سکستان (استان ساسانی)

یکی از استان های باستان در دوران ساس یا ساکاس اقوام سکاها بود
(تغییرمسیر از سکستان)

سکستان (که به صورت، سیستان، سجستان هم نوشته‌اند) یکی از استان‌های ساسانیان در دوران باستان متأخر بود که در کوست نیمروز قرار داشت. که امروزه بخشی از ایران ، افغانستان و پاکستان است. این استان در غرب با کرمان، در شمال غرب با اسپهان، در شمال شرق با کوشانشهر و در جنوب شرق با توران هم‌مرز بود. فرمان‌دار این استان را مرزبان می‌نامیدند، و اعضای خاندان شاهی در آنجا را «سکان‌شاه» می‌گفتند.

سکستان
سیستان
استان ساسانیان
حوالی ۲۴۰–۶۵۰٫۱
مرکززرنگ
تاریخچه
دوران تاریخیدوران باستان متأخر
• تأسیس
حوالی ۲۴۰
• خلفای راشدین آن را به قلمرو خود ملحق کردند
۶۵۰٫۱
پسین
خلفای راشدین
امروزه بخشی ازایران
پاکستان
افغانستان

ریشه‌شناسی ویرایش

واژه «سکستان» به معنی «سرزمین مردم سکا» است،.[۱]که گروهی از اسکیت‌ها بودند که از قرن سوم پیش از میلاد تا یکم میلادی به فلات ایران و هند مهاجرت کردند و پادشاهی را بنیان نهادند که با نام پادشاهی هندوسکایی شناخته می‌شود.‌.[۲] در دوران هخامنشیان، سکستان با نام زرنگ شناخته می‌شود و جمعیت آن را ایرانیانی تشکیل می‌دادند که به آنها «سکستانی» می‌گفتند.

تاریخ ویرایش

کهن ترین اسنادی که حاوی نام سکا می باشند تاریخ هرودوت و متون خط میخی داریوش اول است.

سکاها با قبیله یوئه چیه در همسایگی چین ارتباط داشته اند. در یک حرکت اجباری توسط این قبیله رانده می شوند و بعدها توسط پارت ها و هندویونانی ها در سیستان امروزی محدود می شوند. در ازمنه بعدی به نیرویی مهاجم تبدیل می شوند که برخی از ملوک اشکانی را شکست می دهند اما در زمان اردوان دست نشانده وی می شوند.[۳]

سیستان، بعد از اشکانیان، جزئی از شاهنشاهی ساسانیان شد.در زمان شاپور یکم، این منطقه، با نام کاملش، سَکِستان، و هند، تا کناره‌های دریا، استان (به فارسی میانه: شَهر) شاهنشاهی بود و گاهی به فرزند شاهنشاه واگذار می‌شد. در یک‌چهارم (کوست) شرقی، این استان، اداره هر دو منطقه Zranka/Dragiana و Haraxwat/Arachosia را به پایتخت اداری خود در Zarangas دربرداشت. آتشکده ایالتی زرتشتیان، طبق معمول، وجود داشت و در آنجا پابرجا بود. هنگامی که پای اعراب در قرن اول هجری / هفتم میلادی بدانجا رسید، مهاجمان با موبد موبدان و رئیس هیربد مواجه شدند. آتشکده کرکویه بعد حمله اعراب دست‌نخورده باقی ماند. با این حال، در گزارش‌های تاریخی، وجود کلیسای نسطوری با اسقف آن، مکتوب شده‌است.[۴]

فرمانداران ویرایش

پانویس ویرایش

  1. Bosworth 1997 ، pp. 681-685
  2. فرای 1984 ، ص. 193
  3. Christensen 1993, p. 229.
  4. BOSWORTH، «sistan»، Encyclopedia of Islam.

منابع ویرایش

  • Sakastan. (2015, December 25). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 04:37, December 26, 2015, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Sakastan&oldid=696789182
  • Greatrex, Geoffrey; Lieu, Samuel N. C. (2002). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars (Part II, 363–630 AD). New York, New York and London, United Kingdom: Routledge (Taylor & Francis). ISBN 0-415-14687-9.
  • BOSWORTH, C.E (1997). "SlSTAN". THE ENCYCLOPAEDIA OF ISLAM (به انگلیسی). Vol. ۹ (2nd ed.). p. ۶۸۱–۶۸۵.
  • Brunner, Christopher (1983). "Geographical and Administrative divisions: Settlements and Economy". In Yarshater, Ehsan (ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 3(2): The Seleucid, Parthian and Sasanian Periods. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 747–778. ISBN 0-521-24693-8.