دژ رویین

دژ رویین نام دژی در شاهنامه ی فردوسی و از دژهای تورانیان است. این دژ جاییست که ارجاسپ خواهران اسفندیار را زندانی کرده بود. اسفندیار وقتی به دشت رویین‌ رسید از بالای تپه‌ای مشرف آن را بنگرید:

رویین‌دژ
اطلاعات کلی
نام دژ	روئین
نام‌های دیگر	رویین
حاکم	ارجاسپ
نام سرزمین	توران
نوع زندگی	قبایلی، کوچ‌نشینی
سایر اطلاعات
شناخته شده	دشمن استراتژدیک ایرانیان
مکان	آسیای میانه، آسیای مقدم
آیین	دیویسنا
نژاد	ترکان‌چین
دیرینگی	هزاره یکم پ. م.

به بالا بر آمد، به دژ بنگرید		یکی ساده دژ آهنین باره دید
سه فرسنگ بالا و پهنا چهل		به جایی ندید اندر او آب و گل

رویین‌دژ در شاهنامه

گشتاسپ‌شاه ایران به پسرش اسفندیار بدبین شده و او را متهم به چشم داشتن به تاج و تخت شاهی می‌کرد. آخرالامر او را در دژ گنبدان زندانی و خودش از بلخ به سیستان گریخت. ارجاسپ شاه توران که از غیاب گشتاسپ و دربند شدن اسفندیار آگاه شده، به بلخ پایتخت ایران حمله و لهراسپ نیا را کشته و دختران گشتاسپ را اسیر نموده با خود می‌برد.

گشتاسپ ناچار برای رهایی دخترانش به‌آفرید و همای پسرش را از بند آزاد می‌کند و اسفندیار با پس‌راندن لشکر توران، سفر هفت خوان اسفندیار را آغاز و پس از گذشت از هفت مانع خطرناک به دژ رویین می‌رسد. او با تنی چند از گردانش در جامه بازرگانان به داخل دژ نفوذ کرده عاقبت ارجاسپ را کشته و خواهرانش را از اسارت رها ساخته دست آخر رویین‌دژ را به آتش می‌کشد.

بفرمود تا آتش اندر زدند		همه شهر توران به هم بر زدند
بجایی دگر نامداری نماند		به چین و به توران سواری نماند

منابع

• حسین، الهی قمشه‌ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.