دودمان بوربون از خانواده‌های مهم پادشاهی اروپا و کشور فرانسه و اسپانیا است.

دودمان بوربون
نشان بزرگ سلطنتی فرانسه
پرچم سلطنتی پادشاهی فرانسه[۱]
خاندان مادردودمان کاپتی
کشورفرانسه، اسپانیا، لوکزامبورگ، دو سیسیل، پارما، پرتغال، برزیل
ریشهٔ نامبوربون
تاریخ بنیان‌گذاری۱۲۷۲؛ ۷۵۲ سال پیش (۱۲۷۲-خطا: زمان نامعتبر}})
بنیانگذارروبر، کنت کلرمون، ششمین پسر لوئی نهم، پادشاه فرانسه، با بئاتریس بورگوندی، بانوی بوربون ازدواج کرد.
رهبر کنونیلوئی آلفونسو دوبوربون
آخرین حاکم
عنوان‌ها
دارایی(ها)فرانسه، ناوار، اسپانیا، دو سیسیل، لوکزامبورگ، پارما
عزل
شاخه‌(های) فرعیدودمان بوربون-آنژو

خاندان اورلئان

دودمان کنده (منقرض شده)

بوربون‌های سلطنتی در سال ۱۲۷۲ به وجود آمدند، زمانی که روبر، کنت کلرمون کوچکترین پسر پادشاه لوئی نهم، پادشاه فرانسه با وارث ارباب بوربون یعنی بئاتریس بورگوندی ازدواج کرد. این خاندان به مدت سه قرن به عنوان یک شاخه فرعی از خاندان‌های پادشاهی فرانسه ادامه یافت و به عنوان اشراف فرانسوی تحت فرمانروایی پادشاهان کاپتی و والوا خدمت کرد.

سلسله ارشد خاندان بوربون در سال ۱۵۲۷ با مرگ شارل سوم، دوک بوربون منقرض شد. این باعث شد که شاخه بوربون-واندوم از نظر تبارشناسی به شاخه ارشد خانه بوربون تبدیل شود. در سال ۱۵۸۹، با مرگ آنری سوم، پادشاه فرانسه، دودمان والوآ منقرض شد. بر اساس قانون سالیک، رئیس خاندان بوربون، به عنوان نماینده ارشد شاخه بازمانده از دودمان کاپتی، به عنوان آنری چهارم پادشاه فرانسه شد. سپس پادشاهان بوربون بخشی از پادشاهی ناوار در شمال پیرنه را که پدر آنری (آنتوان) با ازدواج در سال ۱۵۵۵ به دست آورده بود، به فرانسه ملحق و تا زمان سرنگونی در سال ۱۷۹۲ بر هر دو حکومت کردند.[۲] در سدهٔ ۱۸، افرادی از این خاندان بر اسپانیا و جنوب ایتالیا (سیسیل و پارما) چیره شدند و افرادی دیگر از بوربون‌ها دوک‌نشین‌های مهمی مانند دوک اعظم لوکزامبورگ و دوک‌نشین پارما را در دست گرفتند. شاخه اصلی بوربون‌ها در طول انقلاب فرانسه و با اعدام لوئی شانزدهم به‌طور موقت سقوط کرد. اما در سال ۱۸۱۴ به مدت کوتاهی و به‌طور قطعی در ۱۸۱۵ پس از سقوط اولین امپراتوری فرانسه، به پادشاهی بازگشتند. سلسله ارشد بوربون‌ها سرانجام طی انقلاب ژوئیه ۱۸۳۰ سرنگون شد. شاخه فرعی بوربون، یعنی خاندان اورلئان، به مدت ۱۸ سال (۱۸۳۰–۱۸۴۸) حکومت کرد که از این دوران با عنوان سلطنت ژوئیه یاد می‌شود، تا اینکه آن نیز طی انقلاب فوریه ۱۸۴۸ سرنگون شد و لوئی فیلیپ از سلطنت برکنار و از فرانسه تبعید شد.

