دوکفه‌ای‌ها

رده‌ای از نرم‌تنان

دوکَفه‌ایان یا دوکفه‌ویسان[۲] (به انگلیسی: Bivalvia) رده‌ای از جانوران نرم‌تن هستند. این رده را تبرپایان (به انگلیسی: Pelecypoda) نیز نامیده‌اند.

دوکفه‌ایان
محدودهٔ زمانی: کامبریان[۱] - امروزه
انواع دوکفه‌ایان
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: نرم‌تنان
رده: دوکفه‌ای‌ها
لینئوس، ۱۷۵۸
زیررده‌ها

صدف‌های شاخک‌دار
نهان‌دندانگان
ناجوردندانگان
باستان‌ناجوردندانگان
آراسته‌دندانگان
باله‌ای‌شکلان
و غیره.

دوکفه‌ایان معمولاً صدف‌های دوتکه‌ای دارند که کمابیش متقارن هستند. این رده دارای ۳۰ هزار گونه است که شامل گوش‌ماهی، صدف دوکفه‌ای، صدف خوراکی و نرم‌تن‌ها است.

همه دوکفه‌ایان آب‌زی هستند برخی از آنها دریازی‌اند و برخی دیگر در آبهای شیرین زندگی می‌کنند.

دوکفه‌ایان سوهانک ندارند و از راه رد کردن آب از خود و غربال کردن خرده‌ریزه‌های درون آب تغذیه می‌کنند.

برخی از دوکفه‌ایان سطح‌زی هستند یعنی خود را به سطوح گوناگون درون آب می‌چسبانند. این کار را گاه از طریق چسباندن رشته‌هایی به نام رَسَنَک و گاه از طریق سیمانی‌شدن آلی انجام می‌دهند. برخی دیگر درون‌زی هستند یعنی خود را در شن و ماسه یا دیگر رسوبات دفن می‌کنند. اینگونه از دوکفه‌ای‌ها معمولاً پاهای نیرومند ماسه‌کَن دارند. برخی از دوکفه‌ایان توانایی شنا کردن را دارند.

دسته‌بندی برپایه دندان لولایی ویرایش

زیررده راسته‌ها
آراسته‌دندانگان
Palaeotaxodonta
صدف‌های مغزی Nuculoida  
نهان‌دندانگان
Cryptodonta
پیشاراه‌راه‌صدفان Praecardioida

کوتاه‌دست‌سانان Solemyoida

 
باله‌ای‌شکلان
Pteriomorphia
عرشه‌دارسانان Arcoida

نهان‌دندانه‌واران Cyrtodontoida

صدف‌های سوهان‌دار Limoida

سیاه‌صدفان Mytiloida (صدف‌های سیاه واقعی)

چروک‌صدف‌سانان Ostreoida (صدف چروک)

پیشاراه‌راه‌صدفان Praecardioida

باله‌ای‌سانان Pterioida (صدف مروارید، صدف قلمی)

 
باستان‌ناجوردندانگان
Palaeoheterodonta
نگارین‌واران Trigonioida (نونگارین Neotrigonia تنها گونه زنده آن است)

رودصدف‌سانان Unionoida (صدف‌های سیاه آب شیرین)

صدف‌های بیضوی Modiomorpha

 
ناجوردندانگان
Heterodonta
پیچشی‌صدفان Cycloconchidae

حلقه‌ای‌سانان Hippuritoida

صدف‌های بادبزنی Lyrodesmatidae

نرم‌پوستگان Myoida

ردونیدا Redoniidae

سفت‌پوستگان Veneroida (صدف راه‌راه، صدف تیغی)

 
صدف‌های شاخک‌دار
Anomalodesmata
گودی‌دارواران Pholadomyoida

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. ^ scallops
  2. ^ clam
  3. ^ oyster
  4. ^ molluscs
  5. ^ epifaunal
  6. ^ byssus
  7. ^ infaunal

منابع ویرایش

  1. Cambrian
  2. گروه واژه‌گزینی ۱۳۹۱–۱۳۹۶ (۱۳۹۷). هزارواژهٔ زیست‌شناسی، جلد 2. نشر آثار، فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۱۴۱ فارسی + ۹۸ انگلیسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۸۷۳۵-۳۱-۱.

«دوکفه‌ویسان» هم‌ارزِ «Bivalvia»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر یازدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۴۵-۳.

R. Tucker Abbott und S. Peter Dance: Compendium of Seashells. 1990 ISBN 0-915826-17-8

  • "منبع جعبه‌زیست" (به انگلیسی). ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 25 November 2008.