سنگ تقویم آزتک (انگلیسی: Aztec calendar stone) سنگی است که با نام‌های مشابه دیگری همچون، سنگ خورشیدی و سنگ ۵ دوره (عصر پنجم) هم شناخته می‌گردد. این سنگ مربوط به دورهٔ اواخر کلاسیک قوم آزتک می‌باشد که امروزه در موزه ملی مردم‌شناسی (مکزیک) قرار دارد که از آن به عنوان برجسته‌ترین اثر سنگ‌تراشی آزتک یاد می‌شود،[۱] ابعاد این سنگ ۳۵۸ سانتیمتر (۱۱٫۷۵ فوت) در ۹۸ سانتیمتر (۳٫۲۲ فوت) می‌باشد[۲]این سنگ، مدت کوتاهی پس از فتح امپراتوری آزتک توسط اسپانیا در زوکالو یا میدان اصلی شهر مکزیک در زیر آوار دفن شد و در تاریخ ۱۷ دسامبر ۱۷۹۰ و در طول تعمیرات کلیسای جامع مکزیکو سیتی کشف گردید،[۳][۴] متعاقب آن، سنگ تقویم بر روی دیوار بیرونی کلیسای جامع تا سال ۱۸۸۵ نصب گردیده بود،[۵] عقیدهٔ بسیاری از محققان بر این است که احتمالاً سنگ حوالی تواریخ ۱۵۰۲ تا ۱۵۲۱ حک شده باشد هر چند برخی دیگر اعتقاد دارند که چند دهه بیشتر از این تاریخ قدمت دارد[۶]

سنگ تقویم آزتک
موادبازالت
کشف‌شده۱۷ دسامبر ۱۷۹۰ در ال زوکالو ، مکزیکو سیتی
مکان کنونیموزه ملی مردم‌شناسی، مکزیکو سیتی

چنین برآورد گردیده‌است که تصویر مرکزی این سنگ تقویم، ایزد آفتاب تونیشیا است.[۷] ۴ مربعی که ایزد مرکزی را احاطه نموده‌اند، نمادی از چهار خورشید یا ۴ عصر پیشین و قبل از عصر ایجاد سنگ بوده‌اند. آزتک‌ها پس از به دست‌گرفتن قدرت در ارتفاعات مرکزی محفل خورشید را تغییر دادند و یک خورشید پنجم را با نام چهار حرکت به آن افزودند.[۸] از زمان کشف سنگ خورشیدی در سال ۱۷۹۰ میلادی، محققان بسیاری برای کشف پیچیدگی‌ها و اسرار این سنگ تلاش نمودند. تاریخچهٔ این تحقیقات قدمتی بیش از ۲۰۰ سال را در بر می‌گیرد و شامل تفاسیری است که باستان‌شناسان، مورخان و محققان از این سنگ ارائه نموده‌اند.[۹]

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «National Anthropology Museum, Mexico City, "Sun Stone"». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۶.
  2. The Aztec Sun Stone
  3. Florescano, Enrique (2006). National Narratives in Mexico. Nancy T. Hancock (trans.), Raul Velasquez (illus.) (English-language edition of Historia de las historias de la nación mexicana, ©2002 [Mexico City:Taurus] ed.). Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-3701-0. OCLC 62857841.
  4. Aztec Civilization
  5. Getty Museum, "Aztec Calendar Stone"
  6. Villela, Khristaan. "The Aztec Calendar Stone or Sun Stone", MexicoLore. Retrieved December 17, 2015.
  7. The public description by the National Anthropology Museum [پیوند مرده] assigns the face to the fire god, Xiuhtecuhtli.
  8. Villela, Khristaan; Michel Graulich (2010). "The Stone of the Sun". The Aztec Calendar Stone. Los Angeles: Getty Research Institute. p. 258.
  9. K. Mills, W. B. Taylor & S. L. Graham (eds), Colonial Latin America: A Documentary History, 'The Aztec Stone of the Five Eras', p. 23

پیوند به بیرون ویرایش