امروزه دودمان پادشاهی اسپانیا و دوک‌های اعظم لوکزامبورگ، از دودمان بوربون و از نسل فیلیپ، دوک آنژو فرزند لوئی، گراند دوفن و نوه لوئی چهاردهم، پادشاه فرانسه هستند.

در سال ۱۷۰۰، با مرگ کارلوس دوم، پادشاه اسپانیا، هابسبورگ‌های اسپانیایی در نسل مردان منقرض شدند. بر اساس وصیت کارلوس دوم بدون فرزند، نوه دوم لوئی چهاردهم فرانسه با شرط عدم اتحاد تاج و تخت فرانسه و اسپانیا به عنوان جانشین وی معرفی شد. این موضوع با مخالفت قدرت‌های آن روز اروپا مانند هابسبورگ اتریش و بریتانیای کبیر مواجه شد. این مخالفت باعث بروز جنگ‌های جانشینی اسپانیا شد. در نهایت شاهزاده فیلیپ، دوک آنژو، با عنوان فلیپه پنجم، پادشاه اسپانیا شد. جدایی دایمی تاج و تخت فرانسه و اسپانیا زمانی حاصل شد که فرانسه و اسپانیا در قرارداد اوترخت در سال ۱۷۱۴، فیلیپ انصراف خود از امتیازاتش نسبت به تاج و تخت فرانسه و تمامی القاب و عنوان‌ها و دارایی‌ها را برای خود و فرزندانش تأیید کرد و ترتیبات مشابه بعداً تاج و تخت اسپانیا را باعث شد این دو از هم جدا نگه داشته شوند. شاخه اسپانیایی بوربون (به اسپانیایی به عنوان Borbón [boɾˈβon] ترجمه شده‌است) چندین بار سرنگون شده و بازسازی شده‌است، در ۱۷۰۰–۱۸۰۸، ۱۸۱۳–۱۸۶۸، ۱۸۷۵–۱۹۳۱، و از سال ۱۹۷۵. بوربون‌ها از ۱۷۳۴ تا ۱۸۰۶ در پادشاهی ناپل و از ۱۷۳۵ تا ۱۸۱۶ در سیسیل و از ۱۸۱۶ تا ۱۸۶۰ در پادشاهی متحد دو سیسیل حکومت کردند. آنها همچنین در پارما از ۱۷۳۱ تا ۱۷۳۵، ۱۷۴۸–۱۸۰۲ و ۱۸۴۷–۱۸۵۹ حاکم بودند.

پیشینه ویرایش

نام بوربون از نام دژی قدیمی گرفته شده که امروزه به نام بوربون لارشامبو (Bourbon l'Archambault) معروف است. این دژ در استان قدیمی بوربون در مرکز فرانسه قرار داشت. سر دودمان خاندان بوربون، آدمار (Adhémar) نام داشت. یکی از اخلاف آدمار به نام بئاتریس بورگوندی در سال ۱۲۶۸ با روبر، کنت کلرمون، ششمین پسر شاه لوئی نهم ازدواج کرد. پسر این دو به نام لوئی، در سال ۱۳۲۷ دوک بوربون شد.

به قدرت رسیدن ویرایش

در تاریخ بیست و پنجم مارس ۱۵۸۹ میلادی و همزمان با به قدرت رسیدن آنری چهارم، حکومت سلسله بوربون‌ها در کشور فرانسه آغاز شد. بوربون‌ها یکی از خاندان‌های مقتدر و نیرومند اروپایی بود که در برخی از کشورهای اروپا نظیر اسپانیا، فرانسه و… حکمرانی کردند. نام این خاندان از قلعه بوربون در فرانسه اخذ شده‌است. مؤسس این خاندان، روبر، کنت کلرمونت، پسر لوئی نهم بود. دو قرن پس از وی، این خاندان در نیمه قرن شانزدهم میلادی بار دیگر احیا شد و آنری چهارم به تخت پادشاهی نشست. آنری چهارم، خود، پروتستان مذهب بود، ولی برای سلطنت بر کشوری که اکثریت مردم آن کاتولیک بودند، مذهب کاتولیک را پذیرفت و در سال ۱۵۹۴ میلادی تاج‌گذاری کرد. دوران سلطنت برخی از سلاطین بوربون، بسیار طولانی بود به طوری که تنها نوه آنری چهارم با عنوان لوئی چهاردهم و پس از وی، لوئی پانزدهم، مجموعاً بیش از ۱۳۰ سال از طول دوران دویست ساله حکومت بوربون‌ها را به خود اختصاص دادند. آخرین پادشاه این سلسله لوئی شانزدهم بود که در جریان انقلاب فرانسه در ۲۱ ژانویه سال ۱۷۹۳ میلادی، اعدام شد. با اعدام لوئی شانزدهم، پادشاهی بوربون‌ها در فرانسه خاتمه یافت و جمهوری اول فرانسه شکل گرفت.[۳]

بازگشت به قدرت ویرایش

دوک بوربون
کنت لا مارش
کنت وندوم
شاهزاده کنده
دوک اورلینز
دوک آنژو

از آن زمان تا ۱۸۱۴ میلادی، سلطنت فرانسه به‌دست ژنرال‌های ارتش خصوصاً ژنرال برجسته فرانسوی – ناپلئون بناپارت – افتاد. در ۱۸۱۴ با سقوط ناپلئون، متفقین (اتریش، بریتانیا، روسیه و پروس) از خاندان بوربون خواستند که به فرانسه بازگردند و قدرت را به‌دست گیرند. لوئی هجدهم – برادر لوئی شانزدهم و نوه لوئی پانزدهم که به مدت ۲۰ سال در گوشه و کنار اروپا در تبعید به سر می‌برد – به پاریس آمد و آخرین مرحله سلطنت بوربون‌های فرانسه آغاز شد. بوربون‌ها تا ۱۸۳۰ میلادی در فرانسه بر سر کار بودند تا این که طی انقلاب ۱۸۳۰، شارل دهم – برادر لوئی شانزدهم و لوئی هیجدهم- توسط انقلابیون فرانسوی سرنگون شد.[۴]

خاندان بوربون (از لوئی نهم تا آنری چهارم) ویرایش

انشعاب از دودمان کاپتی
لوئی نهم
پادشاه فرانسه
۱۲۱۴–۱۲۷۰
r.۱۲۲۶–۱۲۷۰
مارگارت
از پرووانس
۱۲۲۱–۱۲۹۵
دودمان بوربون
فیلیپ سوم
پادشاه فرانسه
۱۲۴۵–۱۲۸۵
r.۱۲۷۰–۱۲۸۵
روبر
کنت کلرمون
۱۲۵۶–۱۳۱۷
r.۱۲۶۸–۱۳۱۷
بئاتریس
از بورگوندی
۱۲۵۷–۱۳۱۰
دودمان والواها
شارل والوا
کنت والوآ
۱۲۷۰–۱۳۲۵
r.۱۲۸۴–۱۳۲۵
لوئی یکم
دوک بوربون
۱۲۷۹–۱۳۴۱
r.۱۳۲۷–۱۳۴۱
ماری

۱۲۸۰–۱۳۵۴
فیلیپ ششم
پادشاه فرانسه
۱۲۹۳–۱۳۵۰
r.۱۳۲۸–۱۳۵۰
ایزابلا
دوشس بوربون
۱۳۱۳–۱۳۸۳
پیتر یکم
دوک بوربون
۱۳۱۱–۱۳۵۶
r.۱۳۴۲–۱۳۵۶
جیمز یکم
کنت لامارش
۱۳۱۹–۱۳۶۲
r.۱۳۵۶–۱۳۶۲
جوآن
شاتیون
1315–?
ژان دوم فرانسه
پادشاه فرانسه
۱۳۱۹–۱۳۶۴
r.۱۳۵۰–۱۳۶۴
پیتر دوم
کنت لامارش
۱۳۴۲–۱۳۶۲
r.۱۳۶۲
ژان یکم
کنت لامارش
۱۳۴۴–۱۳۹۳
r.۱۳۶۲–۱۳۹۳
کاترین
از واندوم
۱۳۵۴–۱۴۱۲
شارل پنجم
پادشاه فرانسه
۱۳۳۸–۱۳۸۰
r.۱۳۶۴–۱۳۸۰
ژوآن بوربون
۱۳۳۸–۱۳۷۸
لوئی دوم
دوک بوربون
۱۳۳۷–۱۴۱۰
r.۱۳۵۶–۱۴۱۰
جیمز دوم
کنت لامارش.
۱۳۷۰–۱۴۳۸
r.۱۳۹۳–۱۴۳۸
لوئی
کنت واندوم
۱۳۷۶–۱۴۴۶
r.۱۳۹۳–۱۴۴۶
شارل ششم
پادشاه فرانسه
۱۳۶۸–۱۴۲۲
r.۱۳۸۰–۱۴۲۲
ژان یکم
دوک بوربون
۱۳۸۱–۱۴۳۴
r.۱۴۱۰–۱۴۳۴
لوئی یکم
دوک اورلئان
۱۳۷۲–۱۴۰۷
r.۱۳۹۲–۱۴۰۷
Eleanor
of B. - Marche
1407–aft.1464
John VIII
Ct. of Vendôme
۱۴۲۵–۱۴۷۷
r.1446–1477
Isabelle
de Beauvau
1436–1475
شارل هفتم
پادشاه فرانسه
۱۴۰۳–۱۴۶۱
r.1422–1461
Charles I
Duke of Bourbon
۱۴۰۱–۱۴۵۶
r.1434–1456
Louis I
Ct. of Montpensier
۱۴۰۵–۱۴۸۶
r.1428–1486
John
Ct. of
Angoulême
1399–1467
Dukes of
Nemours
فرانسوا
کنت واندوم
۱۴۷۰–۱۴۹۵
r.1477–1495
Marie
of Luxembourg
≈1472–1547
Louis
Pr. of La
Roche-sur-Yon
1473–1520
Joan
of France
1435–1482
John II
Duke of Bourbon
۱۴۲۶–۱۴۸۸
r.1456–1488
لوئی یازدهم
King of France
۱۴۲۳–۱۴۸۳
r.1461−1483
Louis
Bishop of Liège
۱۴۳۸–۱۴۸۲
r.1456–1482
شارل دوم، دوک بوربون
دوک بوربون
۱۴۳۴–۱۴۸۸
r.1488
Charles
Ct. of Angoulême
۱۴۵۹–۱۴۹۶
r.1467–1496
شارل
دوک واندوم
۱۴۸۹–۱۵۳۷
r.۱۵۱۴–۱۵۳۷
Françoise
d'Alençon
1490–1550
Anne
of France
1461–1522
Peter II
Duke of Bourbon
۱۴۳۸–۱۵۰۳
r.1488–1503
Gilbert
Count of
Montpensier
۱۴۴۳–۱۴۹۶
r.1486–1496
Peter
of Bourbon
-Busset

1464–1529
Louis
Prince of Condé
۱۵۳۰–۱۵۶۹
r.۱۵۴۶–۱۵۶۹
آنری دوم
پادشاه فرانسه
۱۵۱۹–۱۵۵۹
ح.۱۵۴۷–۱۵۵۹
آنتوان، پادشاه ناوار

