سرخنکلاته

سُرخَنکَلاته شهری از توابع بخش بهاران شهرستان گرگان در استان گلستان ایران است. سرخنکلاته از سال ۱۳۸۱ از روستا به شهر تبدیل شد. محدودهٔ شهر طبق آمارگیری ۱۰۰۰ هکتار است که ۱۸۷ هکتار مساحت شهر را تشکیل داده‌است.

سرخنکلاته سُرخَن‌کُلا
کشور	ایران
استان	گلستان
شهرستان	گرگان
بخش	بهاران
نام(های) دیگر	سُن‌کُلا
نام(های) پیشین	قبرستان‌محله، بش‌محله
سال شهرشدن	۱۳۸۱
مردم
جمعیت	۷٬۸۰۰ نفر (۱۴۰۱)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	۶۸ متر
اطلاعات شهری
شهردار	حسن گرزین
شناسهٔ ملی خودرو	ایران
کد آماری	۲۵۰۸
سرخنکلاته روی نقشه ایران ۳۶٫۸۹۱۷۶۹۲۷°شمالی ۵۴٫۵۷۰۸۰۵۳۵°شرقی / 36.89176927; 54.57080535

پیشینه

تازیک‌ها از ساکنان اصلی این شهر بوده‌اند. در اوایل دوره قاجار امیر علی‌بیک با عده‌ای از بستگان و افراد طایفه خود به همراه قشونی که ریاست آن را محمدوردی‌بیک به عهده داشت جهت امنیت استرآباد از ارسباران آذربایجان به این منطقه آمدند. از آن‌جا که شهر استرآباد ظرفیت پذیرش این طایفه و قشون را نداشت این افراد قبرستان‌محله را برای اقامت برگزیدند و در آن‌جا ماندگار شدند. آن‌ها به خاطر اینکه از پنج گروه (تاجیک (تازیک)، مقصودلو، مارزلو، جلایری، قجر (جرجانی)) تشکیل می‌شدند قبرستان‌محله را بش‌محله (پنج‌محله) نامیدند و بعداً خروس‌محله نیز به آن اضافه شد. اصالت مردم سرخنکلاته ترک هست. از ترکان آذربایجان شرقی هستند که به گرگان در دوره قاجاریه کوچ کردن.

بعدها مقصودلوها و شماری از اهالی سرخنکلاته در جنبش مشروطیت ایالت استرآباد نقش مهمی داشتند. عبدالصمد خان که در سال ۱۲۵۲ ه‍.ق با فرمان محمدشاه قاجار به ریاست و سرکردگی اهالی سرخنکلاته برگزیده شده‌بود در سفر ناصرالدین شاه به خراسان با تفنگداران خود به ناحیه شاه‌کونائین اصفهان به دیدار وی رفت. از همین زمان بش‌محله با نام سُرخَن‌کَلاته (در اصل سر خان کلاته) معروف شد.

منابع

• معطوفی، اسدالله، استرآباد و گرگان در بستر تاریخ، مشهد: نشر درخشش، ۱۳۷۴ خ. رشیدی.
• مختصات و ارتفاع
• پیش‌شماره