شهرستان تبریز

یکی از شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی، ایران

شهرستان تبریز یکی از شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی که شهر تبریز، مرکز آن شهرستان و استان و نیز مرکز منطقه آذربایجان ایران می باشد. شهر تبریز به عنوان شهر اولین‌ها ، طبق آخرین تقسیمات کشوری از ۳ بخش، ۴ شهر، ۷ دهستان و ۹۰ روستا تشکیل شده‌است.[۲][۳][۴]

شهرستان تبریز
موقعیت شهرستان تبریز در نقشهٔ استان آذربایجان شرقی
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانآذربایجان شرقی
مرکز شهرستانتبریز (بزرگ‌ترین شهر منطقه آذربایجان ایران)
سایر شهرهاسردرود، خسروشاه، باسمنج
مردم
جمعیت۱٬۷۷۳٬۰۳۲ نفر (سال ۱۳۹۵)[۱]
رشد جمعیت۳۲۶۵۸۷۶
مذهبشیعه دوازده امامی
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۴۱

جغرافیا

ویرایش

وسعت شهرستان تبریز به‌طور تقریبی ۱۷۸۱ کیلومتر مربع است. شهرستان تبریز از شمال به شهرستان ورزقان، از جنوب به شهرستان مراغه، از شرق به شهرستان هریس و بستان آباد، از غرب به شهرستان اسکو و شمال غرب به شهرستان شبستر محدود می‌گردد.

این شهرستان در ۴۶ و ۲۵ طول شرقی و ۳۸ و ۲ عرض شمالی از نصف‌النهار گرینویچ واقع شده‌است و ارتفاع تقریبی آن از سطح دریا۱۳۰۰ تا۲۱۰۰ متر متغیر می‌باشد.

 
نمایی از کلانشهر تبریز از بالای کوه عینالی
 
نمایی از شهر تبریز

شهرستان تبریز از دو ناحیهٔ کوهستانی و دشت تشکیل شده‌است. ارتفاع از سطح دریا در دشت ۱۳۱۰ و در مناطق کوهستانی تا ۲۱۰۰ متر بالغ می‌گردد. این شهرستان از شمال و جنوب، به‌وسیلهٔ کوه‌های عینالی و سهند احاطه شده‌است.

پوشش گیاهی و جانوری

ویرایش

پوشش گیاهی و جانوری شهرستان تبریز به‌شرح زیر است:[۵]

دسته انواع ملاحظات
درختان انواع درختان راش، بلوط، ممرز، افرا، ون و همچنین درختان میوه جنگلی از قبیل گردو، گیلاس، فندق، سیب و گلابی
گیاهان (عمومی) کنگر وحشی، خارشتر، چمن، خاکشیر، قیاغ اولی، شیرین بیان، روناس، گندمیان، بومادران و گون کتیرا در بیشتر نواحی در بیشتر ایام سال می‌رویند.
گیاهان (جلگه تبریز) مراتع ییلاقی (به‌ویژه در دامنهٔ تودهٔ کوهستانی سهند) و مراتع قشلاقی (اطراف دریاچه ارومیه)
گیاهان (دامنه‌های سهند) به‌علت شیب تند و سنگلاخی‌بودن پوشش گیاهی مانند گونه‌های مناطق کوهستانی پوشش گیاهی دامنه‌های سهند از پوشش گیاهی دامنه‌های سبلان فقیرتر است.
گیاهان (در نواحی جلگه‌ای و کم‌ارتفاع) مانند گیاهان ایران مرکزی در نواحی خشک‌تر، گیاهانی مانند خارشتر، فراوان وجود دارد.
جانوران گرگ، گراز، روباه، خرس، قوچ، میش، بز وحشی، شغال، آهو و خرگوش
پرندگان بومی کبک، اردک، غاز، قرقاول
پرندگان مهاجر مرغ سقا، فلامینگو، انواع مرغابی و دُرنا، لک‌لک و حواصیل حواصیل در حوالی رودخانه‌های شهرستان یافت می‌شود.

