شبکه سه

شبکه ۳ سیمای جمهوری اسلامی ایران که در بین عامه مردم با نام شبکه سه یا کانال سه شناخته می‌شود، یکی از شبکه‌های تلویزیونی دولتی کشور ایران است که در مجموعه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مدیریت می‌شود.

شبکه سه
راه‌اندازی‌شده	۱۴ آذر ۱۳۷۲ (۲۵ سال پیش)
متعلق به	سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران(IRIB)
قالب تصویر	۱۶:۹ (۱۰۸۰پی، HDTV) ۱۶:۹ (۵۷۶پی، SDTV)
شعار	شبکه سه شبکه جوان
کشور	ایران
زبان	فارسی
گسترهٔ پخش	جهانی
دفترهای مرکزی	تهران
کانال (های) خواهر	شبکه ورزش و رادیو ورزش
وبگاه	www.tv3.ir
در دسترس‌بودن
زمینی
فرستنده جماران	Ch47 Analog
فرستنده جماران	Ch37 Digital
فرستنده جماران	Ch31 Mobile
فرستنده الوند(HD)	Ch34 Digital
ماهواره‌ای
اینتل ست ۹۰۲	۱۱۵۵۵ / عمودی / ۳۰۰۰۰ / ۳/۴
ماهواره بدر	۱۱۸۸۰ / افقی / ۲۷۵۰۰ / ۵/۶
ماهواره بدر	۱۱۹۰۰ / عمودی / ۲۷۵۰۰ / ۳/۴
ماهواره بدر	۱۲۲۶۵ / افقی / ۳۰۰۰۰ / ۳/۴
ماهواره بدر	۱۲۳۰۳ / افقی / ۳۲۰۰۰ / ۳/۴
رسانه جاری
پخش آنلاین شبکه ۳ سیما

محتویات

تاریخچه

شبکه سه در ۱۴ آذر ۱۳۷۲ با رویکرد جوان تأسیس شد. مدیریت این شبکه را در حال حاضر علی فروغی بر عهده دارد.این شبکه پس از بیست و دو سال در آذرماه سال ۹۴ و همزمان با بیست و دومین سال تأسیسش، لوگوی خود را اصلاح و گرافیک کلی شبکه را تغییر داد. همچنین همزمان با این تغییرات، خروجی تصویر این شبکه روی گیرنده‌های دیجیتال از نسبت تصویر ۴:۳ (۵۷۶آی، SDTV) به ۱۶:۹ (۵۷۶آی، SDTV) تغییر پیدا کرد. از روز ۱۷ مرداد ۱۳۹۵، پخش HD شبکه سه به صورت آزمایشی در تهران و مراکز استان‌ها آغاز شد. این شبکه در ابتدا مدتی بر روی VHF پخش می‌شد و در نیمه دوم دهه هفتاد شمسی به UHF منتقل شد از این رو در آن زمان برخی تلویزیون‌های قدیمی مانند پارس را مجهز به تیونر مجزای دریافت یواچ‌اف می‌نمودند.

گستره پخش

این شبکه در اکثر مناطق ایران از طریق فرستنده‌های زمینی آنالوگ روی باند UHF بین ردیف‌های ۶۷۹٫۲۵ تا ۶۸۴٫۷۵ پخش می‌شود. همچنین برنامه‌های این شبکه از طریق ماهواره عرب ست بدر ۵ در سطح آسیا، اروپا و خاورمیانه پخش می‌شود. دریافت برنامه‌های شبکه سه رایگان است. این شبکه در طول ۲۴ ساعت شبانه روز فعال می‌باشد. روی سیگنال این شبکه پیام‌نمای فارسی نیز پخش می‌شود. برنامه‌های این شبکه از طریق اینترنت نیز به صورت رایگان پخش می‌شود.

پخش HD

پخش HD شبکه سه که از ۱۷ مرداد ۱۳۹۵ آغاز شد، در حال حاضر از طریق فرستنده سوم دیجیتال (TS3) در مراکز استان‌ها و برخی شهرستان‌ها و از طریق ماهواره بدر در سراسر کشور و کشورهای خاورمیانه قابل دریافت است.

