شهرستان گنبد کاووس
شهرستان گنبد کاووس یکی از شهرستانهای ایران است که در استان گلستان قرار گرفته‌است. جمعیت آن در سال ۱۳۹۵، برابر با ۳۴۸٬۷۴۴ نفر بوده‌است.[۱]
| شهرستان گنبد کاووس | |
|---|---|
| اطلاعات کلی | |
| کشور |  ایران |
| استان | گلستان |
| مرکز شهرستان | گنبد کاووس |
| سایر شهرها | گنبد کاووس، اینچه برون |
| بخش‌ها | مرکزی، داشلی‌برون |
| مردم | |
| جمعیت | ۳۴۸٬۷۴۴ نفر (۱۳۹۵) |
۷۰٪ جمعیت ساکنان این شهرستان را اهل سنت و اغلب از ترکمن‌های ایرانی تشکیل می‌دهند.[۲][۳]
تقسیمات کشوریویرایش
شهر: گنبد کاووس
شهر: اینچه‌برون.
نامویرایش
گنبد یا گنبد کاووس یا گنبد قابوس که پیشتر جرجان خوانده می‌شد. جرجان (نام سابق گنبد کاووس) نام شهر و شهرستان و نیز نام سرزمینی باستانی در جنوب شرقی دریای مازندران است.
زبانویرایش
مردم این شهرستان به زبان‌های فارسی و ترکمنی گویش می‌کنند.
تاریخچهویرایش
کاوشهای باستان‌شناسی پیشینه تمدن این منطقه را ۵ تا ۶ هزار سال اعلام کرده‌اند. با این تمدن کهن، تاریخی پرفراز و نشیب، آثار و بقایای باستانی فراوان و با دانشمندانی نامدار و اقوامی مقتدر و نجیب، گنبد کاووس جایگاهی رفیع و سهمی ارزشمند در تاریخ و تمدن باشکوه ایران دارد. با ورود اسلام و در سده‌های آغازین آن ایالت هیرکانیا جایگاه ارزشمندی در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی داشت. شهرهای جرجان (گنبدکاووس فعلی) از این ایالت مهد دانشمندان بزرگ آن دوران بود. عنصرالمعالی کیکاوس (از آخرین امیران آل زیار و نگارنده کتاب گرانقدر قابوس‌نامه) و عبدالقاهر جرجانی (صاحب تألیفات گرانبها در صرف و نحو و معانی و بیان عربی) در تحول ادبیات فارسی و عربی نقش مهمی داشتند. قابوس‌نامه را، همچنین، مجموعه تمدن اسلام پیش از مغول نام نهاده‌اند.
در علم پزشکی نیز این منطقه سهم عمده‌ای در جهان اسلام داشته به‌گونه‌ای که دو تن از معروفترین پزشکان ایران و جهان، ابوسهل مسیحی و سیداسماعیل (حکیم) جرجانی صاحب دایرةالمعارف ذخیره خوارزمشاهی، از این سرزمین بوده‌اند.
گنبدکاووس در سده‌های اخیر تابع ولایت استرآباد بود. در تقسیمات جدید کشوری که در سال ۱۳۱۶ خورشیدی شکل گرفت، نام استرآباد رسماً به گرگان تغییر یافت و یکی از شهرستانهای استان مازندران شد. گنبدکاووس نیز مرکز بخش دشت گرگان و از بخش‌های تابعه شهرستان گرگان شد. به تصویب هیئت وزیران در ۲۰ بهمن ۱۳۲۶ دشت گرگان به شهرستان تبدیل شد و شهرستان گنبدکاووس نام گرفت.[۴]
منابعویرایش
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
- ↑ http://gonbadcity.ir/HomePage.aspx?TabID=4670&Site=DouranPortal&Lang=fa-IR
- ↑ "فرمانداری گنبد کاووس". Wayback Machine (به اردو). 2007-09-15. Retrieved 2017-05-22.
- ↑ «مذاکرات جلسه ۴۷ دوره پانزدهم مجلس شورای ملی ۲۹ بهمن ۱۳۲۶».
 |
این یک مقالهٔ خرد یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ شهرستان گنبد کاووس موجود است. |