شهمیرزاد
شَهمیرزاد شهری در شهرستان مهدیشهر است. شهمیرزاد در شمال استان سمنان واقع است. این شهر از نظر تاریخی، گردشگری و کشاورزی دارای اهمیت می‌باشد. شهمیرزاد در سال ۱۳۸۶ شمسی در تقسیمات استانی به بخش ارتقاء یافت، هر چند شهمیرزاد از سال ۱۳۳۱ شمسی دارای شهرداری است.
| شهمیرزاد | |
|---|---|
 | |
| کشور |
 ایران |
| استان | سمنان |
| شهرستان | مهدیشهر |
| بخش | شهمیرزاد |
| نام(های) قدیمی | شهمار فریم نادری |
| سال شهرشدن | ۱۳۰۶ |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۱٬۲۰۰ نفر (آمار سال ۱۳۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۸۸۰ تا ۲۱۰۰ متر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | محمد صالح لقمانیان |
| ره‌آورد | گردو، آلو، لواشک، شیرخس و تمبلک گردویی |
| پیش‌شماره تلفنی | ۳۳۶۶–۰۲۳ |
| تابلوی خوش‌آمد به شهر | |
شهمیرزاد در سال‌های قبل از ۱۳۴۰ شمسی بخشی از شهرستان قائمشهر بود ولی در تقسیمات استانی انجام شده در سال ۱۳۴۰ شمسی و پس از جدا شدن شهرستان سوادکوه از شهرستان قائم شهر؛ از استان مازندران جدا شد و به «فرمانداری کل سمنان» منضم گردید. سمنان در آن زمان استان نبود و به عنوان فرمانداری کل که از استان دوم منفک شده بود، شناخته می‌شد و در سال ۱۳۵۵ شمسی به استان تبدیل شد.
محتویات
جمعیتویرایش
جمعیّت شهر شهمیرزاد طبق سرشماری سال 1395، برابر با 11،191 نفر و جمعیت بخش شهمیرزاد 22،186 نفر می باشد . ارتفاع مرکز شهمیرزاد از سطح دریا ۱۹۳۵ متر می‌باشد.[۱] البته شایان ذکر است که به دلیل ییلاقی بودن منطقه جمعیت آن در فصل سرد و گرم متغیر است. بطوری که در فصل های بهار و تابستان جمعیت شهمیرزاد افزایش چشمگیری می یابد . مردم شهمیرزاد از قومیت تپوری (مازندرانی) هستند و به گویش شهمیزادی که گویشی از زبان طبری هست سخن می‌گویند.
دربارهٔ شهمیرزادویرایش
شهمیرزاد از نظر آب و هوایی زمستانی سرد و تابستانی معتدل دارد و از لحاظ پوشش گیاهی بسیار سبز و خرم است. همچنین نسبت به شهرهای همسایه‌اش معمولاً خنک تر است. شرکت کشت و صنعت شهمیرزاد به همت جمعی از اهالی شهر در سال ۱۳۶۷تحت عنوان بزرگ‌ترین باغ گردوی جهان (با تأیید فائو[۲]) به مساحت حدود ۷۵۰ هکتار تاسیس شد . گویش مردم منطقه شهمیرزادی (به گویش محلی: شامرزایی) است که گویشی از زبان طبری می باشد. در شهمیرزاد بازی‌های‌های محلی مانند «جو گندم تاس» و «تیک تیک پلا دارک» و «خوزکه» از گذشته رواج داشته‌است. بسیاری از اهالی شهمیرزاد از سالیان قبل در فصل سرما به شهرهای مازندران کوچ می‌کردند و در شهرهای ساری، سوادکوه ، قائمشهر، بابل، نکا و بهشهر ساکن می‌گردیدند و از اواسط بهار به شهمیرزاد بازمی‌گشتند.کوه نیزوا یکی از قله‌های معروف کوه‌های البرز و سومین قله مرتفع استان سمنان در این بخش واقع است. از مشاهیر این شهر می توان استاد ذبیح‌الله صفا را نام برد.
تاریخ و جغرافیاویرایش
شهمیرزاد که از دوره قاجار به این نام موسوم گردید در گذشته جزء حکومت طبرستان بود که از اواخر عهد هخامنشی در منطقه آمل تا شمال سمنان حکومت می کردند.بنا به روایت تاریخ طبرستان ابن اسفندیار و تاریخ قومس عبدالرفیع حقیقت و سایر مدارک تاریخی نام قدیم شهمیرزاد شهمار٬ سهار٬ شهار و شامار ذکر گردیده است.برخی به استناد به سفرنامه ابن بطوطه گفته اند که شهمیرزاد “چهار کوه” نامیده می شد و برخی نیز از قول دکتر صفا نقل کرده اند که شهمیرزاد در گذشته “کهر” نام داشته است. در لغت نامه دهخدا، شهمیرزاد برگرفته از “شمرزاد”به معنی سرزمین دارای حوضچه و آبگیر فراوان ذکر شده و نیز برخی آن را متناسب با شمیران یعنی منطقه سردسیر می دانند. بنابراین روایات چنین استنباط می شود که شهمیرزاد دارای قدمت سه هزار ساله است که حتی قبل از مهاجرت آریایی ها به ایران منطقه ای آباد بوده و وجود جشمه سارهایی به نام ارشک و اشکش که از نام های دوران اشکانی است، قدمت شهمیرزاد و آبادی آن از دوران اشکانیان و حتی قبل از آن را تایید می کند.راه های ارتباطی شهر عبارتند از راه ۲۵ کیلومتری شهمیرزاد به سمنان (مرکز استان) راه ۱۷۰ کیلومتری به ساری و ۵۵ کیلومتری به دوآب در استان مازندران که نزدیکترین راه شهمیرزاد به استان مازندران به شمار می رود.
زمین شناسیویرایش
از نظر زمین شناسی، منطقه شهمیرزاد مربوط به دوران سوم و دارای سنگ های رسوبی و آهکی است و معادن کلسیت، گالن (سولفور سرب)، سولفات باریت، کمی کربنات سرب، دولومیت و کوارتزیت، سنگ گرانیت و سیلیس (شیشه) در آن یافت می شود.
کشاورزی و اقتصادویرایش
اقتصاد شهر شهمیرزاد بر کشاورزی آن تکیه دارد. بطوری‌که شهمیرزاد از اصلی‌ترین تولیدکنندگان گردو در منطقه است و محصولات گردوی این شهر توان صادراتی بالایی دارد.[۳] از دیگر فراورده‌های منحصربه‌فرد شهمیرزاد میوه آلو است بطوری‌که از ۱۶۵ هکتار باغات آلوی شهرستان مهدیشهر، ۱۳۵ هکتار آن در شهر شهمیرزاد قرار دارد.[۴] محصولات زراعی آن شامل گندم٬ جو٬ یونجه ٬شبدر٬ سیب زمینی ٬چغندر٬ حبوبات ٬سبزیجات و صیفی است.اما محصولات باغی و سردرختی آن از اهمیت و اعتبار بیشتری برخوردار است. مهمترین محصولات باغی و سردرختی شهمیرزاد گردو و آلو است.ضمن اینکه سیب ٬گلابی ٬آلبالو٬ به ٬بادام ٬آلوچه ٬گوجه سبز٬ قطره طلا و برغانی ٬غوره انگور سنجد٬ زردآلو٬ بیدمشک نیز از محصولات دیگر این سرزمین است.گردو مهمترین محصول منحصر بفردی است که جنبه صادراتی دارد و مهمترین منبع درآمد شهمیرزاد به شمار می رود.درختان گردو در این شهر که در گذشته به میخ طلا شهرت داشتند دارای شناسنامه و سند مالکیت جداگانه ای هستند.
