عاصمه جهانگیر

حقوق‌دان و کنشگر حقوق بشر پاکستانی

عاصمه جیلانی جهانگیر (اردو: عاصمہ جہانگیر، آوانگاری: ʿĀṣimah Jahāṉgīr؛ ۲۷ ژانویه ۱۹۵۲ – ۱۱ فوریه ۲۰۱۸) سیاست‌مدار، حقوق‌دان و فعال حقوق بشر اهل پاکستان بود. جهانگیر در سال ۲۰۱۶ از سوی سازمان ملل گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران انتخاب شده بود.[۲] او جوایز زیادی را به دلیل فعالیت در زمینه حقوق بشر دریافت کرد[۳] از جمله برنده جایزه مارتین انالز شد.

عاصمه جهانگیر
Supreme Court Bar Association
دوره مسئولیت
۲۷ اکتبر ۲۰۱۰ – ۳۱ اکتبر ۲۰۱۲
رئیس‌جمهورآصف‌علی زرداری
نخست‌وزیرراجه پرویز اشرف
پس ازقاضی انور
رئیس کمیسیون حقوق بشر پاکستان
دوره مسئولیت
۱۹۸۷ – ۲۰۱۱
اطلاعات شخصی
زاده
عاصمه جیلانی

۲۷ ژانویهٔ ۱۹۵۲
لاهور، پنجاب، پاکستان غربی (اکنون-پاکستان)
درگذشته۱۱ فوریهٔ ۲۰۱۸ (۶۶ سال)
لاهور،پاکستان
علت مرگایست قلبی[۱]
ملیتپاکستانی
فرزندان۱ پسر و ۲ دختر
اقامتگاهاسلام‌آباد، ناحیه پایتختی اسلام‌آباد (ICT)
محل تحصیلمدرسه اقتصاد لندن (خارجی)
دانشگاه پنجاب (لیسانس حقوق)
کیننارد کالج (BA)
دانشگاه سنت گالن (دکترای حقوق)
پیشهسیاست‌مدار
تخصصوکیل و فعال حقوق بشر
دیوان عالی پاکستانافتخار چودری، ریاست دادگستری پاکستان
جوایز شناخته‌شدهHilal-i-Imtiaz (2010)
جایزه مارتین انالز (۱۹۹۵)
Ramon Magsaysay Award
Leo Eitinger Award (2002)
Four Freedoms Award (۲۰۱۰)

او از معدود گزارشگران ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر به‌شمار می‌رفت که نه سیاستمدار بلکه خود، فعال حقوق بشر بود.[۴]

فعالیت‌ها ویرایش

عاصمه جهانگیر وکیل ارشد حقوق بشر و فعال لیبرال پاکستانی بود. او از رهبران «جنبش وکلا» در پاکستان بود و در خلال سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۷ زندانی بوده‌است.[۲] او همچنین عضو هیئت امناء گروه بین‌المللی بحران بود، گروهی غیردولتی که بر روی جلوگیری و حل بحران‌های بین‌المللی متمرکز است. او همچنین از بنیانگذاران و دبیر کمیسیون حقوق بشر پاکستان بوده و در سمت دبیرکل و بعدها به عنوان رئیس هیئت مدیره این کمیسیون خدمت کرده‌است. عاصمه جهانگیر زندگی حرفه‌ای خود را صرف حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان، حقوق اقلیت‌های مذهبی، و حقوق کودکان در پاکستان کرده‌است.[۵] وی به صراحت لهجه در انتقاد از گروه‌های افراط گرای مذهبی مشهور بود.[۶]

عاصمه جهانگیر عضو گروه حقیقت‌یاب سازمان ملل در زمینه شهرک‌های اسرائیلی بود و در تیم تحقیقات دربارهٔ نقض حقوق بشر در سریلانکا هم حضور داشت.[۳] وی از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ گزارشگر ویژهٔ سازمان ملل متحد در زمینهٔ اعدام‌های خودسرانه و از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ گزارشگر ویژه در زمینهٔ آزادی دین یا عقیده بود.[۷] جهانگیر در سال ۲۰۱۶ پس از احمد شهید به عنوان گزارشگر ویژه جدید سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران انتخاب شد[۲] و مسئولیت نظارت بر امور حقوق بشر ایران و ارائه گزارش از آن را بر عهده داشت.[۶]

درگذشت ویرایش

عاصمه جهانگیر شنبه شب در بیمارستانی در شهر لاهور بستری شده بود، روز یکشنبه ۱۱ فوریه ۲۰۱۸ در اثر نارسائی قلبی در زادگاهش لاهور پاکستان درگذشت.[۸][۳][۹]

پیش از این مجله تایم از عاصمه جهانگیر به عنوان یکی از ۱۰۰ زن بانفوذ جهان یاد کرده بود.[۶]

واکنش‌ها ویرایش

  • آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل روز یکشنبه ۱۱ فوریه ۲۰۱۸ تاسف خود در مورد درگذشت مدافع برجسته حقوق بشر و گزارشگر ویژه، عاصمه جهانگیر را اظهار داشت. گوترش در یک بیانیه گفت «ما یک شخصیت عظیم حقوق بشر را از دست دادیم».... «عاصمه هوشیار، عمیقاً دارای اصول، شجاع و مهربان بود… او فراموش نخواهد شد».
  • دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر در مورد درگذشت جهانگیر اظهار تاسف کرد و در حساب رسمی توئیتری خود گفت: «او یک مدافع حقوق بشر بخوبی شناخته شده‌ای بود: پیشگام، مصمم، خونسرد، شجاع و یک انسان دوست داشتنی».[۱۰]

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. "Leading human rights lawyer Asma Jahangir passes away in Lahore". DAWN.COM (به انگلیسی). 11 فوریه 2018. Archived from the original on 11 February 2018. Retrieved 11 February 2018.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱ سپتامبر ۲۰۱۶.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «عاصمه جهانگیر، گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران درگذشت». BBC Persian. ۲۰۱۸-۰۲-۱۱. دریافت‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۱۸.
  4. «مرگ کاووس سیدامامی؛ افکار عمومی در انتظار توضیح - ایران - 11.02.2018». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۱.
  5. «استقبال دولت اوباما از انتخاب عاصمه جهانگیر به عنوان گزارشگر ویژه جدید حقوق بشر در ایران». صدای آمریکا. ۱۴ مهر ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در 6 اكتبر 2016. دریافت‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |archivedate= را بررسی کنید (کمک)
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران در سن ۶۶ سالگی درگذشت
  7. «عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر ایران درگذشت».
  8. «Asma Jahangir passes away in Lahore - The Express Tribune» (به انگلیسی). The Express Tribune. ۲۰۱۸-۰۲-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۱.
  9. «Human rights icon Asma Jahangir passes away in Lahore» (به انگلیسی). The Sindh Times. ۱۱ فوریه ۲۰۱۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۱۸. بیش از یک پارامتر |پیوند بایگانی= و |archiveurl= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |تاریخ بایگانی= و |archivedate= داده‌شده است (کمک)
  10. World loses a 'human rights giant,' says UN chief on death of rights expert Asma Jahangir

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش