دین مارتین

موسیقی‌دان، بازیگر، و خواننده آمریکایی

دین مارتین (به انگلیسی: Dean Martin)، ۷ ژوئن ۱۹۱۷ – ۲۵ دسامبر ۱۹۹۵)، خواننده، بازیگر، تهیه‌کننده فیلم و کمدین و مجری قهار تلویزیون ایتالیایی-آمریکایی بود. به دلیل اینکه یکی از مشهورترین سرگرم‌کنندگان آمریکایی اواسط قرن بیستم بود، مارتین با لقب «شاه باحال» (به انگلیسی: King of Cool) به خاطر کاریزما و اعتماد به نفسش شناخته می‌شد.

دین مارتین
دین مارتین در ریو براوو
دین مارتین در ریو براوو
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولددینو پاول کروچتی
Dino Paul Crocetti
زاده۷ ژوئن ۱۹۱۷
استوبنویل، اوهایو
درگذشته۲۵ دسامبر ۱۹۹۵ (۷۸ سال)
بورلی هیلز، کالیفرنیا
ژانروکال جاز، بیگ بند، کانتری
سال‌های فعالیتبازیگری سینما: (۱۹۴۶–۱۹۸۴)
خوانندگی: (۱۹۳۹–۱۹۹۵)
نوع صوترماتیک
تحصیلاتکلاس دهم دبیرستان استوبنویل، اوهایو
علت سرشناسیصدای عالی، شخصیت کاریزماتیک
آلبوم پرآوازهItalyan loves songs
جایزه(ها)۳گرمی

او و جری لوییس در تیم کمدی مشهور «مارتین و لویس» همکار بودند و پس از آن مارتین عضو گروه «رت پک» و همچنین به عنوان ستاره‌ای در کنسرت‌ها، کلوپ‌های شبانه، فیلم‌ها و تلویزیون شد. او مجری دو برنامه تلویزیونی بود.

وی ترانه‌های معروفی از قبیل «خاطرات از این ساخته شده‌اند»، «تو کسی نیستی مگر کسی تو را دوست داشته باشد»، «هرکسی، کسی را دوست دارد»، و «مامبو ایتالیانو» را در کارنامه خویش دارد، طبق نظرسنجی‌ها او بزرگترین خواننده قرن بیستم است و بالاتر از کسانی مثل فرانک سیناترا.

مارتین و لوییس ویرایش

 
دین مارتین، جری لوئیس

جری لوئیس شهرت اولیه خود را در کنار «دین مارتین» به دست آورد. مارتین همواره مردی عاقل بود که باید با لوییس دیوانه سرمی کرد. گروه کمدی مارتین و لوییس با تعداد زیادی از نمایش‌های متنوع در دهه چهل معروف شدند. شاید شهرت و محبوبیت لوییس به این خاطر بود که بیشتر اوقات فی البداهه از کلمات و حالات خنده‌آور استفاده می‌کرد و زیاد پایبند متن نبود. در اواخر دهه ۱۹۴۰ آن دو با برنامه‌های شبانه‌شان کاملاً شناخته شدند. منتقدین اغلب قادر به توصیف حالات بی نظم و شلوغ آن دو نبودند و فقط به یک جمله بسنده می‌کردند: «مارتین آواز می‌خواند و لوییس دلقک بازی درمی‌آورد.» ولی تماشاچیان از انرژی و هیجان این تیم دو نفره لذت می‌بردند و همیشه برنامه آن‌ها را از تلویزیون و استودیو پارامونت پیکچرز دنبال می‌کردند. کم‌کم نقش مارتین در فیلم نامه‌ها کمرنگ تر شد و توجهات، بیشتر به لوییس معطوف می‌شد. به‌طوری‌که یک بار مجله لوک عکسی بزرگ از این زوج را چاپ کرد. این عکس در حقیقت تصویر لوییس را نشان می‌داد و تنها گوشه‌ای از صورت مارتین دیده می‌شد. این کار عملاً مارتین را از لوییس دور کرد و سرانجام در سال ۱۹۵۴ این زوج حرفه‌ای از یکدیگر جدا شدند اما پس از جدایی هر دوی آن‌ها به شهرت انفرادی دست یافتند. باردیگر که این دو در کنار هم دیده شدند در سال ۱۹۷۶ و در فیلمی به کارگردانی «فرانک سیناترا» بود که بسیار مورد توجه مردم قرار گرفت. لوییس ده سال پس از مرگ دین، در سال ۲۰۰۵ در کتاب «دین ومن یک داستان عاشقانه» احساس خود را نسبت به همکار قدیمی اش «دین مارتین» بیان کرد.

