدیم به عاشقان هنر دوبله🎤 on Instagram: "برنامه حافظه برتر ۱۳۷۵ با اجرای زنده یاد استاد بهرام زند #صدا #صداپیشه #صداهای_ماندگار #صداهای_غایب #دوبلاژ #دوبلاژ_ایران #هنر #هنرمند…"". Instagram (به انگلیسی). Retrieved 2018-04-14.

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش