سایپا شاهین

سایپا شاهین (اس‌پی۱۰۰)
سایپا شاهین (اس‌پی۱۰۰)
دید کلی
شرکت	سایپا
تولید	۱۳۹۹ —اکنون
مونتاژ	تهران، ایران
بدنه و شاسی
کلاس	خودروی کامپکت
شکل بدنه	۴ در سدان
طرح‌بندی	موتور جلو-محور جلو
سکو	پلت‌فرم بی تویوتا
خودروهای وابسته	سایپا آریا
پیشرانه
موتور	۱٫۵ لیتری M15T آی۴ توربو (بنزینی)
قدرت موتور	۱۱۰ اسب بخار (۸۲ کیلووات); ۱۷۸ نیوتن متر (۱۳۱ پوند-فوت) گشتاور
جعبه‌دنده	۵ دندهٔ دستی; سی‌وی‌تی;
ابعاد
فاصله بین محورها	۲٬۶۵۰ میلیمتر (۱۰۴٫۳ اینچ)
درازا	۴٬۴۴۶ میلیمتر (۱۷۵٫۰ اینچ)
پهنا	۱٬۷۷۱ میلیمتر (۶۹٫۷ اینچ)
بلندی	۱٬۴۹۰ میلیمتر (۵۸٫۷ اینچ)
وزن خالص	۱٬۲۷۸–۱٬۳۳۰ کیلوگرم (۲٬۸۱۸–۲٬۹۳۲ پوند)

سایپا شاهین (با نام پیشین رهام و اسم رمز اس‌پی۱۰۰)^[۲] خودروی سواری ساخت شرکت خودروسازی ایرانی، سایپا است. شاهین از پلت‌فرم مشترک با تویوتا بلتا و ولکس سی۳۰ بهره می‌برد^[۳] و شباهت‌های بسیاری به برلیانس اچ۲۳۰ دارد.^[۴] در این خودرو از موتور تقویت‌شدهٔ سایپا تیبا استفاده شده‌است که البته قطعاتی مانند میل لنگ، بالانسر و آلیاژ موتور در شاهین دچار تغییرات عمده‌ای شده‌اند.

فرمان برقی، رینگ ۱۵ اینچ آلومینیومی، کی‌لس استارتر، دوربین عقب، مولتی مدیا ۷ اینچی، سنسور دنده عقب، تهویه اتوماتیک، ورود بدون کلید PEPS، سانروف، ترمزهای ۴ چرخ دیسکی، سیستم پایش فشار باد تایر TPMS، نشانگر تعویض دنده، چراغ دی‌لایت و اتولایت و صندلی چرمی از امکانات رفاهی و آپشن‌های سایپا شاهین می‌باشد.

سایپا شاهین در فاز توسعه «سایپا اس‌پی۱۰۰» نام داشت که برخی منابع خبری نام کلی آن را «ایکس۳۰۰» و به عنوان خودرویی ملی پس از مدل‌های ایکس۱۰۰ (خانواده پراید) و ایکس۲۰۰ (تیبا، ساینا و کوییک) می‌دانستند، که بر روی پلت‌فرمی با ابعاد بزرگتر از این مدل‌ها قرار دارد.^[۵]^[۶] این خودرو در تیر ۱۳۹۷ با نام «رهام» معرفی شد، اما در اسفند ۱۳۹۸ و به پیشنهاد غلامرضا کیامرزی، پژوهشگر محیط‌زیست به مدیرعامل سایپا، نام این خودرو به «شاهین» تغییر یافت.^[۲]^[۷]^[۸]

