شهرستان کنگاور

شهرستان کَنگاور از شهرستان‌های استان کرمانشاه ایران است. نام شهرستان کنگاور، در اصل به معنی آتشگاه است کنگ به معنی جا و مکان و آور«ئاگر» به معنای آتش است . مرکز این شهرستان شهر کنگاور است. این شهرستان قدیمی در کنار معبد آناهیتا ساخته شده و قدمت آن به دوران اشکانیان می‌رسد. رونق این معبد در سفرنامه‌های راه غربی ابریشم زبانزد بوده‌است. شاید یکی از دلایلی که معبد در اینجا ساخته شده این باشد که شهر کنگاور دارای چشمه‌های آب زیادی است. دین اکثر مردم کنگاور اسلام شیعه است و جمعی از اهالی یارسان نیز در آن ساکنند.در گذشته گروهی از یهودیان هم در کنگاور سکونت داشته اند که به تهران و یا خارج از کشور مهاجرت کرده اند همان طور که شواهدی مبنی بر حضور ارامنه در روستای فش(از توابع کنگاور)در گذشته های دور موجود است. زبان عمده مردم کنگاور کُردی با گویش های ؛ کرمانشاهی (با لهجه مخصوص) و لکی است، همچنین ایلات ترکاشوند و خزل که در این شهر ساکنند به لکی سخن می‌گویند.

کنگاور
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	کرمانشاه
مرکز شهرستان	کنگاور
سایر شهرها	کنگاور
بخش‌ها	بخش مرکزی
سال تأسیس	۱۳۵۹
نام‌های پیشین	کنگاور ،قصر الصوص
مردم
جمعیت	۷۶٬۲۱۶ نفر (۱۳۹۵)
مذهب	شیعه و یارسان
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا	۱٬۴۵۶
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۲۳
بارش سالانه	۴۲۳
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۸۳۴۸۲

کنگاور دارای چشمه‌های آب فراوان و همچنین دشت‌های حاصل‌خیزی می‌باشد. از روستاهای آباد این شهر روستای فش و روستای قارلق بزرگ خزل غربی دهلر چشمه درازه سلطان آباد عباس آباد کرماجان است. حکومت این شهر در زمان قاجار به ساری اصلان سپرده شد. عمارت ساری اصلان در مرکز شهر کنگاور همچنان پابرجا است.

مردم و گویش‌های رایج

مردم کنگاور به زبان ؛ کُردی باگویش کرمانشاهی(با‌لحجه‌ مخصوص کنگاور و صحنه) در کنار عده‌ای گویشور به زبان فارسی با لهجه خاص تکلم می کنند. در دهکده فش عده کمی از بازماندگان ارمنی ساکنند که خود معتقدند از همراهان شیرین زن خسرو دوم ساسانی بوده‌اند و از آن زمان ساکن شده‌اند. با این حال به شهادت آثار قبرستان جهودها واقع در شمال معبد ناهید و سنگ نبشت‌های با کلمات منقطع و منقور بر پیشانی در نهر ذوله چلمران به خط عبری، یهودیان نیز در کنگاور ساکن بوده‌اند.

اکثر قریب به اتفاق جمعیت کنگاور را شیعه تشکیل می‌دهد و نیز عده ای از پیروان اهل حق هم در منطقه ساکن هستند. در گذشته انگشت شماری مسیحی و یهودی در شهرستان زندگی می‌کردند که به کار تجارت و طبابت می‌پرداختند.

موقعیت شهرستان کنگاور

شهرستان کنگاور از شمال و شرق با استان همدان از جنوب غربی با استان لرستان از شمال غربی با شهرستان سنقر از غرب با صحنه همجوار است.

مراکز آموزشی

دانشگاه آزاد شهر کنگاور در سال ۱۳۸۲ ساخته شد که در حال حاضر با هشت رشته کار خود را ادامه می‌دهد.

دانشگاه پیام نور شهر کنگاور در حال حاضر با رشته‌های مختلف دانشگاهی در حال انجام خدمات میباشد

تقسیمات کشوری

• بخش مرکزی
  • دهستان خزل غربی
  • دهستان فش
  • دهستان کرماجان
  • شهر گودین
  • دهستان قزوینه
• شهرها: کنگاور

تپه گودین

یکی از آثار تاریخی و دیدنی شهرستان کنگاور تپه تاریخی گودین است. این تپه در شهر گودین در ۱۰ کیلومتری شرق کنگاور واقع شده و به لحاظ ارزش تاریخی در رده تپه‌های تاریخی همچون تپه سیلک کاشان قرار می‌گیرد که دوره‌های تاریخی ایران را با نسبت دادن به این تپه‌ها دسته‌بندی می‌کنند. این تپه آشپزخانه معبد آناهیتا محسوب می‌شده که پس از گذشت نزدیک به ۱۳۵۵ سال از ساخت آن، تنها آثار چند بنا مربوط به حدود ۵۰۰ سال پیش در آن باقی مانده‌است. گروه‌های کاوشگران آمریکایی در فاصله سال‌های ۱۳۱۵ تا ۱۳۵۵ ضمن انجام کاوش‌های گسترده در این تپه، آثار زیاد و گران‌بهایی کشف کردند که همگی به خارج از ایران منتقل و هم‌اکنون در موزه‌های آمریکا و اروپا نگهداری می‌شوند.

کنگاور در شعر و ادب فارسی

شاعران و ادبای بسیاری از کنگاور یاد کرده اند مثل اشرف الدین قزوینی معروف به نسیم شمال،جلیل آهنی،ابوفاضل مرآتی،منصور فیروزی،علی اصغر کوهکن،بیژن شهرامی و...

ملک ایران گلشنی پهناور است
یک گل از گلهای آن کنگاور است
عطر و بویش عالمی را کرده پر
فصل گل را دائما یادآور است

جستارهای وابسته

• رستم‌آباد بزرگ