سید علی شوشتری (۱۲۲۲ ق، شوشتر - ۱۲۸۳ ق، نجف) از عالمان و عارفان شیعه و از نوادگان سید نعمت‌الله جزایری است. برخی او را سرحلقه سلسله عارفان شیعه نجف می دانسته و ملا حسینقلی همدانی برجسته‌ترین شاگرد می دانند.

آیت‌الله، استاد

سید علی شوشتری
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۲۲ (قمری)۱۱۸۶ (شمسی)، شوشتر
درگذشته۱۲۸۳ (قمری)۱۲۴۵ (شمسی)، نجف
قومیتایرانی
دورانعالم و عارف شیعی
مذهبشیعه دوازده‌امامی
آثار معروفمتعدد
پیشهدین، اخلاق و عرفان

او از مخالفان سرسخت تاسیس مدارس جدید برای دختران بود. پس از تاسیس مدارس جدید برای دختران او در صحن عبدالعظیم بست نشست و گفت: "کلمه دوشیزه شهوت بر انگیز است، بر آن مملکت باید گریست که در آن دبستان دوشیزگان باز شده است." زیرا دختران در آن دوران تنها خواندن را می آموختند و اجازه یادگیری نوشتن را نداشتند. زیرا در جامعه این عقیده رایج بود که "دختر که مشق بلد باشد، کاغذ پراکنی می کند." و برای اینکه مبادا دختران نامه های عاشقانه به مردان بنویسند، از فراگیری نوشتن منع می شدند [[۱]].

زندگی‌نامه ویرایش

وی مقدمات علوم دینی را در زادگاهش شوشتر فرا گرفت و بعد از تکمیل مراتب علم و تحصیل اجتهاد، در نجف دوباره به وطن بازگشت و به تدریس و قضاوت مشغول گردید. او در سال ۱۲۸۳ ق، وفات یافت و در نجف مدفون گردید. وی در فقه و اصول شاگرد شیخ انصاری بوده و از سویی وصی او نیز بوده و در عین حال به جهت کمالات معنوی و عرفانی شیخ انصاری در مجلس اخلاق او شرکت می کرده است.

گفته شده شبی جولائی (بافنده‌ای) که در عین گمنامی «ملاقلی جولا» نام داشته، در خانه او را می‌کوبد؛ و حکمی که آنروز در مسند قضاوت داده بود را نادرست دانست؛ و گفت: «فلان حکمی که طبق دعوی شهود به ملکیت فلان ملک برای فلان کس نموده‌اید، صحیح نیست. آن ملک، متعلق به طفل صغیر یتیمی است و قباله آن در فلان محل، دفن است. این راهی را که شما پیش گرفته‌اید، ناصحیح است و راه شما نیست.» سید شوشتری در فکر فرومی‌رود و با خود می‌گوید: «صبح‌ها با مجرمین سر و کار دارم و شبها با مجانین». با اعجاب در صدد تحقیق برمی‌آید و مطلع می‌شود که در همان محل، قباله ملک یتیم مدفون است و شهود بر ملکیت فلان، شاهد زور (دروغ) بوده‌اند. بسیار بر خود می‌ترسد. شب بعد جولا به در خانه او می‌آید و سید را از ادامه کار قضاوت برحذر می‌دارد. در شب سوم نیز جولا به او می‌گوید: «معطل نشوید. فوراً تمام اثاث البیت را جمع کرده، خانه را بفروشید و به نجف مشرف شوید و وظایفی را که به شما گفته‌ام، انجام دهید و پس از شش ماه، در وادی السلام نجف در انتظار من باشید.» سید علی شوشتری بی درنگ چنین می‌کند. او در وادی السلام نجف، مرد جولا را می‌بیند و جولا به او دستورهائی می‌دهد و پنهان می‌شود؛ و سید دستورها او را عمل می‌کند و به مراتب بالای عرفانی می‌رسد.[۱]


ارتباط شیخ انصاری و سید علی شوشتری آن چنان تنگاتنگ بوده است که عده‌ای از صاحبان تراجم نوشته‌اند که این دو در سفر و حضر هرگز از هم جدا نمی‌شده‌اند. از آنجایی که شیخ انصاری فرزند ذکور نداشت، سید علی شوشتری را وصی خود قرار داد و سید علی شوشتری بر جنازه شیخ انصاری اقامه نماز نمود. وی مقدمات علوم دینی را در زادگاهش شوشتر فرا گرفت و بعد از تکمیل مراتب علم و تحصیل اجتهاد، در نجف دوباره به وطن بازگشت و به تدریس و قضاوت مشغول گردید. او در سال ۱۲۸۳ ق، وفات یافت و در نجف مدفون گردید. وی در فقه و اصول شاگرد شیخ انصاری بوده و از سویی وصی او نیز بوده و در عین حال به جهت کمالات معنوی و عرفانی شیخ انصاری در مجلس اخلاق او شرکت می‌کرده است.

شاگردان ویرایش

منابع ویرایش

  1. «دانشنامه عرفان و حکمت». دانشنامه عرفان و حکمت. ۲۰۲۰-۰۵-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۱۴.

پیوند به بیرون ویرایش