سید رضا بهاءالدینی
سید رضا بهاءالدینی (زادهٔ ۹ فروردین ۱۲۸۷، قم – درگذشتهٔ ۲۸ تیر ۱۳۷۶، قم) فقیه، عارف شیعه و مدرّس اخلاق اهل ایران بود. وی شاگرد افرادی چون عبدالکریم حائری یزدی، سید محمد حجت کوه‌کمری، سید محمدتقی خوانساری و سید حسین طباطبایی بروجردی بود. از جمله فعالیت‌های وی برگزاری مجالس بحث مربوط به درس اخلاق به صورت عمومی یا خصوصی بود که شهرت خاصی داشت و تا آخرین روزهای عمرش برقرار بود.[۲][۳]
سید رضا بهاءالدینی | |
|---|---|
 بهاءالدینی در جبهه | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۹ فروردین ۱۲۸۷ |
| درگذشته | ۲۸ تیر ۱۳۷۶ (۸۸ سال) |
| والدین |
|
| قومیت | ایرانی |
| دوران | روحانی شیعه معاصر |
| منطقه | قم |
| مذهب | شیعه دوازده‌امامی |
| شناخته شده برای | در سلوک توحیدی اهل تفکر بود.[۱] |
| پیشه | فقه، عرفان و تفسیر |
| مرتبه | |
تأثیرگذاران | |
تأثیرپذیرندگان | |
تولد و نسب ویرایش
سید رضا بهاءالدینی در ۹ فروردین ۱۲۸۷، مطابق عید غدیر ۱۳۲۷ قمری، در قم زاده شد. نسب او به سجاد، چهارمین امام شیعیان، برمی‌گردد.[۴] پدرش سید صفی‌الدین مردی متدیّن و از خادمان حرم فاطمه معصومه بود، تحصیلات حوزوی اسلامی داشت و به مطالعه قرآن مسلط بود. مادرش، فاطمه سلطان، از نسل خاندان ملاصدرا، عارف و فیلسوف شیعه ایرانی، بود.[۵]
تحصیلات و فعالیت‌ها ویرایش
از دو سالگی به مکتبخانه فرستاده شد تا سوره‌های قرآن را بیاموزد. پس از فراگیری تلاوت قرآن، خواندن و نوشتن را نیز فرا گرفت.[۶] در شش سالگی به حوزه علمیه قم فرستاده شد تا در آنجا تحصیل علوم دینی را آغاز کند. در سن ۱۲ سالگی پس از قبولی در آزمون ورودی در مدرسه فیضیه قم پذیرفته شد.[۷] در نوجوانی در درس عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد. استادان اخلاق او که از نوجوانی از آنها بهره برده، ابوالقاسم قمی و علی صفایی بودند.[۸] به علّت هوش غنی و فوق‌العاده‌اش، از همان ابتدا مورد توجه استادانش قرار گرفت و یادگیری مباحث تخصصی را زیر نظر مدرّسانی چون ابوالقاسم قمی[۹] (درگذشتهٔ ۱۳۱۳) و محمدتقی بافقی[۱۰] (درگذشتهٔ ۱۳۲۵) آغاز کرد.[۱۱] وی همچنین دوره‌های سطح حوزوی را نزد محمدعلی ادیب تهرانی[۱۲] (درگذشتهٔ ۱۳۲۸)، محمد رازینی همدانی[۱۳] (درگذشتهٔ ۱۳۷۸)، علی معصومی همدانی[۱۴] (درگذشتهٔ ۱۳۵۷) و سید صدرالدین صدر (درگذشتهٔ ۱۳۳۲) گذراند.[۱۵]
بهاءالدینی در ۱۹ سالگی دروس خارج فقه (بالاترین سطح دروس حوزوی) را زیر نظر عبدالکریم حائری یزدی (وفات ۱۳۱۵) آغاز کرد و پس از وی نزد سید محمد حجت کوه‌کمری (درگذشتهٔ ۱۳۳۱)، سید محمدتقی خوانساری (درگذشتهٔ ۱۳۳۱) و سید حسین طباطبایی بروجردی (درگذشتهٔ ۱۳۴۰) درست فراگرفت.[۱۶] به کفتهٔ خودش، سید محمد تقی خوانساری، اجازهٔ اجتهادش در بیست و پنج سالگی صادر کرد.[۳] پس از مدتی، تدریس دروس عمومی مانند ادبیات، فقه و اصول فقه را شروع کرد و تا چند سال آن را ادامه داد. پس از کامل کردن تحصیلاتش، تدریس دروس خارج فقه را در حوزه علمیه قم شروع کرد و نزدیک به بیست سال در این زمینه فعالیت داشت.[۱۷][۳][۱۵]
بیشترین فعالیت بهاءالدینی در طول زندگی، تدریس علوم حوزوی اسلامی بوده‌است و افراد زیادی در درس او شرکت کرده‌اند.[۱۸][۳][۱۵]
.jpg)
تالیفات ویرایش
دست‌نوشته‌ها و رساله‌هایی از سید رضا بهاءالدینی به جا مانده‌است:[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴]
- تقریرات درس حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در فقه و اصول، به ویژه بحث زکات
- تقریرات درس آقا ضیاءالدین عراقی در مباحث خارج فقه
- تقریرات درس آیت‌الله میرزا محمدحسین نایینی در خارج فقه و اصول
