سید محمد حجت کوه‌کمری

سید محمد حجت کوه‌کمری، فقیه، اصولی، محدث، رجالی، مجتهد و مرجع تقلید، در سال ۱۳۱۰ در آبادی کوه کمر واقع در غربی‌ترین نقطه محال دیزمار قره داغ مرند استان آذربایجان شرقی به دنیا آمد. گفته می‌شود تبار وی با ۲۵ واسطه به علی بن حسین می‌رسد.

سید محمد حجت کوه‌کمری

شناسنامه
نام کامل	سید محمد حجت کوه‌کمری
لقب	آیت الله العظمی
تاریخ تولد	شعبان ۱۳۱۰
زادگاه	مرندکوه کمر ایران
محل تحصیل	آذربایجان، نجف
محل زندگی	قم
تاریخ مرگ	۳ جمادی‌الاول ۱۳۷۲
شهر مرگ	قم، ایران
مدفن	قم، مدرسه حجتیّه
اطلاعات آموزشی
شاگردان	سید مصطفی صفایی خوانساری سید محمدمهدی غضنفری سید عزالدین حسینی زنجانی مرتضی حائری یزدی مهدی حائری یزدی علی صافی گلپایگانی لطف‌الله صافی گلپایگانی علامه مهدی دشیری علامه محمد واعظ‌زاده خراسانی مسلم ملکوتی نورالدین اشنی میرزا رحیم سامت سید یونس اردبیلی سید مهدی انگجی سید مرتضی ایروانی میرزا جواد تبریزی و... شیخ علی صافی و سید ابوالحسن مولانا که تقریرات صلاه مسافر ایشان را نوشته و چاپ گرده‌اند به نام النجم الزاهر فی صلاه المسافر
تالیفات	رساله استصحاب در اصول کتاب البیع در فقه جامع الاحادیث و اصول حاشیه بر کفایة الاصول و ...

محتویات

تولد

مشهور این است که حجت در سال ۱۳۱۰ قمری متولد شده‌است ولی سید موسی شبیری زنجانی از پدرش نقل می‌کند که خود حجت گفته است سال ۱۳۱۰ سال تولد وی نیست.

تحصیلات

وی تحصیلات خود را نخست در آذربایجان، نزد پدر آغاز کرد. سپس به نجف رفت و از درس شیخ الشریعة اصفهانی، سید ابوالحسن اصفهانی، سید محمد فیروزآبادی، عبدالکریم حائری، محمد حسین نائینی، سید ابوتراب موسوی خوانساری و ضیاءالدین عراقی استفاده کرد. همچنین محمدعلی نجفی کرمانشاهی از میرزا عبدالرضا کفایی (نوه آخوند خراسانی) نقل می‌کرد که: «مرحوم حجت در درس آخوند خراسانی نیز حاضر شده است.» حجت در اثر بدی آب و هوای نجف و ضعف مزاج، در سال ۱۳۴۹ قمری به قم مهاجرت کرد؛ و از سوی شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علمیه قم، برای اقامه نماز در حرم مأموریت یافت.

آثار

• رساله استصحاب در اصول
• کتاب البیع در فقه
• جامع الاحادیث و اصول در حدیث و رجال
• حاشیه بر کفایة الاصول
• لوامع الانوار الغرویة فی مرسلات الآثار النبویة
• مستدرک المستدرک فی استدراک مافات عن صاحب المستدرک
• تنقیح المطالب المبهمة فی حکم عمل الصور المجسمة
• کتاب الوقف
• کتاب الصلوة

شاگردان

فقیهان بزرگی در درس آیت الله حجت شرکت کردند و شاگردان متعددی نزد او تربیت شدند، از جمله:

   # سید محمدحسین طباطبائی
   # میرزا هاشم آملی
   # سید محمدعلی قاضی طباطبایی
   # سید موسی شبیری زنجانی
   # مرتضی حائری یزدی
   # مهدی حائری یزدی
   # لطف الله صافی گلپایگانی
   # میرزا رحیم سامت
   # میرزا عبدالله شهیدی
   # سید محمد محقق داماد
   # ابوطالب تجلیل تبریزی
   # علی‌صافی گلپایگانی
   # سید نصراللّه مستنبط
   # محمد کرمی
   # علی غروی
   # جعفر سبحانی
   # مسلم ملکوتی
   # سید یونس اردبیلی
   # سید مهدی انگجی
   # سید مرتضی ایروانی
   # سید محسن حجت
   # محسن مشکینی
   # حجت مهدی اراکی
   # میرزا محمدعلی طباطبایی
   # قربانعلی اعتمادی تبریزی
   # میرزا محمد بنایی
   # عبدالحسن غروی تبریزی
   # سید صادق لواسانی
   # سید حسین بدلا
   # اسدالله کاشانی
   # احمد عراقی
   # ابوطالب تجلیل
   # محمدباقر عرفانی بیهودی[۴۲]
   # نورالدین اشنی
   # محمد حسن حجتی هرسینی کرمانشاهی

فعالیت‌های اجتماعی

• احداث مدرسه علمیه حجتیه قم
• تأسیس کتابخانه مدرسه علمیه حجتیه قم
• جمع‌آوری کتاب‌ها و نسخه‌های خطی از نوشته‌های علماء

درگذشت

وی در روز دوشنبه سوم جمادی الاولی ۱۳۷۲ در قم درگذشت و در مقابل مسجد مدرسه حجتیه دفن گردید.

جستارهای وابسته

• محمد حجت کوهکمری

منابع

• شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد
• وبگاه حوزه نت
• وبگاه تبیان
• آیت الله سید محمد حجت
• گفتارهای معنوی مقاله هجرت و جهاد، ص ۲۵۵.
• مجله نور علم، ش ۱۴۰، ص ۹۰ و ۹۱.