رکن‌الدین خسروی

مترجم و کارگردان ایرانی

رکن‌الدین خسروی (زادهٔ ۱۶ اسفند ۱۳۰۸ – درگذشتهٔ ۲۶ دی ۱۳۹۵)[۱] نویسنده، کارگردان تئاتر، مترجم ایرانی[۲] بود.

رکن‌الدین خسروی
زادهٔ۱۶ اسفند ۱۳۰۸
تهران
درگذشت۲۶ دی ۱۳۹۵ (۸۶ سال)
لندن
علت مرگآلزایمر
مدفنقطعه هنرمندان بهشت زهرا
ملیتایرانی
محل تحصیلدانشکده ادبیات دانشگاه تهران دانشکده هنرهای دراماتیک تهران
دراماسنتر (لندن)
پیشهکارگردان و نویسنده تئاتر و مترجم
کارهای برجستهاستاد دانشکده هنرهای دراماتیک از سال تاسیس ۱۳۴۳ تا انحلال دانشکده هنرهای دراماتیک ۱۳۵۹ استاد دانشگاه آزاد اراک در سال۷۴–۱۳۷۳
یادداشت‌ها
استاد همدوره و همکلاس دیوید سوشی
(بازیگر نقش پوآرو) بودند

زندگی ویرایش

وی در سال ۱۳۲۷ موفق به اخذ مدرک دیپلم ادبیات خود از دبیرستان البرز تهران شد و سال بعد از به دانشکده حقوق دانشگاه تهران راه پیدا کرد، در سال ۱۳۲۹ او در این رشته ترک تحصیل کرد و مشغول تحصیل در رشته ادبیات در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد.

در سال ۱۳۳۴ در دوره ۶ ماهه کلاس‌های تئاتر دیویدسن شرکت و به فراگیری هنرهای نمایشی پرداخت. وی همچنین در سال ۱۳۳۵ به شرکت در کلاس‌های هنرپیشگی و کارگردانی مهدی فروغ پرداخت و جزء نخستین دانشجویان در این رشته به‌شمار می‌آمد.

در سال ۱۳۳۶ با همکاری مهدی فروغ اقدام به تأسیس اداره هنرهای دراماتیک کرد و در سال ۱۳۳۷ با کارگردانی و به روی صحنه آوردن جایی که صلیب گذاشت شد در اداره هنرهای دراماتیک و ضبط تلویزیونی این نمایش قدم بر این عرصه نهاد.

خسروی همچنین در این مدت در اداره هنرهای دراماتیک توانست چند تئاتر دیگر را کارگردانی و اجرا کند مانند:

  1. سایه دره، نوشته: ویلیام سینگ
  2. خاموشی دریا، نوشته: ورکور
  3. پیک نیک در میدان جنگ، نوشته: فرناندو آرابال

خسروی در سال ۱۳۴۲ شروع به همکاری با گروه تئاتر دانشگاه تهران کرد و مشغول کارگردانی این گروه و اجرای نمایش‌هایی در آنجا شد، و در همین سال از سوی اداره هنرهای دراماتیک برای شرکت در دوره‌های آموزشی بازیگری و کارگردانی کانون تئاتر انگلیس عازم لندن می‌شود. خسروی در سال ۱۳۴۹ برای تحصیل در رشته کارگردانی تئاتر در مدرسه دراماسنتر با ریاست افتخاری پیتر بروک عازم لندن شد و در سال ۱۳۵۲ به تهران بازگشت و لبخند باشکوه آقای گیل نوشته اکبر رادی را به روی صحنه برد.

او در سال ۱۳۵۴ همکاری خود را با گروه تئاتر دانشگاه صنعتی شریف به عنوان کارگردان گروه آغاز کرد. در سال ۱۳۶۰ دعوت به پذیرش استعفا و بازنشستگی شد و سال ۱۳۷۵ کشورش را به مقصد لندن ترک گفت.[۳][۴][۵]

ایشان تا پایان سال ۱۳۷۱ نیز در آموزشکده هنر (فرهنگسرای نیاوران) به تدریس "بازیگری"، "کارگردانی" و "تاریخ نمایش در ایران" اشتغال داشتند. نمایش‌های "کوهولین"، "ادیپوس (ادیپ شهریار)" و "باغ آلبالو" حاصل همکاری بسیاری از دانشجویان این آموزشکده بود.

نمایش‌ها ویرایش

در ایران ویرایش

در اروپا ویرایش

بزرگداشت ویرایش

در آثار دیگران ویرایش

کتاب رکن‌الدین خسروی در سال ۱۳۸۶ به کوشش محمد ایوبی از سوی نشر تحربه منتشر شد. این کتاب به بررسی آثار اجرایی خسروی و نقدها و نظرات منتشر شده در مورد نمایش‌های وی می‌پردازد.[۹]

منابع ویرایش

  1. «رکن‌الدین خسروی درگذشت». خبرگزاری فارس. ۲۷ دی ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۸ دی ۱۳۹۵.
  2. «بزرگداشت رفیق دکتر رکن الدین خسروی». وب سایت حزب توده ایران. ۷ مرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶.
  3. http://www.tudehpartyiran.org/2013-11-28-19-45-55/2074-
  4. http://theater.ir/fa/report.php?id=37694
  5. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۹ مارس ۲۰۱۴.
  6. هژیرآزاد، کاظم. «مراسم بزرگداشت رکن الدین خسروی». انجمن بازیگران خانه تئاتر. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۴ فروردین ۱۳۹۳.
  7. جاهد، پرویز (۱۹ خرداد ۱۳۹۲). «رکن‌الدین خسروی، جان شیفته تئاتر ایران». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۲۴ فروردین ۱۳۹۳.
  8. «افتتاح تماشاخانه سه نقطه با پیامی از رکن‌الدین خسروی». خبرگزاری مهر. ۱۹ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۴ فروردین ۱۳۹۳.
  9. «رکن‌الدین خسروی». تبیان. ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۴ فروردین ۱۳۹۳.