سیاه توسه
سیاه توسه[۱] (نام علمی: Frangula alnus) نام یک گونه از سرده سیاه اربه است. سیاه‌توسه درختچه‌ای است از تیره عناب rhamnaceae و از جنس اَرجَنک یا تَنگَرس rhamnus است. نام علمی کامل گونه rhamnus frangula است. نام محلی این درختچه در لاهیجان سیاه‌توسکاست.
| سیاه توسه | |
|---|---|
| |
| سیاه توسه، Frangula alnus | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | رزیدها |
| راسته: | گل‌سرخ‌سانان |
| تیره: | عنابیان |
| سرده: | سیاه اربه‌ها |
| گونه: | F. alnus |
| نام دوبخشی | |
| Frangula alnus | |
| |
درختچه‌ای است خزان کننده و بومی شمال افریقا، اروپا و غرب آسیا از جمله ایران. این گیاه در جنگلهای گیلان و مازندران به‌ویژه در لاهیجان، نور و کُجور یافت می‌شود. سیاه‌توسه را در برخی مناطق برای زینت در باغها می‌کارند.
بلندی سیاه‌توسه از ۱ تا حدود ۵.۵ متر و گاهی بیشتر است. پوست ساقه آن صاف و تیره‌رنگ است. برگها به شکل بیضیِ کشیده، منفرد و به‌درازای ۳ تا ۶ سانتی‌متر هستند. روی برگها به‌رنگ سبز تیره و پشت آن‌ها سبز روشن است. گلها کوچک و سفیدرنگ‌اند و در گل‌آذین خوشه جای دارند. هر گل‌آذین ۲ تا ۱۰ گل دارد. گلها از بهار تا تابستان می‌شکفند و زنبورها را جلب می‌کنند. میوه سیاه‌توسه کروی شکل به قطر ۸ میلیمتر و رنگ آن نخست سرخ است و به‌تدریج سیاه می‌شود.
سیاه‌توسه گیاهی زینتی است، سریع رشد می‌کند و گاهی به شکل پرچین (دیواره گیاهی) به دور کشتزارها کاشته می‌شود.
در پزشکی سنتی، پوست خشک‌شده ساقه و شاخه‌های گیاه کاربرد دارویی دارد و مُلَیّنِ است. از زغال چوب آن در باروت‌سازی استفاده می‌کنند.
منابع ویرایش
- ↑ مظفریان، ولی‌الله (۱۳۹۲). فرهنگ نامهای گیاهان ایران. تهران: فرهنگ معاصر. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۵۴۵-۴۰-۴.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Frangula alnus». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ مارس ۲۰۱۷.
- شورای کتاب کودک (۱۳۹۶). فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان: جلد هفدهم (س-ش). تهران: شرکت تهیه و نشر فرهنگنامه ی کودکان و نوجوانان.
پیوند به بیرون ویرایش
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سیاه توسه موجود است. |
 | این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |