رضا کیانیان

بازیگر و نویسنده ایرانی

رضا کیانیان (زاده ۲۹ خرداد ۱۳۳۰)، بازیگر سینما، تئاتر، تلویزیون و نویسنده ایرانی است.[۱]

رضا کیانیان
زادهٔ۲۹ خرداد ۱۳۳۰ ‏(۷۲ سال)
ملیتایرانی
پیشهبازیگر و نویسنده
سال‌های فعالیت۱۳۴۵-اکنون
همسر(ها)هایده قراچه‌داغی
فرزندانعلی کیانیان

زندگی شخصی

رضا کیانیان در سال ۱۳۳۰ در محله میدان خراسان تهران زاده شد. به گفته خودش، پدرش معروف به حسین تهرانی، باستانی کار قدیمی تهران و همدوره هفت کچلون و حسین رمضون یخی بود.[۲] رضا دومین فرزند خانواده و دارای ۴ برادر و دو خواهر است. او در ۱ سالگی به همراه خانواده به مشهد نقل مکان کرد. در مشهد علاوه بر گذراندن دوران تحصیلات ابتدایی و دبیرستان، در حوزه علمیه مشهد به تحصیل دروس فقهی و اسلامی نیز پرداخت. اولین استاد بازیگری او برادرش داوود بود که در سال ۱۳۴۵ وی را در نمایشنامه از پانیفتاده‌ها به قلم غلامحسین ساعدی کارگردانی کرد. رضا به مدت سه سال در گروه تئاتر برادرش داوود فعالیت داشت. وی در سال ۱۳۵۵ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته تئاتر فارغ‌التحصیل شد.[۳] همسر او هایده قراچه داغی، خواهرزادهٔ سهراب سپهری است.[۴]

فعالیت‌های هنری

کیانیان فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۸ با حضور در فیلم تمام وسوسه‌های زمین ساخته حمید سمندریان آغاز کرد. کیمیا ساخته احمدرضا درویش نخستین کار قابل توجه او بود.

آژانس شیشه‌ای نقطه اوج او در سینما بود، وی در شانزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم آژانس شیشه‌ای جایزه بهترین بازیگر نقش دوم را گرفت و در سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم کیمیا کاندیدای دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد نقش دوم بود. فیلم‌های سگ‌کشی، سینما سینماست، گاهی به آسمان نگاه کن، ماهی‌ها عاشق می‌شوند، یک حبه قند، فرش باد، یک تکه نان، روبان قرمز و کفشهایم کو؟ از کارهای شاخص او به‌شمار می‌رود و کیانیان در این آثار بازی‌های متفاوت و فوق‌العاده‌ای را به نمایش گذاشت. او برای بازی در فیلم خانه‌ای روی آب نیز سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر به‌دست‌آورد.

معروف‌ترین نقش تلویزیونی رضا کیانیان نقش جمشید در سریال شلیک نهایی به کارگردانی محسن شاه‌محمدی است. نقش تلویزیونی وی در سریال‌های، کیف انگلیسی در نقش یک روحانی مسن و در دوران سرکشی در نقش یک قاضی است.

برجسته‌ترین کار کیانیان در تلویزیون بازی وی در سریال مختارنامه در نقش عبدالله بن زبیر، خلیفه بزرگ زبیری در مکه است که علاوه بر آن که متفاوت‌ترین نقش هنری وی محسوب می‌شود، اولین کار تاریخی کیانیان در نقش یک شخصیت خاکستری است. وی یکی از بازیگران ثابت مجموعه تلویزیونی وکلای جوان نیز بوده‌است.

قلب یخی، شاهگوش و شهرزاد نیز آثار او در بخش نمایش خانگی به حساب می‌آید. در سال ۲۰۱۴ از وی برای ایفای نقش در سریال میهن دعوت شد، اما کیانیان این پیشنهاد را رد کرد، وی در اینباره گفت: هرگز دوست ندارم در اثری بازی کنم که به ملتم توهین کنند.

نمایش‌های آنتیگونه، خرده بورژوا، چهره‌های سیمون ماشا، ازدواج آقای می‌سی‌سی‌پی و یادگار سال‌های شن از جمله کارهایی است که کیانیان از سال ۱۳۴۵ به بعد در عرصه تئاتر در آن‌ها بازی کرده‌است. او در فروردین ۱۳۸۹ با بازی در نمایش پروفسور بوبوس به کارگردانی آتیلا پسیانی بعد از ۶ سال دوری از تئاتر دوباره به تئاتر بازگشت.