- تقریرات درس آیت الله بروجردی در مباحث پیشرفته فقهی
- حواشی بر مواردی از کتاب ریاض المسائل
- تقریرات درس آیت الله سید محمد حجت کوه‌کمری
- حواشی و تعلیقات بر کتاب العروةالوثقی از سید محمدکاظم یزدی
- حواشی بر مکاسب شیخ انصاری
- تعلیقات و توضیحات بر کفایة الاصول آخوند خراسانی
- شرحی بر فرازهایی از دعاهای صحیفه سجادیه
- شرح بخش‌هایی از نهج‌البلاغه به ویژه خطبه اول و نیز نامه امام به مالک اشتر
- مباحث تفسیری ذیل سوره‌های عصر، انشراح، نصر، کوثر و بخشی از سوره عنکبوت و یوسف
- شرح دعای ابوحمزه ثمالی
- بررسی‌هایی در زبان و ادبیات عرب و مقایسه بین نظم و نثر جاهلیت و عصر ظهور اسلام
- یادداشت‌هایی در فقه و اصول
- تأملی در افکار و عقاید فرقه وهّابی
- مجموعه اشعار
هیچ‌یک از نوشته‌های پراکندهٔ سید رضا بهاءالدینی دربارهٔ نهج‌البلاغه و تفسیر قرآن و یادداشت‌های وی دربارهٔ تفاسیر فقهی برخی از استادانش، به‌طور گسترده منتشر نشده‌است. با این حال، برخی از بحث‌های درس اخلاق وی و چند مصاحبه از او در دو کتاب زیر منتشر شده‌است:[۲۵][۲۶]
ازدواج و فرزندان ویرایش
سید رضا بهاءالدینی در سن هفده سالگی ازدواج کرده بود و دو فرزند پسر و هشت فرزند دختر داشت.[۳۱]
درگذشت ویرایش
وی در بیست و هشتم تیرماه سال ۱۳۷۶ هجری شمسی[۳۲] در شهر قم درگذشت و در حرم فاطمه معصومه[۳۳] و در کنار قبر استادش عبدالکریم حائری یزدی به خاک سپرده شد. یک روز پس از درگذشت او، رهبر جمهوری اسلامی ایران، سید علی خامنه‌ای با صدور بیانیه‌ای درگذشت وی را به همگان تسلیت گفت.[۳۴]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ https://www.mashreghnews.ir/news/1282813/تفاوت-سلوک-عرفانی-و-طی-طریق-اساتید-عرفانی
- ↑ "آیت الله سیدرضا بهاءالدّینی - ندای تهذیب". Archived from the original on 21 March 2023. Retrieved 17 October 2021.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ "بهاء الدینی، سید رضا - پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "ویژه نامه سال روز رحلت آیت الله سید رضا بهاءالدینی (ره) - حوزه". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "بهاء الدینی، سید رضا - خاندان سید رضا". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "بهاء الدینی، سید رضا - ولادت و خاطرات کودکی". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "دربارهٔ سید رضا بهاءالدینی - ایرنا". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "حضرت آیت الله حاج سید رضا بهاءالدینی - تبیان". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "ابوالقاسم قمی (کبیر قمی)(ره) – الشیعه". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "دربارهٔ آیت‌الله محمد تقی بافقی - ایرنا". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "بهاء الدینی، سید رضا - تحصیلات ابتدایی و فراگیری دروس حوزه". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی - ادیب طهرانی، میرزا محمّدعلی". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "میرزا محمد رازینی همدانی - دانشنامهٔ اسلامی". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "ملاعلی معصومی همدانی - ویکی شیعه". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ "سیدرضابهاءالدینی - خبرگزاری حکمت". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "بهاءالدینی سیدرضا - دانشنامه جهان اسلام". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ انصاری, ناصرالدین. "درگذشتگان: درگذشت آیت‌الله بهاءالدینی". آینه پژوهش، سال هشتم، خرداد ـ تیر ۱۳۷۶. ۲: ۱۰۴–۱۰۵.