طراحیویرایش

نمای خارجیویرایش

پس از مواجهه نخستین با ماشین سایپا شاهین احتمالاً شما نیز همچون بسیاری از افراد دیگر متوجه زیبایی نسبی این خودرو، به‌ویژه در قیاس با بسیاری از محصولات دیگر سایپا نظیر انواع تیبا، پراید و غیره خواهید شد و بر آن اذعان خواهید کرد. با این حال نمی‌توان تمام این زیبایی و جذابیت ظاهری خودرو شاهین در قیاس با خودروهای تولید داخل را تماماً به پای شرکت سایپا و تیم طراحی این خودرو نوشت؛ به دلیل اینکه سایپا شاهین شباهت بسیار زیادی به ولکس سی۳۰ داشته و قطعاً از طراحی ظاهری سدان چینی مذکور در بحث ترسیم شمایل سایپا شاهین الهامات بسیاری گرفته شده‌است. حتی می‌توان پا را فراتر گذاشت و خودرو سایپا شاهین را فیس‌لیفتی نسبتاً جذاب از ولکس سی۳۰ در نظر گرفت. به هر حال طراحی خوشایند این خودرو به ویژه شمایل اسپرت چراغ‌های جلو، طرح سه‌بعدی و دلپسند سپر به همراه حالت ساده اما خوشایند جلوپنجره، چهره‌ای زیبا و مطابق با سلیقه بسیاری از مشتریان ایرانی برای خودرو شاهین به ارمغان آورده‌است. برخی حجم پردازی‌های معقول و منطقی در بخش جانبی و روی درپوش موتور سبب شده تا نمایی خوش‌تراش و نسبتاً عضلانی را در بدنه این سدان کوچک ایرانی شاهد باشیم. فرم نسبتاً زیبای چراغ‌های دوتکه عقب، به‌جز بخش کوچکی از آن که به نظر می‌رسد به اجبار روی در صندوق جانمایی شده، شمایلی جذاب و عامه‌پسند را به کمک طراحی خوشایند سپر و در صندوق برای این بخش از سایپا شاهین در پی داشته‌است. با این حال به نظر می‌رسد بخش کوچک چراغ‌های عقب که با فرم هندسی نامتناسب و ساده روی در صندوق ضمیمه شده، تأثیری نامطلوب در هماهنگی بصری اجزای این قسمت از خود بر جای گذاشته باشد. به‌طور کل، طراحان شاهین موفق شده‌اند المان‌های اصلی طرح بدنه این خودرو را به شیوه‌ای نسبتاً هماهنگ و معقول و در قالب بدنه‌ای زیبا و چشم نواز در کنار یکدیگر قرار داده و آن را در چهارچوب خودرویی عامه‌پسند و مناسب برای بازار خرید و فروش خودرو در ایران به سرانجام برسانند.

نمای داخلیویرایش

طراحی داخلی شاهین نیز در نوع خود (دنده‌ای و اتومات) و در مقایسه با بسیاری از تولیدات دیگر این شرکت، جذاب و مدرن‌تر به نظر می‌رسد. طراحی تقریباً زیبای کنسول میانی داشبرد به همراه فرم مناسب غربیلک فرمان و حالت اسپرت پنل کیلومترشمار پشت آن، جلوه‌ای چشم‌نواز و تقریباً همه‌پسند از فضای داخلی شاهین به نمایش می‌گذارد. سطح کیفی متریال کابین نیز گرچه احتمالاً چندان مرغوب نیست اما نسبت به سایر محصولات سایپا نظیر کوییک، تیبا و ساینا، باکیفیت‌تر است

حضور چهار سرنشین بزرگسال با قد متوسط در این خودرو با محدودیت خاصی مواجه نیست. صندوق عقب سایپا شاهین نیز حدود ۴۲۰ لیتر فضا در اختیار وسایل و اسباب کاربران قرار داده و حجم آن جهت مسافرت‌های خانوادگی کاملاً قابل قبول و مناسب خواهد بود. به‌طور کلی طراحی داخلی سایپا شاهین در نوع خود جذاب و کاربردی به نظر رسیده و می‌تواند نظر مشتریان این بخش بازار را تا حد زیادی به خود جلب کند.^[۹]

ویژگی‌های فنیویرایش

سایپا شاهین نخست قرار بود از موتور ۱٫۶۵ لیتری خودرو برلیانس اچ۳۳۰ استفاده کند، اما به دلیل تحریم‌های ۱۳۹۷ و خروج برلیانس از ایران این موضوع منتفی شد.^[۳] در پایان تصمیم گرفته‌شد که از نمونه تقویت‌شده و دارای توربوشارژر پیشرانه خودروی هشت سوپاپ تیبا در این خودرو استفاده شود.^[۱۰]^[۱۱] موتور توربوشارژر این خودرو ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۷۸ نیوتون متر گشتاور تولید می‌کند که در مقایسه با پیشرانه‌های TU5 و EF7 دارای قدرت برابر اما گشتاور بیشتری است.