۱۵۱۸–۱۵۶۲
۱۵۵۵–۱۵۶۲
Jeanne III
d'Albret

Q. of Navarre
۱۵۲۸–۱۵۷۲
r.1555–1572
Suzanne
Dss of Bourbon
۱۴۹۱–۱۵۲۱
r.1503–1521
Charles III
Duke of Bourbon
۱۴۹۰–۱۵۲۷
r.1521–1527
Philip
of Bourbon
-Busset
1494–1557
Henri I
Prince of Condé
۱۵۵۲–۱۵۸۸
r.1569–1588
Margaret
of France
1553–1615
آنری چهارم فرانسه
پادشاه فرانسه
۱۵۵۳–۱۶۱۰
r.۱۵۸۹–۱۶۱۰
ماری مدیچی
1575–1642
Bourbon-Busset
illegitimate
male-line
Henri II
Prince of Condé
۱۵۸۸–۱۶۴۶
r.1588–1646
لوئی سیزدهم
پادشاه فرانسه
۱۶۰۱–۱۶۴۳
r.1610–1643
Louis II
Grand Condé

Prince of Condé
۱۶۲۱–۱۶۸۶
r.1646–1686
Armand
Prince of Conti
۱۶۲۹–۱۶۶۶
r.1629–1666
لوئی چهاردهم
پادشاه فرانسه
۱۶۳۸–۱۷۱۵
r.۱۶۴۳–۱۷۱۵
Henri Jules
Prince of Condé
۱۶۴۳–۱۷۰۹
r.1686–1709
Louis III
Prince of Condé
۱۶۶۸–۱۷۱۰
r.1709–1710
Louise
Françoise

of Bourbon
1673–1743
Marie Thérèse
de Bourbon
1666–1732
François Louis
Grand Conti

Prince of Conti
۱۶۶۴–۱۷۰۹
r.1685–1709
Louis
Armand I

Prince of Conti
۱۶۶۱–۱۶۸۵
r.1666–1685
Marie Anne
de Bourbon
1666–1739
Louis IV Henri
Prince de Condé
۱۶۹۲–۱۷۴۰
r.1710–1740
Marie Anne
de Bourbon
1689–1720
Louise
Élisabeth

de Bourbon
1693–1775
Louis
Armand II

Prince of Conti
۱۶۹۵–۱۷۲۷
r.1709–1727
Louis V
Joseph

Prince of Condé
۱۷۳۶–۱۸۱۸
r.1740–1818
Louis
François

Prince of Conti
۱۷۱۷–۱۷۷۶
r.1727–1776
Louis VI Henri
Prince of Condé
۱۷۵۶–۱۸۳۰
r.1818–1830
Louis
François
Joseph

Prince of Conti
۱۷۳۴–۱۸۱۴
r.1776–1814
Louis
Antoine

Duke of
Enghien
1772–1804

شجره‌نامه خاندان بوربون ویرایش

 
آنری چهارم فرانسه
  شاه فرانسه
(١۵٨٩–١۶١٠)
 
لوئی سیزدهم
  شاه فرانسه
(١۶١٠–١۶۴٣)
 
لوئی چهاردهم
  شاه فرانسه
(١۶۴٣–١٧١۵)
 
فیلیپ یکم، دوک اورلئان
دوک اورلئان
 
لوئی، گراند دوفن(١۶۶١–١٧١١)
 
فیلیپ دوم، دوک اورلئان
دوک اورلئان
نایب السلطنه فرانسه

   
لوئی، دوک بورگوندی(١۶٨٢–١٧١٢)
 
فیلیپ پنجم اسپانیا
  شاه اسپانیا
(1700–46)
 
لوئی
دوک اورلئان
 
لوئی پانزدهم
  شاه فرانسه
(1715–74)
 
لوئی (لوئیس) یکم اسپانیا
  King of Spain
(1724)
 
فردیناند ششم (اسپانیا)
  شاه اسپانیا
(1746–59)
 