شغل انفرادی ویرایش

مارتین می‌خواست بیش از فیلم‌های کمدی، یک بازیگر دراماتیک شود. برای فیلم شیرهای جوان، او می‌توانست در کنار مارلون براندو، مونتگومری کلیفت نقش آفرینی کند. تونی رندال تقریباً نقش را داشت اما آژانس استعدادیابی متوجه شد که با این فیلم، مارتین می‌تواند تهدید سه‌گانه به حساب بیاید و آن‌ها می‌توانند از کارهایش در کلوپ‌های شبانه، فیلم‌ها و آهنگ‌ها پول در بیاورند. مارتین جایگزین رندال شد و فیلم به آغاز بازگشت مارتین تبدیل شد. مارتین برای اولین بار در کنار فرانک سیناترا در درام "وینسنت مینلی" با نام "بعضی‌ها دونده آمدند" (۱۹۵۸) نقش آفرینی کرد. تا اواسط دهه ۱۹۶۰، مارتین ستاره کلوپ‌های شبانه، تلویزیون، آهنگسازی و فیلم‌ها شده بود در حالی که شغل لویس در بازار فیلم افت کرد. مارتین نقش رفیق را در فیلم ریو براوو (۱۹۵۹) به کارگردانی هاوارد هاوکس و نقش آفرینی ریکی نلسون و جان وین ایفا کرد. او همچنین توانست با جان وین در فیلم پسران کیتی الدر (۱۹۶۵) تیم بشود و نقش برادران را بازی کنند. در سال ۱۹۶۰ میلادی، مارتین در نسخه فیلمِ کمدی موزیکال جودی هالیدی به نام "زنگها به صدا در می‌آیند" نقش آفرینی کرد. او یک نامزدی گلدن گلاب را برای اجرایش در فیلم کمدی "آن خانم، چه کسی بود؟" در سال ۱۹۶۰ برد.

او و سیناترا در فیلم‌های بیشتری همچون، «یازده یار اوشن»، فیلم موزیکال «رابین و هفت هود» و کمدی‌های «مأمور شماره سه» و «چهار برای تگزاس» هم تیمی شدند. همچنین آن‌ها بعضاً با اعضای گروه رت پک شامل سامی دیویس و جونیور پیتر لافورد و جویی بیشاپ در کمدی رمانتیک «ازدواج روی صخره‌ها» همکاری داشتند.

به عنوان یک خواننده، مارتین سبک هری میلز و بینگ کراسبی و پری کومو را برای خود برگزید تا اینکه سبک خود را گسترش داد و در دوئت‌هایش با سیناترا و کراسبی توانست سبک خود را حفظ کند. همانند سیناترا، او نیز نمی‌توانست نت موسیقی را بخواند اما او بیش از ۱۰۰ آلبوم و ۶۰۰ آهنگ منتشر کرد. آهنگ مشخصهٔ او، «هرکسی، یک کسی را دوست دارد» جای آهنگ «شبِ یک روز سخت» اثر بیتلز را در رتبه یک در سال ۱۹۶۴ در ایالت متحده گرفت. این رخداد، در ادامه جایگیری آهنگ «در به روی قلبم همچنان باز است» در رتبه ۶ همان سال بود. الویس پرسلی گفته‌است که تحت تأثیر مارتین قرار گرفته‌است و آهنگ «مرا مهربان تر دوست بدار» را از سبک او برگرفته‌است. همانند الویس، مارتین نیز تحت تأثیر موسیقی کانتری قرار گرفته بود.