- ↑ "ویژه نامه آیت‌الله سید رضا بهاءالدینی - مرکز پژوهش‌های صدا و سیما". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "تألیفات سید رضا بهاءالدینی - مرکز پژوهش‌های صدا و سیما". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "بهاء الدینی، سید رضا - آثار علمی و دینی". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ اسدی, اکبر. سلوک معنوی (گفتارها، مصاحبه‌ها و خاطره‌هایی از فقیه وارسته و عارف فرزانه، آیت‌الله بهاءالدینی). قم: پارسایان، چاپ اول. p. ۱۰۹.
- ↑ حیدری کاشانی, حسین. سیری در آفاق. قم: مؤلف، چاپ دوم، ۱۳۷۹. p. ۳۹۱ و ۳۹۹.
- ↑ حیدری خراسانی, محمدجواد. "او بر بلندای افق مسکن گزیده‌است". نشریه ارم (اطلاع‌رسانی مبلّغان ضمیمه مجله بصائر)، برگرفته از: «مصاحبه آیت‌الله بهاءالدینی»، آذر ۱۳۷۶، شماره اول. (۱۶).
- ↑ جواهرکلام, عبدالحسین. تربت پاکان قم. Vol. ۲. p. ۷۲۱.
- ↑ "دربارهٔ سید رضا بهاءالدینی - مجمع رهروان اصفهان". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "سید رضا بهاءالدینی - خبرگزاری حکمت و معرفت". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "کتاب سلوک معنوی گفتارها، مصاحبه‌ها و خاطره‌هایی از فقیه وارسته و عارف فرزانه حضرت آیه‌الله بهاءالدینی - علم نت". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "سلوک معنوی، گفتارها، مصاحبه‌ها و خاطره‌هایی از فقیه وارسته و عارف فرزانه حضرت آیه الله بهاء الدینی - دانشگاه تهران". Archived from the original on 28 October 2021. Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "کتاب نردبان آسمان مجموعه ای از درسهای اخلاق فقیه وارسته و عارف فرزانه، حضرت آیه الله بهاء الدینی قدس سره - اکبر اسدی (تدوین) - آدینه بوک". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "نردبان آسمان مجموعه درسهای اخلاقی فقیه وارسته و عارف فرزانه حضرت آیت الله بهاءالدینی". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ "بهاء الدینی، سید رضا - ازدواج و فرزندان". Retrieved 17 October 2021.
- ↑ حائری, علی. روز شمار قمری. ۱۳۸۱. p. ۷۳.
{{cite book}}: نگهداری CS1: موقعیت (link) - ↑ انصاری, ناصرالدین. "درگذشتگان: درگذشت آیت‌الله بهاءالدینی". آینه پژوهش، سال هشتم، خرداد ـ تیر ۱۳۷۶. ۲: ۱۰۵.
- ↑ "بهاء الدینی، سید رضا - عروج ملکوتی". Retrieved 17 October 2021.