کیانیان علاوه بر فعالیت‌های هنری و بازیگری، به فعالیت‌های دیگری نیز مشغول است. از جمله این فعالیتها تأسیس مؤسسه فرهنگی هنری اردیبهشت عودلاجان با همراهی و همکاری فرهاد توحیدی و بهروز مرباغی است.

فعالیت‌های سیاسی

کیانیان در سنین جوانی و قبل از انقلاب اسلامی (دهه ۵۰ شمسی) عضوی از گروه سیاسی-نظامی و مارکسیستی پیکار بود. بعد از انقلاب نیز وی همچنان در این سازمان باقی ماند تا جایی‌که مسئولِ بخش «خراسان» این گروهِ مارکسیستی می‌شود، اما در سال ۶۰ و به‌هنگام دستگیری پی‌درپی اعضای گروه‌های سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، وی دستگیر و رهسپار زندان می‌شود اما کیانیان با تواب شدن از اعدام رهایی می‌یابد.[۵][۶]

آثار

 
از راست به چپ: مازیار میری، رضا کیانیان، الیور استون، فاطمه معتمدآریا

سینما

سال نام فیلم سمت کارگردان
۱۴۰۱ سینما متروپل بازیگر محمدعلی آهنگر
۱۳۹۹ آهو بازیگر هوشنگ گلمکانی
مجوز خروج بازیگر کیارش اسدی‌زاده
۱۳۹۷ مسخره‌باز بازیگر همایون غنی‌زاده
۱۳۹۵ ترومای سرخ بازیگر اسماعیل میهن‌دوست
۱۳۹۴ سایه بازیگر مسعود نوابی
بارکد بازیگر مصطفی کیایی
کفشهایم کو؟ بازیگر کیومرث پوراحمد
وقتی برگشتیم بازیگر وحید موسائیان
۱۳۹۳ خبر خاصی نیست بازیگر مصطفی شایسته
۱۳۹۲ دلم می‌خواد بازیگر بهمن فرمان‌آرا
پنج تا پنج بازیگر، مشاور هنری تارا اوتادی
۱۳۹۱ هیچ‌کجا هیچ‌کس بازیگر ابراهیم شیبانی
۱۳۹۰ میگرن بازیگر مانلی شجاعی‌فرد
آزمایشگاه بازیگر حمید امجد
۱۳۸۹ گزارش یک جشن بازیگر ابراهیم حاتمی‌کیا
یه حبه قند بازیگر رضا میرکریمی
۱۳۸۸ راه آبی ابریشم بازیگر محمد بزرگ‌نیا
نیش زنبور بازیگر حمیدرضا صلاحمند
۱۳۸۷ صداها بازیگر فرزاد موتمن
قطعه ۸۸ بازیگر رحمان حقیقی
هفت و پنج دقیقه بازیگر محمدمهدی عسگرپور
۱۳۸۶ خاک آشنا بازیگر بهمن فرمان‌آرا
صد سال به این سال‌ها بازیگر سامان مقدم
همیشه پای یک زن در میان است بازیگر کمال تبریزی
۱۳۸۵ پاداش سکوت بازیگر مازیار میری
سه زن بازیگر منیژه حکمت
۱۳۸۴ اسب بازیگر بابک محمدی
باغ فردوس، پنج بعدازظهر بازیگر سیامک شایقی
زاگرس بازیگر محمدعلی نجفی
کارگران مشغول کارند بازیگر مانی حقیقی
یک بوس کوچولو بازیگر بهمن فرمان‌آرا
شاعر زباله‌ها گروه فیلمبرداری محمد احمدی
۱۳۸۳ ماهی‌ها عاشق می‌شوند بازیگر علی رفیعی
یک تکه نان بازیگر کمال تبریزی
جایی برای زندگی انتخاب بازیگر محمد بزرگ‌نیا
۱۳۸۲ قدمگاه بازیگر محمدمهدی عسگرپور
۱۳۸۱ رای باز بازیگر، نویسنده مهدی پوربخش
فرش باد بازیگر، بازیگردان کمال تبریزی
گاهی به آسمان نگاه کن بازیگر، بازیگردان کمال تبریزی
۱۳۸۰ خانه‌ای روی آب بازیگر بهمن فرمان‌آرا
عروس رومشکان بازیگر ناصر غلامرضایی
عیسی می‌آید بازیگر علی ژکان
۱۳۷۹ چتری برای دو نفر بازیگر احمد امینی
سگ کشی بازیگر بهرام بیضایی
۱۳۷۸ بوی کافور، عطر یاس بازیگر بهمن فرمان‌آرا
۱۳۷۷ روبان قرمز بازیگر، مشاور کارگردان و فیلمنامه، طراح لباس ابراهیم حاتمی‌کیا
۱۳۷۶ آژانس شیشه‌ای بازیگر، بازیگردان ابراهیم حاتمی‌کیا
۱۳۷۵ سینما، سینماست بازیگر، طراح صحنه و لباس سیدضیاالدین دری
سلطان بازیگر مسعود کیمیایی
۱۳۷۴ مادرم گیسو بازیگر سیامک شایقی
۱۳۷۳ درد مشترک بازیگر یاسمین ملک‌نصر
کیمیا بازیگر احمدرضا درویش
۱۳۷۲ دمرل نویسنده یدالله صمدی
۱۳۷۱ سایه‌های هجوم طراح صحنه، طراح تیتراژ احمد امینی
مرد ناتمام بازیگر محرم زینال‌زاده
۱۳۷۰ ایلیا، نقاش جوان بازیگر، طراح صحنه و لباس ابوالحسن داوودی
۱۳۶۸ پاتال و آرزوهای کوچک بازیگر، نویسنده مسعود کرامتی
تمام وسوسه‌های زمین بازیگر حمید سمندریان