در بعضی از استان‌های کشور این شبکه در فرستنده سوم با فرمت H.265 - HEVC با نام TV3 HEVC با وضوح HD پخش می‌شود

نحوه دریافت شبکه سه

دریافت تصاویر شبکه سه سیما از طریق ماهواره‌های بدر (عرب‌ست) و اینتل‌ست ۹۰۲ به وسیله گیرنده‌های ماهواره‌ای اچ دی و اس دی امکان‌پذیر است.

صدا و تصویر شبکه سه سیما در دو ماهواره یاد شده تنها به وسیله گیرنده‌های اچ دی و اس دی و با وارد کردن کد بیس (BISS CODE) زیر امکان‌پذیر است:

• ۳۳ ۱۱ ۱۱ ۱۱ ۳۳ ۱۱ ۱۱ ۱۱

گروه‌های برنامه ساز

برنامه‌های شبکه سه در شش گروه برنامه ساز تولید می‌شود. این گروه‌ها عبارتند از: گروه سیاسی، گروه فرهنگ و معارف، گروه ورزش و تفریحات سالم، گروه اجتماعی واقتصادی، گروه دانش و گروه فیلم و سریال. علاوه بر این گروه تأمین برنامه نیز در این شبکه فعال است. واحد مرکزی خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز سه بخش خبری مختلف را از شبکه سه روی آنتن می‌برد. این بخش‌های خبری عبارتند از دو بخش اخبار ورزشی در ساعت ۱۲ و ۴۵ دقیقه و ۱۹ به وقت تهران به مدت هر کدام پانزده دقیقه و اخبار شبانگاهی در ساعت ۲۲ به مدت پانزده دقیقه که به پخش خلاصه‌ای از اخبار ایران و جهان برای مخاطبان جوان می‌پردازد. مدت اخبار شبانگاهی نیز پانزده دقیقه است. در اخبار ورزشی ساعت ۱۲ و ۴۵ دقیقه، بخشی به پخش اخبار ورزش بانوان اختصاص یافته‌است. برخی از برنامه‌های برگزیده این شبکه از طریق شبکه‌های جام جم برای ایرانیان خارج از کشور نیز پخش می‌شود.

گروه ورزش و تفریحات سالم

بخش عمده‌ای از برنامه‌های این شبکه در گروه ورزش تولید می‌شود. پخش زنده رقابت‌های ورزشی مهم ایران و جهان نظیر جام خلیج فارس به ویژه دیدارهای دوباشگاه فوتبال استقلال تهران و باشگاه فوتبال پرسپولیس تهران، مسابقات مهم تیم ملی کشورمان ایران در رشته‌های گوناگون فوتبال والیبال بسکتبال کشتی، وزنه برداری، تکواندو جام جهانی فوتبال، جام ملت‌های آسیا، لیگ جهانی والیبال، بازی‌های المپیک، قهرمانی والیبال جهان، جام ملت‌های اروپا، لیگ قهرمانان اروپا، لیگ برتر انگلستان و دیگر لیگ‌های فوتبال اروپایی نظیر سری آ و لا لیگا از این جمله‌اند. در سال‌های قبل مسابقات بوندس لیگای آلمان نیز از شبکه سه به‌طور زنده پخش می‌شد. برخی رویکردهای شبکه سه در پخش زنده مسابقات ورزشی انتقاداتی را در داخل ایران به دنبال داشته‌است. رله این مسابقات از شبکه‌های خارجی به ویژه شبکه‌های ماهواره‌ای عرب زبان بدون پرداخت حق پخش و با پوشاندن نشان شبکه اصلی از جمله این انتقادات است. همچنین این شبکه رویدادهای ورزشی خارجی را با چند ثانیه تأخیر پخش کرده و تصاویر مربوط به تماشاگران زن یا برخی صحنه‌های دیگر را با تکرار صحنه‌های قبل همان مسابقه حذف می‌کند. به همین دلیل تماشاگران شاهد تکرار چندبارهٔ برخی صحنه‌ها هستند. توجه بیش از حد به رشته فوتبال و عدم پخش مسابقات مهم دیگر رشته‌های ورزشی از دیگر انتقاداتی است که معمولاً به شبکه سه وارد می‌شود. این شبکه برخی برنامه‌های تحلیلی و گفتگوی ورزشی را نیز پخش می‌کند. مشهورترین آن‌ها برنامه ۹۰ بود که با اجرای عادل فردوسی پور پخش می‌شود. این برنامه به تحلیل فوتبال باشگاهی و ملی ایران می‌پرداخت. در سال ۱۳۹۸ برنامه فوتبال برتر به‌جای برنامه ۹۰ روی آنتن رفت. برنامه دایره طلایی نیز با سبک نود به رشته کشتی می‌پردازد. برنامه ورزش صبحگاهی از دیگر تولیدات این گروه است که به شکل منظم پخش می‌شود.

