صورت نما ، صورتواره فلکی ، اخترگان یا آستِریسم (به انگلیسی: Asterism) در اخترشناسی به مجموعهٔ دو یا چند ستاره گفته می‌شود که از دید ناظر زمینی الگوی بارزی را تشکیل داده، ولی صورت فلکی تلقی نمی‌شوند. صورت‌واره می‌تواند بخشی از یک یا چند صورت فلکی باشد.[۱] درگفت و شنود روزانه، تمایز آشکاری میان «صورت فلکی» در مفهوم الگوی ستاره‌ای و «صورت فلکی» در مفهوم یک منطقه از آسمان موجود نیست ولی در سیستم‌های مدرن ستاره‌شناسی صورت‌های فلکی مورد استفاده، مفهوم دوم را دارد. برای مثال صورت‌وارهٔ ستارگان دب اکبر شامل هفت ستارهٔ درخشان است و از نظر صورت‌های فلکی هم از سوی انجمن بین‌المللی اخترشناسی خرس بزرگ شناخته شده است.

قرمز= مثلث زمستانی، آبی= شش‌ضلعی زمستانی

همانند صورت‌های فلکی، صورت‌واره‌ها را هم ستارگانی پدید می‌آورند که؛ هرچند از دیدگاه زمینی همسایه و وابسته به یک دیگرند، به راستی در بیشتر موردها، هیچ گونه پیوندی با هم ندارند و هرکدام از آن‌ها فاصله ویژه و بسیار متفاوتی از زمین و از یکدیگر دارند.

شکل‌های ساده‌ای که از چند ستاره درست شده‌اند، شناسایی صورت‌واره‌ها را در پهنای آسمان آسان می‌کنند و بنا بر این صورت‌واره ها؛ به ویژه برای کسانی که می‌کوشند خود را با آسمان شب آشنا سازند، پدیده‌هایی بسیار سودمند و دل پذیر و دل‌خواه‌اند.[۲] به عنوان مثال صورتواره چوب لباسی از جمله مشهورترین صورتواره ها در نزد منجمین آماتور است.

صورتواره‌ها ویرایش

 
تصویری از ستارگان، با گروهی از ستاره های آبی و سفید به ظاهر درخشان. این خوشه ستاره ای با عنوان ستاره شناسی Coathanger یا چوب لباسی در صورت فلکی روباهک شناخته می شوند.

منابع ویرایش

  1. مجموعهٔ واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.
  2. http://astronomyonline.org/Observation/Asterisms.asp