تلویزیون

سال نام سمت کارگردان توضیحات
۱۳۹۸ بوی باران بازیگر محمود معظمی شبکه ۱
۱۳۹۷ زندگی از نو بازیگر علی محمد قاسمی شبکه تهران
۱۳۹۴ کیمیا بازیگر جواد افشار شبکه ۲
۱۳۹۳ پازل بازیگر ابراهیم شیبانی شبکه ۱
۹۱–۱۳۸۳ کلاه پهلوی بازیگر سید ضیاءالدین دری حاجی خان کور
۱۳۹۰ راه طولانی بازیگر رضا کریمی شبکه ۱
۱۳۹۶–۱۳۸۷ سرزمین مادری بازیگر کمال تبریزی شبکه ۳
۱۳۸۸ مختارنامه بازیگر سید داود میرباقری در نقش عبدالله بن زبیر اولین خلیفه آل زبیر که خواهرزاده عایشه همسر پیامبر خدا بود
۱۳۸۷–۸۸ پرانتز باز بازیگر میهمان کیومرث پوراحمد شبکه تهران
۱۳۸۶ یک مشت پر عقاب بازیگر اصغر هاشمی بهمن ۸۶ از شبکه ۲ پخش شد.
۸۶–۱۳۸۱ روزگار قریب بازیگر کیانوش عیاری شبکه ۳
۱۳۸۱ دوران سرکشی بازیگر کمال تبریزی شبکه تهران
۱۳۸۰ تله‌فیلم «خشم و قضاوت»[۷] بازیگر مهرداد خوشبخت
۱۳۷۹–۱۳۷۸ قصه‌های شهرک سینمایی بازیگر بابک محمدی
۱۳۷۸ زمان شوریدگی[۸] بازیگر محمدعلی نجفی
۱۳۷۸ کیف انگلیسی بازیگر سید ضیاءالدین دری شبکه ۱
۱۳۷۶ تله‌فیلم «قریه زیباست»[۹] بازیگر مهران غفوری
۱۳۷۵ سرنخ بازیگر کیومرث پوراحمد شبکه یک
۱۳۷۵ خانواده رضایت بازیگر حمید امجد

مازیار میری

شبکه تهران
۱۳۷۴ وکلای جوان بازیگر بهرام کاظمی
۱۳۷۳–۷۴ شلیک نهایی بازیگر محسن شاه‌محمدی شبکه ۱
۱۳۷۲–۱۳۷۱ آپارتمان بازیگر اصغر هاشمی شبکه ۱
۱۳۶۹ شاهدان کوچک بازیگر غلامرضا رمضانی

شبکه سینمای خانگی

سال نام کارگردان
۱۴۰۲ ۲شات علی میرمیرانی
بی تو می‌میرم عباس مرادیان
۱۳۹۹ سیاوش سروش محمدزاده
۱۳۹۶ شهرزاد (فصل ۳) حسن فتحی
۱۳۹۶ شهرزاد (فصل ۲) حسن فتحی
۱۳۹۲ شاهگوش داوود میرباقری
۱۳۹۱ قلب یخی (فصل سوم) سامان مقدم