گروه فیلم و سریال

این گروه به تهیه انواع سریال‌های طنز، اجتماعی، درام‌های خانوادگی و فیلم‌های تلویزیونی می‌پردازد. تولید سریال‌های مناسبتی در تعطیلات عید نوروز، ماه رمضان و ماه محرم از دیگر وظایف این گروه است. شبکه سه برخی محصولات تولید شده در سیمافیلم که استودیوی فیلمسازی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به‌شمار می‌رود نیز پخش می‌کند. از جمله این آثار باید به روزگار قریب اشاره کرد. برخی از مجموعه‌های طنز مشهور تلویزیون ایران محصول گروه فیلم و سریال شبکهٔ سه سیماست. مهران مدیری که یکی از کارگردانان و بازیگران مطرح طنز در سینما و تلویزیون ایران است، از سال ۱۳۷۷ تا کنون سریال‌های گوناگونی نظیر طنز ۷۷، ببخشید شما، ۹۰ شب، پلاک ۱۴، نقطه چین، جایزه بزرگ، شب‌های برره، باغ مظفر، مرد هزار چهره و مرد دو هزار چهره را برای شبکهٔ سه کارگردانی کرده‌است. برخی از دیگر طنزپردازان تلویزیون ایران نظیر مهران غفوریان، سعید آقاخانی و رضا عطاران نیز سابقه همکاری با شبکه سه را دارا می‌باشند. بدون شرح و مجموعه سه‌گانه زیر آسمان شهر از دیگر سریال‌های طنز شبکه سه در سال‌های اولیه دهه ۱۳۸۰ است که مورد توجه مخاطبان ایرانی قرار گرفت.

گروه تأمین برنامه

این شبکه علاوه بر مجموعه‌های تلویزیونی خارجی به پخش فیلم‌های سینمایی ایرانی و خارجی به ویژه در تعطیلات پایان هفته و تعطیلات رسمی ایران می‌پردازد. گروه تأمین برنامه وظیفه تهیه این‌گونه برنامه‌ها را بر عهده دارد. برخی از صحنه‌های فیلم‌ها و سریال‌های خارجی پخش شده از شبکه سه مانند سایر شبکه‌های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران حذف می‌شود.

گروه سیاسی

شبکه سه به پخش برخی برنامه‌های گفتگو و مستندهای سیاسی نیز می‌پردازد. مناظره‌های انتخاباتی نامزدهای دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران را باید مهم‌ترین برنامه سیاسی شبکه سه دانست. استفاده از وحید یامین‌پور برای اجرای برنامه ایران ۸۸ که در ایام انتخابات ۱۳۸۸ از شبکه سه پخش می‌شد، انتقاد مخالفان دولت را به دنبال داشت. چرا که گفته می‌شود او از دبیران سایت حامی دولت رجانیوز بوده و در موارد زیادی از یکی از نامزدهای انتخاباتی پشتیبانی کرده‌است. همچنین پخش مستندی با عنوان پرونده هسته‌ای در شهریور ۱۳۸۸ انتقاداتی را در بین برخی گروه‌های سیاسی ایران مطرح ساخت. آن‌ها معتقد بودند این مستند مذاکره کنندگان ایرانی در دورهٔ قبل از به ریاست جمهوری رسیدن محمود احمدی‌نژاد را به خیانت به منافع ملی متهم کرده‌است. پخش این مستند واکنش خامنه‌ای را نیز در پی داشت.

