سراج‌الدین اوشی

سراج‌الدین علی بن عثمان اُوشی (؟ -۱۱۹۶م یا ۱۲۰۵م) محدث و فقیه حنفی فرغانی در سدهٔ ششم هجری با گرایش‌های اصولی-اشعری و اعتزالی بود که در ادبیات عربی، برای قصیده‌اش با عنوان لامیّة یا بدء الأمالی شهرت یافت.[۱]

سراج‌الدین اوشی
علی بن عثمان شهیدی اُوشی فَرغانی
زادهٔ؟
اوش، فرغانه
درگذشت۱۱۹۶م یا ۱۲۰۵م / اواخر سدهٔ سدهٔ ششم یا اوایل سدهٔ هقتم ق[پانویس ۱]
اوش، فرغانه
پیشهمحدث، فقیه حنفی شناخته‌شده برای = قصیدهٔ لامیه
آثارفتاوی السراجیة. نور السراج. غرر الأخبار و درر الأشعار...

زندگی ویرایش

نام و نسب کامل او «سراج‌الدین علی بن عثمان بن محمد شهیدی اُوشی فرغانی» ذکر شده است.[۱]در اوش، از توابع فرغانه به دنیا آمد. همچنین با لقب «اِمام الحَرَمین» شناخته می‌شده؛ لقبی است ویژهٔ برجستگانی که مجاور مکه شده‌اند. اوشی در اواخر سدهٔ سدهٔ ششم یا اوایل سدهٔ هقتم ق درگذشت.[۱]

آثار ویرایش

  • قصیدهٔ لامیه یا بدء الأمالی: در توحید است؛ بسیار مشهور و شرح‌نوشته شد. به فارسی و ترکی ترجمه شده است. [۲]
  • الفَتاویٰ السِراجیة: در ۵۶۹ق/ ۱۱۷۳م نگارش آن را پایان برد.
  • نور السراج
  • غرر الأخبار و دُرَر الأشعار: چکیدهٔ آن «نصاب الأخبار و تذکرة الأخیار» است، هزار حدیث کوتاه باب‌بندی در صد فصل را دربرمی‌گیرد.
  • مشارق الأنوار فی شرح نصاب الأخبار لتذکرة الأخبار: نسخه‌ای خطی با عنوان «نصاب الاخبار لتذکر الاخیار فی احادیث النبی المختار» در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی هست که شبیه به عنوان این اثرِ اوشی است. [۳]
  • شرح منظومة عمر النسفی فی الخلاف: یا مختلف الروایة.

پانویس ویرایش

  1. در شناسنامه‌های کتاب‌های چاپ‌شده از او در ایران، ۵۷۵ق/ ۱۱۷۹م ذکر شده است.

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی (PDF). ج. سوم. بیروت: دارالعلم للملایین. صص. ۴۰۴. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  2. «نسخهٔ خطی از شرح بدء الامالی». شناسنامهٔ کتاب، نسخهٔ خطی. سازمان اسناد و کتابخانهٔ ملی، ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱ اكتبر ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  3. «نسخهٔ خطی از «نصاب الاخبار لتذکر الاخيار في احاديث النبي المختار»». شناسنامهٔ کتاب، نسخهٔ خطی. کتابخانهٔ مرکزی، آستان قدس رضوی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱ اكتبر ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)