تئاتر

  • بازی در نمایش «بداهه» به کارگردانی آروند دشت آرای، تماشاخانه ایرانشهر، (۱۳۹۸)
  • کارگردان نمایش «حرفه‌ای» (رضا کیانیان، ۱۳۹۵)
  • راوی اجرا چیدمان برگرد مرا ببین (کارگردان:شیرین فرشباف، نسیم ریاضی، سعید بهنام خانیکی) (۱۳۹۵)
  • بازی در نمایش «مردی برای تمام فصول» (بهمن فرمان‌آرا، ۱۳۹۳)
  • بازی در نمایش «عرق خورشید، اشک ماه» (آتیلا پسیانی، ۱۳۹۲)
  • بازی در نمایش «پروفسور بوبوس» (آتیلا پسیانی، ۱۳۸۹)
  • بازی در نمایش «حرفه ای‌ها» (بابک محمدی، ۱۳۸۳)
  • طراحی صحنه و لباس در نمایش «شب سیزدهم» (حمید امجد، ۱۳۷۹)
  • بازی در نمایش «بازی استریندبرگ» (حمید سمندریان، ۱۳۷۸)[۱۰]
  • طراحی صحنه و لباس در نمایش «نیلوفر آبی» (حمید امجد، ۱۳۷۷)
  • بازی در نمایش «یک روز خاطره انگیز از زندگی دانشمند بزرگ وو» (علی رفیعی، ۱۳۷۷)
  • بازی در نمایش «یادگار سال‌های شن» (علی رفیعی، ۱۳۶۸)
  • بازی در نمایش «ازدواج آقای می‌سی‌سی‌پی»
  • بازی در نمایش «آنتیگونه»
  • بازی در نمایش «خرده بورژوا»
  • بازی در نمایش «چهره‌های سیمون مارشا»
  • بازی در نمایشنامه «از پا نیفتاده‌ها» (کارگردان:داوود کیانیان، ۱۳۴۵)
  • بازی در نمایش «پدر» به کارگردانی آروند دشت آرای، تئاتر شهر، (۱۴۰۱)
  • بازی در کنسرت نمایش «سی‌صد» (کارگردان امیر جدیدی، ۱۴۰۱)

سایر

تألیف و انتشار کتاب

  • سومین سرنوشت داوود
  • بازیگری ۱۳۷۶
  • تحلیل بازیگری ۱۳۷۹
  • شعبده بازیگری ۱۳۸۵
  • بازیگری در قاب
  • ناصر و فردین
  • عکس‌های تنهایی
  • این مردم نازنین
  • قار سوم
  • کتاب کودکان

گالری و کمپین‌ها

  • ایجاد کمپین و ثبت پیامکی من دریاچه ارومیه هستم، برای حمایت از بی آبی به‌خصوص دریاچه ارومیه در ایران ۱۳۹۵
  • دعوت از هنرمندان به کمپین یک میلیون امضا به سازمان ملل برای پیگیری فاجعه منا ۱۳۹۴
  • حمایت از بی خانمان‌ها و اضافه کردن سین تازه به نام سرپناه با هنرمندان ۱۳۹۳
  • اکشنر حراج تهران به سبک کریستیز ۱۳۹۱
  • برگزاری نمایشگاه‌های عکاسی ۱۳۸۷ و ۸۹
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی مجسمه ۱۳۸۶
  • طراح پوستر و بروشور
  • معلمی و مطبوعات کار
  • معمار داخلی و تابلوساز
  • مهندس و ناظر ساختمان
  • کار در مرکز هنرهای نمایشی ۱۳۶۷
  • مقاله و تحلیل مجلات سینمایی

جوایز

جستارهای وابسته

منابع

  1. «رضا کیانیان | گنجینه فیلم‌های جشنواره رشد». film.roshd.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۲۵.
  2. «رضا کیانیان: پدرم کله‌پز و از نوچه‌های طیب خدابیامرز بود». انتخاب. ۱۳۹۵-۰۳-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۲۵.
  3. «زندگینامه: رضا کیانیان (۱۳۳۰-)». همشهری آنلاین. ۲۰۰۸-۱۰-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۲۵.
  4. دانیال معمار (۲۸ شهریور ۱۳۹۸). «من همچنان همان رضا کیانیان هستم». همشهری. دریافت‌شده در ۴ دی ۱۴۰۲.
  5. ««نومسلمانان دو آتشه» در عرصه هنر». رادیو زمانه. ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۷.
  6. «رضا کیانیان بعد از چهل سال به فکر «پیکار» با جمهوری اسلامی افتاده‌است +فیلم». مشرق نیوز. ۲۹ مرداد ۱۳۹۷.
  7. ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال بیستم، شمارهٔ ۲۸۰، صفحهٔ ۳۰، بهمن ۸۰
  8. ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال هجدهم، شمارهٔ ۲۴۹، صفحهٔ ۳۶، اسفند ۷۸
  9. ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال پانزدهم، شمارهٔ ۲۰۲، صفحهٔ ۲۹، اردی‌بهشت ۷۶
  10. «"بازی استریندبرگ" با یاد سمندریان باردیگر به صحنه می‌رود». مهر. ۹ مرداد ۱۳۹۱.

پیوند به بیرون