گروه دانش و اقتصاد

این گروه به تولید برنامه‌هایی در راستای ارتقاء اطلاعات پزشکی، فناوری اطلاعات و… عموم مردم می‌پردازد. یکی از مشهورترین برنامه‌های این شبکه، برنامه «به روز» است که جمعه‌ها پخش می‌شود.

گروه اجتماعی

این گروه به تهیه برنامه‌های گفتگو و مستندهای اجتماعی می‌پردازد. حالا خورشید، شوک، بهونه و گلبرگ از جمله تولیدات در حال پخش این گروه است. برخی از مجموعه‌های تلویزیونی شبکه سه نیز در گروه اجتماعی تهیه می‌شوند. برنامه کوله پشتی از جمله برنامه‌های گفتگوی زنده پرطرفدار تولیدی این گروه بود که در تابستان سال‌های ۱۳۸۴، ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ با اجرای فرزاد حسنی و تهیه‌کنندگی علی زاهدی تاش پخش می‌شد. در یکی از برنامه‌های کوله پشتی در تیرماه سال ۱۳۸۶، فرزاد حسنی انتقادات صریحی را از سردار رادان که در آن زمان فرماندهٔ نیروی انتظامی تهران بود مطرح کرد. این انتقادات بیشتر ناظر به برخورد بد مأموران پلیس با مردم در جریان اجرای طرح امنیت اجتماعی و گشت ارشاد بود. این برنامه واکنش هر دو گروه طرفداران طرح ارتقای امنیت اجتماعی و مخالفان این طرح را در پی داشت. مدیر اجتماعی شبکه سوم سیما، فضل‌الله شریعت پناهی در گفتگو با رسانه‌های داخلی گفت: «از سوی مسئولان صداوسیمای به فرزاد حسنی تذکر داده شد و خودش هم فهمید که پا روی خط قرمزهایی گذاشته‌است.» به گفته آقای شریعت پناهی، صداوسیما «اعتراضاتی هم از سوی نیروی انتظامی داشته‌است.» در نهایت این برنامه به اخراج فرزاد حسنی از کوله پشتی انجامید. او تا مدت‌ها بعد نیز در هیچ‌یک از برنامه‌های تلویزیون ایران ظاهر نشد و تنها به اجرای برنامه در رادیو جوان صدای جمهوری اسلامی ایران پرداخت.

گروه فرهنگ و معارف

این گروه به تهیه برنامه‌های گفتگو محور و برخی مجموعه‌های داستانی با مضمون دینی اشتغال دارد. بیشتر برنامه‌های این گروه در اوقات شرعی شیعیان به افق تهران پخش می‌شوند. از برنامه‌های این گروه می‌توان به سمت خدا، در آستان خورشید و مخاطب خاص اشاره کرد.

نشان‌واره‌ها

• 

  اولین نشان (۱۳۷۲-۱۳۹۴)

• 

  دومین نشان (۱۳۹۴-اکنون)

برنامه‌ها

ورزشی

• فوتبال برتر (پخش مسابقات فوتبال و کارشناسی)
• گزارش ورزشی
• ستاره‌ساز
• توپ و تور
• رکورد
• همگام با ورزش
• فوتبالیسم

سایر برنامه‌ها

• عصر جدید (مسابقه استعدادیابی با اجرای احسان علیخانی)
• برنامه هفت (برنامه هفتگی با رویکرد سینمایی)
• سمت خدا (برنامه مذهبی با اجرای نجم‌الدین شریعتی)
• دیروز، امروز، فردا
• سلام، صبح بخیر
• بدون توقف

• مخفیلم
• متن، حاشیه
• به روز

جستارهای وابسته

• فهرست شبکه‌های تلویزیونی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
• فهرست شبکه‌های تلویزیونی فارسی‌زبان

پیوند به بیرون

• سایت رسمی شبکه ۳ سیما
• پخش آنلاین شبکه ۳ سیما