پلت‌فرم شاهین بنابر ادعای سازنده داخلی‌سازی شده‌است. اما اساس اولیه آن مشابه با پلت فرم تویوتا بلتا (پلت‌فرم بی تویوتا) است. همچنین مشابهت‌های بسیاری میان طراحی، مشخصات فنی و پلت‌فرم این خودرو با ولکس سی۳۰ دیده می‌شود.^[۱۲] سعید ویسه، مسئول پروژهٔ اس‌پی۱۰۰ سایپا می‌گوید پلت‌فرم این خودرو، XP90 مورد استفاده در تویوتا یاریس ۲۰۰۵ است که شرکت سایپا در آن تغییراتی انجام داده‌است.^[۱۳]

تنها تفاوت پیشرانهٔ شاهین با اعضای هم‌خانوادهٔ خود، مجهز بودن به توربوشارژر یا پرخوران است که باعث می‌شود قدرت این موتور از ۸۷ اسب بخار با تنفس طبیعی به ۱۱۰ اسب بخار با توربوشارژ برسد. شاهین با جعبه دندهٔ ۵ سرعته دستی به مشتریان عرضه شده و در آینده نیز مدل اتوماتیک آن به بازار می‌آید. برخی منابع ادعا کرده‌اند که شاهین اتوماتیک موتور و گیربکسی مشابه با تارا اتوماتیک خواهد داشت.^[۱۴] سایپا شتاب ۰ تا ۱۰۰ شاهین را اعلام نکرده‌است؛ اما بعضی تست‌های شخصی ۱۳ ثانیه را برای این سدان جمع و جور شهری ثبت کرده‌اند. در صورتی که اگر موتور شاهین ۱۶ سوپاپ بود، احتمالاً در ۸–۹ ثانیه به به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسید.

جعبه‌دنده
نوع جعبه‌دنده	۵ سرعتهٔ دستی
موتور
نوع موتور	M15 Turbo Charger
حجم موتور	۱۴۹۷ سی‌سی
حداکثر قدرت	۱۱۰ اسب بخار در ۵۰۰۰ دور در دقیقه
حداکثر گشتاور	۱۷۸ نیوتن متر در ۲۵۰۰ دور در دقیقه
استاندارد آلایندگی	یورو ۵
مصرف سوخت
ظرفیت باک	۴۷ لیتر
سیستم تعلیق
سیستم تعلیق جلو	مک فرسون
سیستم تعلیق عقب	Torsion Beam
رینگ و تایر
رینگ	۱۵ اینچ آلومینیومی
سایز تایر	185/65R15
فرمان
نوع فرمان	برقی
سیستم ترمز
ترمز جلو	دیسکی خنک شونده
ترمز عقب	دیسکی
ترمز دستی	مکانیکی

تجهیزات ایمنی و رفاهیویرایش

خودروی شاهین در نسخهٔ دنده‌ای بنابر اعلام سازنده دارای تجهیزات زیر است:

سانروف
استارت دکمه‌ای
ورود به خودرو بدون کلید PEPS
مولتی مدیا با نمایشگر ۷ اینچ + USB
دوربین عقب
سنسور پارک دنده عقب
کنترل صدا از روی فرمان
صندلی با روکش چرم
سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک
دستگیره آسان‌بازشو
کلید تاشونده
سیستم پایش فشار باد تایر TPMS
نشانگر تعویض دنده
چراغ روشنایی روز (Day Light)
چراغ‌های خودکار (Auto Light)
چراغ همراهی تا در منزل
مه‌شکن جلو و عقب
GPS (سیستم ناوبری)
نمایش دمای هوای بیرون
کیسه هوای راننده و سرنشین جلو
سیستم ترمز ضد قفل ABS
توزیع الکترونیکی نیروی ترمز EBD
هشداردهندهٔ دیداری و شنیداری بستن کمربند ایمنی
آینه جانبی تاشونده برقی
شیشه بالابر برقی جلو و عقب
سیستم هشداردهنده امنیتی
سیستم ضد سرقت (immobilizer)
کامپیوتر سفری
صندلی عقب مجهز به نگهدارنده صندلی کودک (Iso Fix)
صندلی راننده دستی ۶ حالت و صندلی مسافر ۴ حالت

سایر نسخه‌هاویرایش

سایپا آریا که در واقع نسخهٔ کراس‌اوور شاهین است، با وجود تفاوت‌هایی در ظاهر از جمله حذف جعبهٔ سوم و افزایش ارتفاع، از نظر قوای فنی هیچ تفاوتی با شاهین ندارد. هر دوی این خودروها از پیشرانهٔ توربوشارژر ام۱۵ استفاده می‌کنند که قادر است تا حداکثر ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۷۸ نیوتن متر گشتاور تولید کند.^[۱۵]