صفی‌قلی‌خان

سیاست‌مدار ایرانی
(تغییرمسیر از صفی قلی خان)

میرمان میرمانیدزه معروف به صفی‌قلی‌خان و شیرعلی خان گرجی، گرجی ایران[۱] در زمان شاه عباس بزرگ و شاه صفی میباشد که به عنوان بیگلربیگی همدان و بغداد خدمت کرد .از نظر تاریخی ، ناحیه سُمخیتی ( Somkhiti ) در جنوب گرجستان که با ارمنستان همرز بوده است ، خاستگاه مردمانی از گرجستان بوده که تلفیقی از ارمنی و گرجی بوده‌اند . خاندان میرمانیدزه هم از خاندانهای حکمران این ناحیه بودند که حضور صفوی ها در آن سابقه زیادی داشت .[۲]

در سال ۱۶۱۹ میرمان که در میان غلامان رتبه یوزباشی داشت ، بعنوان داروغه جلفای اصفهان انتخاب شد .[۲] در ۱۶۲۱ بعنوان بیگلربیگی همدان با عنوان خان انتخاب گردید . در رجب ۱۰۳۲ ه‍. ق / مه ۱۶۲۳ م ، بعنوان بیگلربیگی بغداد انتخاب شد و تولیت عتبات عالیات به وی واگذار شد.[۳] وی هنگام جلوس شاه صفی شورش اعراب بنی لام را فرو نشاند[۴] پس از شکست احمد حافظ پاشا (حاکم دیار بکر که از سوی مراد چهارم برای استرداد بغداد آمده بود) صفی قلی خان ملقب به شیرعلی شد.حملهٔ بعدی خسرو پاشا جهت استرداد بغداد را نیز ناکام گذاشت.[۵] صفی قلی خان بعد از سال‌ها دفاع از بغداد در مقابل حملات مکرر عثمانیان در سال ۱۰۴۱ ق درگذشت و به جای او بکتاش خان عموی مادرش به حکومت بغداد منصوب شد.[۶]

پانویس ویرایش

  1. Maeda, Hirotake (2012), "Slave Elites Who Returned Home: Georgian Vali-king Rostom and the Safavid Household Empire"[پیوند مرده]. Memoirs of the Research Department of the Toyo Bunko, vol. 69: 109–112.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Iran and the World in Safavid Age (به انگلیسی). I.B. Tauris: Tauris. 2006. p. 481. ISBN 1850439303. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help); |first= missing |last= (help)
  3. حسینی استرآبادی، تاریخ سلطانی، ۲۳۲.
  4. خواجگی اصفهانی، خلاصة السّیر، ۶۱.
  5. وحید قزوینی، عبّاسنامه، ۴۹.
  6. وحید قزوینی، عبّاسنامه، ۱۱۳.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mirman Mirimanidze». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۱۵.
  • دهگان، ابراهیم. تاریخ صفویان. اراک: چاپ فروردین، ۱۳۳۴.
  • حسینی استرآبادی، سیّد حسن بن مرتضی. تاریخ سلطانی. تهران: انتشارات علمی، ۱۳۶۴.
  • خواجگی اصفهانی، محمّد معصوم. خلاصة السّیر. تهران: انتشارات علمی، ۱۳۶۸.
  • وحید قزوینی، میرزامحمّدطاهر. عبّاسنامه. اراک: نشر کتابفروشی داودی، ۱۳۲۹.

مطالعه بیشتر ویرایش

Christoph Werner. Maeda, Hirotake، "On the Ethno-Social Background of four Gholam Families from Georgia." Studia Iranica 32، (2003)، p. 243-78.

.