تقسیمات کشوری و جمعیت

ویرایش
 
نقشهٔ موقعیت بخش‌های ۳ گانه و شهرهای ۴ گانهٔ شهرستان تبریز.

جمیعت شهرستان تبریز در سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۱٬۷۷۳٬۰۳۲ نفر بوده که از این تعداد ۱٬۶۴۹٬۲۵۸ نفر ساکن ۴ شهر تبریز، سردرود، خسروشاه و باسمنج و ۱۲۳٬۷۷۴ نفر نیز ساکن روستاهای شهرستان بوده‌اند.[۱][۶][۷]

  1. بخش مرکزی شهرستان تبریز
    1. شهر تبریز
    2. شهر سردرود
    3. دهستان آجی‌چای
    4. دهستان اسپران
    5. دهستان سردصحرا
    6. دهستان مهران رود
  2. بخش خسروشا
    1. شهر خسروشاه
    2. دهستان تازه‌کند
    3. دهستان لاهیجان
  3. بخش باسمنج
    1. شهر باسمنج
    2. دهستان میدان‌چای


شهرستان تبریز
۱٬۷۷۳٬۰۳۲
بخش خسروشاه
۴۸٬۶۶۳
بخش مرکزی
۱٬۶۹۳٬۰۴۲
بخش
باسمنج

۳۱٬۳۲۷
دهستان
لاهیجان

۱۶٬۲۹۰
دهستان
تازه‌کند

۱۰٬۴۰۱
شهر
خسروشاه

۲۱٬۹۷۲
دهستان
مهران‌رود

۱۹٬۹۴۹
دهستان
سردصحرا

۱۴٬۱۰۲
دهستان
اسپران

۱۴٬۳۹۳
دهستان
آجی‌چای

۴۶٬۰۵۴
شهر
سردرود

۲۹٬۷۳۹
شهر
تبریز

۱٬۵۸۴٬۸۵۵
دهستان
میدان‌چای

۱۸٬۶۳۵
شهر
باسمنج

۱۲٬۶۹۲
منطقهٔ
۱۰

۱۸۷٬۹۵۸
منطقهٔ
۹

۲٬۲۵۰
منطقهٔ
۸

۲۹٬۳۸۴
منطقهٔ
۷

۱۶۱٬۸۷۳
منطقهٔ
۶

۱۰۸٬۹۵۹
منطقهٔ
۵

۱۳۴٬۶۲۰
منطقهٔ
۴

۳۱۵٬۱۸۳
منطقهٔ
۳

۲۲۹٬۴۷۴
منطقهٔ
۲

۱۹۶٬۵۰۷
منطقهٔ
۱

۲۱۸٬۶۴۷


منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
  2. «تصویب‌نامه در خصوص تقسیمات کشوری در شهرستان تبریز استان آذربایجان شرقی». پایگاه ملی اطلاع رسانی قوانین و مقررات کشور. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۲۱.
  3. «تصویب‌نامه در خصوص تقسیمات کشوری در شهرستان تبریز استان آذربایجان شرقی». روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۲۱.
  4. «آب گیری طرح گردشگری دریاچه شهید مدنی؛ بزودی/ به آینده ایران خوشبینم/ ایران دیگر کشور جهان سومی نیست». آژانس خبری تحلیلی نصر. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۲۱.
  5. Tabrīz, Encyclopaedia of Islam
  6. «خواسته تاریخی مردم باسمنج محقق شد / مخالفان در برابر اقدامات قانونی و کارشناسی شده مانع تراشی نکنند». خبرگزاری فارس. دریافت‌شده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱.
  7. «فهرست عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری ۳ آبان ماه ۱۴۰۰». وزارت کشور. دریافت‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۲۱.[پیوند مرده]

پیوند به بیرون

ویرایش