سرنگونی یو-۲ در سال ۱۹۶۰
در ۱ مه ۱۹۶۰، یک هواپیمای جاسوسی یو-۲ ایالات متحده توسط نیروهای دفاع هوایی اتحاد جماهیر شوروی در حین انجام عملیات شناسایی هوایی و عکاسی در اعماق خاک شوروی سرنگون شد. این هواپیمای تک‌سرنشین که توسط خلبان فرانسیس گری پاورز هدایت می‌شد، از پیشاور پاکستان برخاسته بود و پس از اصابت یک موشک سطح‌به‌هوا از نوع اس-۷۵ دوینا در نزدیکی یکاترینبورگ سقوط کرد. پاورز با چتر نجات از هواپیما بیرون پرید و دستگیر شد.
| سرنگونی یو-۲ در سال ۱۹۶۰ | |
|---|---|
| بخشی از جنگ سرد | |
 یک هواپیمای یو-۲ مشابه هواپیمای سرنگون‌شده | |
| گونه | سرنگونی هواپیما |
| مکان | ۵۶°۴۳′۳۵٫۷۳″ شمالی ۶۰°۵۹′۹٫۶۱″ شرقی / ۵۶٫۷۲۶۵۹۱۷°شمالی ۶۰٫۹۸۶۰۰۲۸°شرقی |
| هدف | رهگیری یک فروند هواپیمای یو-۲ |
| اجرا | 1 مه 1960 |
| نیروی اجرایی | نیروی دفاع هوایی شوروی |
| نتیجه | سرنگونی یو-۲ی آمریکایی و اسارت خلبان آن، فرانسیس گری پاورز |
| تلفات و صدمات |  1 کشته (آتش خودی) |
در ابتدا، مقامات ایالات متحده این حادثه را به‌عنوان از دست دادن یک هواپیمای غیرنظامی تحقیقاتی هواشناسی که توسط ناسا اداره می‌شد، جلوه دادند، اما پس از چند روز، مجبور به اعتراف به هدف واقعی این مأموریت شدند.
این حادثه در دوران ریاست جمهوری دوایت آیزنهاور و نخست‌وزیری نیکیتا خروشچف، و حدود دو هفته پیش از زمان برنامه‌ریزی‌شدهٔ نشست شرقی-غربی در پاریس رخ داد. خروشچف و آیزنهاور در سپتامبر ۱۹۵۹ در کمپ دیوید در مریلند، ملاقات کرده بودند و گرم شدن ظاهری روابط ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی باعث شده بود که مردم در سراسر جهان، به یافتن یک راه‌حل مسالمت‌آمیز برای پایان جنگ سرد در حال وقوع، امیدوار باشند.[۲]
این حادثه اما باعث شرمساری شدید ایالات متحده شد و «روح پیمان کمپ دیوید» را که برای هشت ماه حاکم بود، در هم شکست و موجب لغو نشست برنامه‌ریزی شده در پاریس شد.[۲] پاکستان به‌دلیل وقوع این حادثه از اتحاد جماهیر شوروی عذرخواهی کرد.[۳]
پاورز به جاسوسی مجرم شناخته شد و به سه سال حبس و هفت سال کار اجباری، محکوم شد، اما دو سال بعد، در فوریهٔ ۱۹۶۲ در تبادل زندانی با یک افسر اطلاعاتی شوروی، رودولف آبل، معاوضه و آزاد شد.[۴]
فیلم ویرایش
در سال ۲۰۱۵، فیلم سینمایی پل جاسوس‌ها به کارگردانی استیون اسپیلبرگ منتشر شد، که مذاکرات جیمز داناوان (با نقش‌آفرینی تام هنکس[۵]) را برای آزادی پاورز به نمایش گذاشت، اما بخش‌هایی از این فیلم، با آنچه واقعاً اتفاق افتاد، دارای تفاوت‌هایی بود. به‌عنوان مثال، پاورز در فیلم، در حال شکنجه شدن توسط شوروی نشان داده می‌شود، در حالی‌که در حقیقت با او به‌خوبی رفتار می‌شد و او بیشتر وقت خود را صرف ساخت صنایع دستی می‌کرد.[۶]
در ژانویهٔ ۲۰۱۶، مجلهٔ بی‌بی‌سی عکس‌هایی از آن زمان و مصاحبه‌ای با پسر پاورز تهیه کرد.[۷]
رویدادهای مرتبط:
- حادثهٔ سرنگونی آربی-۴۷ در سال ۱۹۶۰
- بحران موشکی کوبا
- رخداد پهپاد آرکیو ۱۷۰ ایران و آمریکا
- پرواز ۰۰۷ خطوط هوایی کره
- پرواز ۹۰۲ خطوط هوایی کره
پیوند به بیرون ویرایش
- The short film Powers Case. Ike States Policy on Spies and Open Skies, 1960/05/12 (1960) is available for free download at the Internet Archive.
منابع ویرایش
- ↑ Samoylov, Boris (1 February 2012). "Загадка первомая 1960 года – часть I" [Riddle of May Day 1960 – Part I]. Военно-промышленный курьер (Military-Industrial Courier, VPK) (به روسی). Archived from the original on 25 July 2020. Retrieved 21 May 2013.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Kapur, Nick (2018). Japan at the Crossroads: Conflict and Compromise after Anpo. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. pp. 21–22. ISBN 978-0-674-98848-4.
- ↑ Khan, Feroz (2012-11-07). Eating Grass: The Making of the Pakistani Bomb (به انگلیسی). Stanford University Press. p. 43. ISBN 978-0-8047-8480-1.
- ↑ Orlov, Alexander. "The U-2 Program: A Russian Officer Remembers". Archived from the original on 13 July 2006. Retrieved 8 January 2007.
- ↑ McNary, Dave (20 May 2014).
- ↑ Karafantis, Layne (27 October 2015). "Bridge of Spies: An Opportunity to Bust Myths about the U-2 and the Capture of Gary Powers". AirSpaceBlog: Behind The Scenes at the National Air and Space Museum. The National Air and Space Museum.
- ↑ Jason Caffrey (3 January 2016). "Gary Powers: The U-2 spy pilot the US did not love". BBC magazine. Retrieved 4 January 2016.