فیلم‌شناسی ویرایش

سال فیلم نقش توضیحات
۱۹۴۶ Film Vodvil: Art Mooney and Orchestra کوتاه
۱۹۴۹ دوست من ایرما Steve Laird
۱۹۵۰ دوست من ایرما به فنا می‌رود
آشپز هنگ 1st Sgt. Vic Puccinelli
Screen Snapshots: Thirtieth Anniversary Special کوتاه
۱۹۵۱ That's My Boy Bill Baker
۱۹۵۲ The Stooge Bill Miller
Sailor Beware Al Crowthers
Jumping Jacks Corp. Chick Allen
جاده بالی Man in Lala's dream حضور افتخاری، Uncredited
۱۹۵۳ Scared Stiff Larry Todd
The Caddy Joe Anthony
پول از خانه Herman 'Honey Talk' Nelson
۱۹۵۴ Living It Up Dr. Steve Harris
3 Ring Circus Peter 'Pete' Nelson
۱۹۵۵ You're Never Too Young Bob Miles
Artists and Models Rick Todd
۱۹۵۶ Screen Snapshots: Hollywood, City of Stars کوتاه
Little New Orleans Girl Simon Gold
یاران Slim Mosely Jr. / Slim Mosely Sr.
Hollywood or Bust Steve Wiley
۱۹۵۷ Ten Thousand Bedrooms Ray Hunter
۱۹۵۸ شیرهای جوان Michael Whiteacre
بعضی دوان‌دوان آمدند Bama Dillert (professional gambler)
۱۹۵۹ ریو براوو Dude ('Borrachón')
سابقه Maurice 'Maury' Novak
۱۹۶۰ Who Was That Lady? Michael Haney نامزد – جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم موزیکال یا کمدی
Bells Are Ringing Jeffrey Moss
۱۱ یار اوشن Sam Harmon
Pepe Dean Martin حضور افتخاری
۱۹۶۱ All in a Night's Work Tony Ryder
آدا Bo Gillis
۱۹۶۲ Sergeants 3 Sgt. Chip Deal
The Road to Hong Kong The 'Grape' on plutonium حضور افتخاری، Uncredited
Who's Got the Action? Steve Flood
Something's Got to Give Nicholas 'Nick' Arden (unfinished)
۱۹۶۳ ۳۸-۲۴-۳۶ خودش
Come Blow Your Horn The Bum Uncredited
Toys in the Attic Julian Berniers
۴ نفر برای تگزاس Joe Jarrett
Who's Been Sleeping in My Bed? Jason Steel
۱۹۶۴ چه راهی برای رفتن! Leonard 'Lennie' Crawley
Robin and the 7 Hoods Little John
احمق مرا ببوس Dino
۱۹۶۵ پسران کیتی الدر Tom Elder
Marriage on the Rocks Ernie Brewer
۱۹۶۶ The Silencers Matt Helm
Birds Do It Dean Martin
Texas Across the River Sam Hollis
صف قاتلین Matt Helm
۱۹۶۷ Rough Night in Jericho Alex Flood
The Ambushers Matt Helm
۱۹۶۸ Rowan & Martin at the Movies کوتاه
How to Save a Marriage and Ruin Your Life David Sloane
Bandolero! Dee Bishop
5 Card Stud Van Morgan
۱۹۶۹ خدمه خرابکار Matt Helm
۱۹۷۰ فرودگاه Capt. Vernon Demerest
۱۹۷۱ Something Big Joe Baker
۱۹۷۳ Showdown Billy Massey
۱۹۷۵ Mr. Ricco Joe Ricco
۱۹۸۱ مسیر کاننبال Jamie Blake
۱۹۸۴ مسیر کاننبال ۲
Terror in the Aisles (archival footage)
۲۰۱۹ روزی روزگاری در هالیوود خودش / مت هلم (archival footage from The Wrecking Crew)

منابع ویرایش

  1. Lewis, Jerry and James Kaplan. Dean & Me (A Love Story). Doubleday, New York, 2005.