کارلوس سوم اسپانیا
  شاه اسپانیا
(1759–88)
فیلیپ پارما
  دوک پارما
(1748–65)
 
لوئی فیلیپ یکم
دوک اورلئان
 
لوئی
دوفن فرانسه
 
کارلوس چهارم اسپانیا
 شاه اسپانیا
(1788–1808)
Ferdinand
  Duke of Parma
(1765–1802)
 
لوئی فیلیپ دوم
(فیلیپ اگالیته)

دوک اورلئان
 
لوئی شانزدهم
  شاه فرانسه
(1774–91)
  King of
the French
(1791–92)

Titular
شاه فرانسه
(1792–93)
 
لوئی هجدهم
  Titular
شاه فرانسه
(1795–1804)

Legitimist
pretender
(1804–14)
 شاه اسپانیا
(1814–24)
 
شارل دهم
  شاه فرانسه
(1824–30)

Legitimist
pretender
(1830–36)
 
فردیناند هفتم اسپانیا
  شاه اسپانیا
(1808; 1813–33)
Francisco
de Paula
Carlos
Count of Molina
as Carlos V
  Carlist
pretender
(1833–45)
Louis I
  King of Etruria
(1801–03)
 
لوئی فیلیپ
  شاه فرانسه
the French
(1830–48)

Orléanist
Pretender
(1848-50)
   
لوئی هفدهم فرانسه
Dauphin of France
 
as Louis XVII
  Titular
شاه فرانسه
(1793–95)
Louis-Antoine
Duke of Angoulême
Dauphin of France

 
as Louis XIX
  Legitimist
pretender
(1836–44)
   
Charles
Ferdinand

Duke of Berry
 
ایزابلای دوم اسپانیا
 
ملکه اسپانیا
(1833–68)
Francis
Duke of Cádiz
King consort
of Spain
Carlos
Count
of Montemolin

as Carlos VI
  Carlist
pretender
(1845–61)
Juan
Count of Montizón
as Juan III
  Carlist
pretender
(1861–68)

 
as Jean III
  Legitimist
pretender
(1883–87)
Louis II
  King of Etruria
(1803–07)

as Charles I
  Duke of Lucca
(1824–47)

as Charles II
  Duke of Parma
(1847–49)
 
Ferdinand
Philippe

Duke of Orléans
 
Henri
Count of
Chambord

 
as Henri V
  Legitimist
pretender
(1844–83)
 
آلفونسوی دوازدهم
  King of Spain
(1874–85)
Carlos
Duke of Madrid
as Carlos VII
  Carlist
pretender
(1868–1909)

 
as Charles XI
  Legitimist
pretender
(1887–1909)
Alfonso Carlos
Duke of San Jaime
as Alfonso
Carlos I

  Carlist
pretender
(1931–36)

 
as Charles XII
  Legitimist
pretender
(1931–36)
Charles III
  Duke of Parma
(1849–54)
Philippe
Count of Paris
 
as Philippe VII
  Orléanist
pretender
(1850–94)
Robert
Duke of
Chartres
 
فرانسیسکو فرانکو
  Caudillo
of Spain
(1936–75)
Regent of
the Kingdom
(1947–75)
 
آلفونسوی سیزدهم اسپانیا
  King of Spain
(1886–1931)

 
as Alphonse I
  Legitimist
pretender
(1936–41)
Jaime
Duke of Madrid
as Jaime III
  Carlist
pretender
(1909–31)

 
as Jacques I
  Legitimist
pretender
(1909–31)
Robert I
  Duke of Parma
(1854–59)
Philippe
Duke of Orléans
 
as Philippe VIII
  Orléanist
pretender
(1894–1926)
Jean
Duke of Guise
 
as Jean III
  Orléanist
pretender
(1926–40)
Carmen Franco
y Polo

1st Duchess
of Franco
Jaime
Duke of Segovia
as Jaime IV
  Legitimist
pretender
(1941-75)

