سید هاشم بحرانی

سید هاشم بحرانی از فقها و مفسرین شیعه قرن دوازدهم قمری اهل بحرین می‌باشد. کتاب تفسیری البرهان فی تفسیر القرآن از اوست. از وی بیش از ۵۰ اثر در حوزه‌های مختلف به جای مانده‌است.[۲]


سید هاشم بحرانی
اطلاعات شخصی
زادهبین سال‌های ۱۰۳۰ تا ۱۰۴۰ قمری
درگذشته۱۱۰۷ قمری
دورانعالم شیعه
مذهبشیعه
آثار معروفالبرهان فی تفسیر القرآن[۱]
غایة المرام فی فضائل امیرالمؤمنین و الائمة علیه السلام
پیشهتاریخ اسلام
فقه
حدیث
رجال
امامت
اصول اعتقادات

سال‌های اولیه زندگی ویرایش

بحرانی بین سال‌های ۱۰۳۰ تا ۱۰۴۰ قمری متولد شد. پدرش سلیمان بن اسماعیل بحرانی توبلی کتکتانی است (توبل از توابع بحرین است و کتکتان به فتح کاف یکی از روستاهای توبل می‌باشد) نسب ایشان به موسی بن جعفر (پیشوای هفتم شیعیان) می‌رسد.

دیدگاه‌های در مورد علامه بحرانی ویرایش

  • مؤلف روضات‌الجنات می‌نویسد: «این محقق شریف در پی پژوهش اخبار و احادیثی بود که بجز دانشمند بزرگ شیعه مجلسی هیچ‌کس دیگر به سراغ آنها نرفته بود. بحرانی کتاب‌های بسیاری نوشته‌است، ولی من به کتابی از وی دربارهٔ فتاوای احکام شرعی برنخورده‌ام و نوشته‌های او، تنها گردآوری و تألیف شده‌است. در هیچ‌یک از آنها که به دست من رسیده‌است، از ترجیح گفته‌ای بر گفته‌ای یا بر بحثی یا از اختیار نظر و قولی، سخن نگفته‌است. بحرانی پس از شیخ محمد پسر ماجد، مرجع امور شرعیه شد و کار قضا و داوری و امور حسبیه را به بهترین وجه انجام می‌داد، در امر به معروف و نهی از منکر و برقراری عدالت نیز اهتمام بسیار داشت.»
  • صاحب جواهر او و مقدس اردبیلی را واجد ملکه عدالت می‌داند.[۳]

مرجعیت و جایگاه علمی ویرایش

دامنه مرجعیت او از بحرین فراتر بوده و در بیشتر بلاد شیعه مردم از او تقلید می‌کردند. او یکی از پرهیزگارانی بود که بر والیان و فرمانروایان، سخت می‌گرفت.

اساتید ویرایش

نوادگان ویرایش

حاج سیدهاشم علامه مهری از نوادگان علامه بحرانی است.[۱]

تألیفات ویرایش

این کتاب پنج جلدی شامل سیزده بخش در مورد احوال زندگانی محمد تا مهدی می‌باشد که هر کدام از این بخشها ابواب مختلفی در زمینه ولادت، زندگی و سیره، مناقب، صفات، زهد، تواضع، عبادت، شأن و جایگاه، نص و وصایت، امور روزمره معصومان مثل عطر و نوع پوشش را در برمی گیرد.[۶]

  • غایة المرام فی فضائل امیرالمؤمنین و الائمة علیه السلام.

این کتاب حدود هشت جلد است که مشتمل بر روایاتی در مورد علی بن ابیطالب است که همگی از نوشته‌های بزرگان اهل سنت اقتباس شده‌است.[۷]

این کتاب در سه فصل تنظیم شده‌است:

  1. باب اول، اخباری که از طریق شیعه امامیه در مورد واقعه غدیر وارده شده و شامل ۳۶ حدیث است.
  2. باب دوم، اخباری که از طریق اهل سنت در مورد واقعه غدیر وارده شده و شامل ۸۸ حدیث است.
  3. باب سوم، نصوص محمد بر ولایت علی از طریق شیعه امامیه وارد شده و شامل ۴۳ حدیث است.[۸]

درگذشت ویرایش

علامه بحرانی در سال ۱۱۰۷ قمری در روستای نعیم در خانه شیخ عبدالله پسر شیخ حسین بن علی بن کنبار درگذشت و پیکر او را در صحن یکی از مساجد روستای توبل دفن کردند؛ و آرامگاه او در آنجا مشهور است.

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «حکایت سفر آیت‌الله مهری به نجف اشرف و کسب اجازه اجتهاد از محضر امام راحل». خبرگزاری فارس.
  2. «به یاد عالمی که۵۲ اثر در هفت علم تألیف کرد». خبرگزاری حوزه.
  3. دائرةالمعارف تشیع، ج۳، ص۱۰۶ و ۱۰۷
  4. «حدیثی که آیت‌الله بهجت برآن تأکید داشت». شفاف. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۱۷.
  5. «بررسی مبانی سید هاشم بحرانی در البرهان فی تفسیر القرآن». پرتال جامع علوم انسانی.
  6. صفری فروشانی, نعمت‌الله; صمدی, روح‌الله (2020-11-21). "کاوشی در مهدویت نگاری سیدهاشم بحرانی با محوریت کتاب «حلیة الابرار»". انتظار موعود. 20 (70): 59–88. ISSN 2476-3942.
  7. «خسروشاهی: «بحرانی» با روایت‌های اهل سنت، ولایت علی (ع) را ثابت می‌کند/ تحقیقی سه برابر کتاب اصلی، اثر را شایسته تقدیر کرد». خبرگزاری کتاب.
  8. «کشف المهم فی طریق خبر غدیر خم نوشتهٔ علامه سید هاشم بحرانی». امامت. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون ویرایش