عاتکه بنت عبدالمطلب
عاتِکة بنت عبدالمطلب (به عربی: عاتكة بنت عبد المطلب) از زنان قبیله بنی هاشم قریش و عمه محمد پیامبر اسلام بود. او در مکه زاده شد و پدرش عبدالمطلب و مادرش فاطمه بنت عمرو از قبیله بنو مخزوم قریش بود. ابن سعد در الطبقات گفته‌است عاتکه در مکه اسلام آورد و سپس به مدینه مهاجرت کرد.[۱][۲]
| عاتکه بنت عبدالمطلب | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | مکه، حجاز، عربستان |
| شناخته‌شده برای | عمه محمد پیامبر اسلام |
| همسر(ها) | عمر بن وهب بن عبدالعزاابواميه بن مغيره |
| فرزندان | زهیر بن عمرعبدالله بن ابوامیهقریبه بنت ابوامیه |
| والدین | عبدالمطلب (پدر)فاطمه بنت عمرو (مادر) |
| خویشاوندان | حارث (برادر)ابوطالب (برادر)زبیر (برادر)عبدالله (برادر)ابولهب (برادر)عباس (برادر)حمزه (برادر)ام حکیم (خواهر)بره (خواهر)اروی (خواهر)امیمه (خواهر)صفیه (خواهر) |
| خانواده | بنی‌هاشم |
زندگی‌نامه ویرایش
برخی روایات در این که آیا عاتکه اسلام آورده یا نه اختلاف نظر وجود دارد. ابن اسحاق و جماعتی از علماء می‌گویند: از عمه‌های پیامبرفقط صفیة ایمان آورده‌است. از عاتکه ام کلثوم دختر عقبة بن أبی معیط روایت نقل کرده‌است.[۳][۴]
عده ای به اسلام او به اشعاری که در رثای محمدسروده و وی را به نبوت وصف کرده، استدلال کرده‌اند؛ و دارقطنی در کتاب الاخوة می‌گوید: به دلیل اشعارش او مسلمان است.[۵][۶]
ابن سعد می‌گوید: مادرش فاطمة دختر عمرو بن عائذ بن مخزوم است و در زمان جاهلیت با ابو امیه مخزومی ازدواج کرد سپس در مکه اسلام آورده و به مدینه مهاجرت کرد.[۷][۸]
اشعار ویرایش
از شعرهای عاتکه معدودی باقی مانده است. آما آنچه بیش از همه مشهور است در باره مرگ محمد است:[۹][۱۰]
ای چشم! تا وقتی که هستی و جان داری، اشک بریز
چونان سیلاب، برای بهترین نوع بشر، احمد
ای چشم! خود را برای اشک ریختن آماده کن
و برای نور این سرزمین محمد گریه کن
پس برای بهترین بنده خدا گریه کن
او که حامی حق و راهنمای هدایت بود
از ما کسی باقی مانده که وحی بدو رسد
در غروب امروز یا فردا؟
منابع ویرایش
- ↑ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۶.
- ↑ "عاتکة بنت عبد المطلب بن هاشم - The Hadith Transmitters Encyclopedia". hadithtransmitters.hawramani.com. مؤرشف من الأصل فی 12 دسامبر 2020. اطلع علیه بتاریخ 12 دسامبر 2020.
- ↑ اسدالغابه، ابن اثیر جلد ششم ص ۱۸۵.
- ↑ Muhammad ibn Hisham Note 97. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ الاصابه، ابن حجر. جلد هشتم ص ۲۲۹.
- ↑ ElKhabar. «الخبر-الصّحابیات… السیّدة عاتکة بنت عبد المطلب». elkhabar.com (به عربی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۲.
- ↑ «27جمادی‌الاولی سالروز وفات جد بزرگوار پیامبر (ص)؛ عبدالمطلب در بین مردم به فیاض (بخشنده) شهرت داشت». ایسنا. ۲۰۱۱-۰۴-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۲.
- ↑ «عاتکه دختر عبدالمطلب | پورتال رسمی پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام». rbo.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۲.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir. Translated by Haq, S. M. (1972). Ibn Sa'd's Kitab al-Tabaqat al-Kabir Volume II Parts I & II, pp. 416-417. Delhi: Kitab Bhavan.
- ↑ «مناقب آل أبي طالب - ابن شهر آشوب - ج ١ - الصفحة ١٣٧». shiaonlinelibrary.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۲.