درخواست الحاق شدن به استان مازندرانویرایش
در بهمن ماه ۱۳۸۹ عده‌ای از مردم شهمیرزاد طی نامه‌ای به رئیس‌جمهور (که رونوشت آن دربردارندهٔ ۴۶ صفحه امضاء، به مقامات دیگر[۵] هم فرستاده شد) خواهان پیوستن به استان مازندران شدند. در بخش پایانی این نامه چنین آمده‌است: «بار دیگر تقاضای الحاق شهر عزیزمان شهمیرزاد به استان سرسبز مازندران داریم تا دلسوخته از به یغما بردن آب و آبخانه‌های شهرمان و محرومیت‌های موجود با انضمام به فضای سبز و جنگل انبوه و آب نیلگون دریای خزر آرام گیرد و از حضرتعالی عاجزانه می‌خواهیم که خواسته به حق ما را جامه عمل بپوشانید.»[۶]
شایان ذکر است شهمیرزاد تا پیش از سال ۱۳۴۰ که سمنان به فرمانداری کل ارتقاء یافت جزئی از استان دوم یعنی استان مازندران بوده‌است.[۷]
در نخستین روز آغاز به کار استاندار جدید مازندران در ۱۸ شهریورماه ۱۳۹۲ شماری از مردم شهمیرزاد با حضور در مقابل استانداری مازندران در ساری خواستار الحاق به استان مازندران شدند و تعدادی از افرادی که خود مردم انتخاب کردند به همراه اعضای شورای شهر شهمیرزاد برای رایزنی و الحاق این شهر به استان مازندران وارد استانداری مازندران شدند و با معاون مدیر کل امنیتی استانداری مازندران و مدیر کل حراست استانداری مازندران گفتگو کردند. رئیس شورای اسلامی شهمیرزاد نیز در این تجمع در جمع خبرنگاران با اعلام اینکه از سال‌های دور شهمیرزاد متعلق به استان مازندران بوده اظهار داشت: مردم شهر شهمیرزاد دارای مشترکات مختلف زبانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با مردم مازندران هستند و خواستار الحاق شدن به مازندران هستند.[۸]
مکانهای دیدنیویرایش
- درخت کمان رستم
- شیر قلعه
- قلعه شیخی
- دژ وهل
- شیخ چشم به سر
- هفت چشمه
- پارک کوهستان
- چهارمیدان
- بلبل دره
- کشت و صنعت
- منطقه ییلاقی پرور
- منطقه ییلاقی چاشم
- منطقه ییلاقی کولیم
- منطقه ییلاقی کاورد
- منطقه ییلاقی فینسک
- منطقه ییلاقی خطیرکوه
- منطقه ییلاقی ملرد
- چشمه روزیه
- منطقه ییلاقی فولادمحله
- منطقه ییلاقی جاشلوبار
- منطقه ییلاقی نیزوا
- منطقه ییلاقی آسوران
- منطقه ییلاقی رودبارک
- منطقه ییلاقی ده صوفیان
- محوطه تاریخی گَندآب خَرند
پانویسویرایش
- ↑ طاهری، تقی. بخش سنگسر. دفتر برنامه و بودجهٔ سمنان، اسفند ۱۳۵۵، صفحهٔ ۸.
- ↑ خبرگزاری مهر
- ↑ «محصول باغات گردو شهرستان مهدیشهر می‌تواند به خارج از کشور صادر شود». مهدیشهر نیوز. ۲۳ بهمن ۱۳۸۸.
- ↑ «تولید سالانه ۶۰۰ تن آلو در شهرستان مهدیشهر». مهدیشهر نیوز. ۲۳ شهریور ۱۳۸۸.
- ↑ رهبری، امامان جمعه ساری، قائم شهر و شهمیرزاد، رئیس دفتر رئیس‌جمهور، رئیس مجلس شورای اسلامی، وزیر کشور، استانداران سمنان و مازندران، نمایندگان مردم سمنان، ساری، قائم شهر، بابل، بهشهر، نکاء و گلوگاه و مجمع نمایندگان مازندران در مجلس شورای اسلامی، معاون سیاسی و امنیتی استانداری مازندران، رؤسای شوراهای اسلامی شهر ساری، پل سفید، فولادمحله، شهمیرزاد و بخشداران کیاسر و شهمیرزاد.
- ↑ «شهمیرزادی‌های سمنان خواستار الحاق به مازندران شدند». خبرگزاری مهر.
- ↑ دکتر منوچهر مؤتمنی طباطبائی، حقوق اداری، ویراست سوم، چاپ سمت، صفحهٔ ۹۵: بر پایهٔ قانون تقسیمات کشوری و وظائف فرمانداران و بخشداران مصوب ۱۶ آبان‌ماه ۱۳۱۶ خورشیدی کشور ایران به ۱۰ استانِ آذربایجان شرقی و غربی، اصفهان، خراسان، خوزستان، فارس، کرمان، کرمانشاه، گیلان، مازندران و ۴۹ شهرستان تقسیم گردید. (در سال ۱۳۴۰ فرمانداری کل سمنان ایجاد و از مازندران جدا شد)
- ↑ «تقاضای شهمیرزادی‌ها برای الحاق به مازندران». خبرگزاری فارس.