 
as Jacques II or
Henri VI
  Legitimist
pretender
(1941–75)
کنت خوان بارسلونا
Count
of Barcelona
Xavier
Duke of Parma
  Carlist regent
(1936–52)

as Javier I
  Carlist
pretender
(1952–77)
Felix
Prince
of
Luxembourg
Henri
Count of Paris
 
as Henri VI
  Orléanist
pretender
(1940–99)
María del Carmen
Martínez-Bordiú
y Franco
Alfonso
Duke of Anjou
and Cádiz

as Alfonso XIV
  Legitimist
pretender
(1975-89)

 
as Alphonse II
  Legitimist
pretender
(1975–89)
 
خوآن کارلوس اول اسپانیا
  شاه اسپانیا
(1975–2014)
Carlos Hugo
Duke of Parma
as Carlos
Hugo I

  Carlist
pretender
(1977–79)
Sixtus Henry
Prince of Parma
as Enrique V
  Carlist
pretender
(1979–present)
 
ژان، دوک اعظم لوگزامبورگ
 
دوک اعظم لوکزامبورگ
(1964–2000)
آنری د اورلئان، کنت پاریس
Count of Paris
دوک فرانسه

 
as Henri VII
  Orléanist
pretender
(1999–present)
Louis
Duke of Anjou
 
as Louis XX
  Legitimist
pretender
(1989–present)

as Luis II
  Legitimist
pretender
(1989–تاکنون)
 
فلیپه ششم (اسپانیا)
  شاه اسپانیا
(2014–present)
Carlos
Duke of Parma
as Carlos
Xavier II

  Carlist
pretender
(2011–present)
 
آنری، دوک اعظم لوگزامبورگ
 
دوک اعظم لوکزامبورگ
(2000–تاکنون)
Jean
Duke of
Vendome
Louis
Duke of Burgundy,
Dauphin of France
 
لئونور، شاهدخت آستوریاس
Princess of
Asturias
Guillaume
Hereditary
Grand Duke of
Luxembourg

</onlyinclude>

فهرست فرمانروایان بوربون ویرایش

تاریخ‌ها نمایانگر زمان فرمانروایی است (نه زندگی):

شاهان فرانسه ویرایش

شاهان اسپانیا ویرایش

شاخه‌های دیگر خاندان بوربون ویرایش

پانویس ویرایش

  1. The Governor General of Canada (12 November 2020). "Royal Banner of France - Heritage Emblem". Confirmation of the blazon of a Flag. February 15, 2008 Vol. V, p. 202. The Office of the Secretary to the Governor General.
  2. پادشاهان بوربون از ۱۵۵۵ بر ناوار و از ۱۵۸۹ بر فرانسه فرمان راندند
  3. اشپیل‌فوگل، تمدن مغرب زمین، ۸۷۶.
  4. اشپیل‌فوگل، تمدن مغرب زمین، ۱۰۷۴.

منابع ویرایش

  • اشپیل‌فوگل، جکسون جی. (۱۳۹۳). تمدن مغرب زمین. ترجمهٔ محمدحسین آریا. تهران: امیرکبیر.
  • همنشین بهار: انقلاب‌های ۱۸۴۸ در اروپا (بخش بوربون‌ها Maison de Bourbon)

https://web.archive.org/web/20161012234236/http://tarikh1.com/house-of-bourbon/

  • Bergamini, John D. The Spanish Bourbons: The History of a Tenacious Dynasty. Putnam, 1974.
  • Petrie, Sir Charles. The Spanish Royal House. Geoffrey Bles, 1958.
  • Seward, Desmond. The Bourbon Kings of France. Barnes & Noble, 1976.
  • Van Kerrebrouck, Patrick. La Maison de Bourbon, 1256-1987. ___v. Villeneuve d'Ascq, France: The Author, 1987–2000. [only Vol. 2 & Vol. 4 have been published as of 2005]