عباس جوانمرد

هنرپیشه و کارگردان ایرانی

عبّاس جوانمرد (زادهٔ ۲۶ بهمن ۱۳۰۷ – درگذشته ۷ مهر ۱۳۹۹) بازیگر و کارگردان تئاتر اهل ایران بود. پرآوازه‌ترین بازی او در نقش «پهلوان اکبر» در نمایشِ پهلوان اکبر می‌میرد (۱۳۴۴) بوده‌ است.[۲]

عبّاس جوانمرد
در سالِ ۱۳۹۸
زادهٔ۲۶ بهمن ۱۳۰۷
تهران، ایران
درگذشت۷ مهر ۱۳۹۹ (۹۱ سال)[۱]
تورنتو، کانادا
محل زندگیتورنتو، کانادا
ملیتایرانی
پیشهبازیگر، کارگردان نمایش، نویسنده، پژوهشگر
همسر(ها)نصرت پرتوی
از راست به چپ مصطفی عزیزی، اصغر فرهادی و عباس جوانمرد تورنتو (۲۰۱۹)

وی در هفتم مهر سال ۱۳۹۹ در تورنتو کانادا درگذشت.

سرگذشت ویرایش

عباس جوانمرد تحصیل در رشتهٔ بازیگری را در سال ۱۳۳۲ در «هنرستان هنرپیشگی» در تهران آغاز نمود و سپس در سال ۱۳۳۴ دورهٔ کارگردانی و بازیگری را زیر نظر پروفسور دیویدسون در دانشگاه تهران گذراند و در همان سال گروه هنر ملی را با تنی چند از همفکران خود، در خانهٔ شاهین سرکیسیان بنیان نهاد. در سال ۱۳۳۷ دوره‌های آموزش گویندگی و کارگردانی را در سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران تشکیل داد و در سال ۱۳۳۹ سازمان تئاترهای تلویزیونی را در قالب شش گروه تئاتری به سرپرستی عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، جعفر والی، موحد دیلمقانی، رکن‌الدین خسروی و خودش پی‌ریزی نمود. نخستین تله‌تئاتر پخش شده از تلویزیون ملی ایران، مارگریت نوشته آرمان سالاکرو برگردان شاهین سرکیسیان به کارگردانی عباس جوانمرد بود.[۳]

 
گفتگویی با جوانمرد در مجلّهٔ تماشا، زمستانِ ۱۳۵۰

عباس جوانمرد در زمینه تئاتر و نمایش، پژوهش‌هایی دارد که در برگیرنده ریشه‌یابی تئاتر اروپا و ایران است. این پژوهش‌ها به‌همراه رسانه‌های فارسی‌زبان، در دانشنامه‌ها، جنبش‌های هنری و ایران‌شناسی سرتاسر جهان به ثبت رسیده و بازتاب داشته‌اند.[۴]

او در جوانی قهرمان شنا واترپلو بود و سرپرستی تیم تهران را نیز بر عهده داشت.[۴]

عباس جوانمرد در ۷ مهر ۱۳۹۹ در سن ۹۲ سالگی در تورنتو، کانادا درگذشت.[۱][۵]

گزیدهٔ کارنامه هنری ویرایش

کارگردانی تئاتر ویرایش

تلویزیون ویرایش

سال نام سمت کارگردان توضیحات
۱۳۷۲ از پا نیفتاده فرامرز باصری بازیگر
۱۳۵۶ مستنطق[۶] کارگردان عباس جوانمرد
شاپور قریب
نمایش داده نشد.[۷]
۱۳۵۴ شوهر آهو خانم کارگردان عباس جوانمرد بر اساس رمانی از «علی‌محمد افغانی»
۱۳۵۳ پهلوان سرگردان کارگردان عباس جوانمرد بر اساس داستانی از «میگل د سروانتس»
۱۳۵۲ تله‌فیلم «در اندوه تولدی دیگر» کارگردان عباس جوانمرد نمایش داده نشد.
۱۳۵۲ تله‌فیلم «کنار آتش دوست» کارگردان عباس جوانمرد نمایش داده نشد.
۱۳۵۲ تله‌فیلم «روزی خدا» کارگردان عباس جوانمرد نمایش داده نشد.
۱۳۴۷ تله‌تئاتر «محاق» (پردهٔ یکُمِ مرگ در پاییز) کارگردان عباس جوانمرد نویسنده: «اکبر رادی»
۱۳۴۷ تله‌تئاتر «مسافران» (پردهٔ دوّمِ مرگ در پاییز) کارگردان عباس جوانمرد نویسنده: «اکبر رادی»
۱۳۴۷ تله‌تئاتر «مرگ در پائیز» (پردهٔ سوّمِ مرگ در پاییز) کارگردان عباس جوانمرد نویسنده: «اکبر رادی»
۱۳۴۶ تله‌تئاتر «تیرک شکسته» کارگردان عباس جوانمرد
۱۳۴۶ تله‌تئاتر «کدامیک از دو» کارگردان عباس جوانمرد
۱۳۴۵ تله‌تئاتر «ناقالدی» کارگردان عباس جوانمرد نویسنده: «بهزاد فراهانی»
۱۳۴۴ تله‌تئاتر «معرکه» کارگردان عباس جوانمرد
۱۳۳۸ تله‌تئاتر «رسم زمانه عوض شده» کارگردان عباس جوانمرد نویسنده: «جمال میرصادقی»
۱۳۳۷ تله‌تئاتر «موش‌ها و آدم‌ها» کارگردان عباس جوانمرد نویسنده: «جان استاین‌بک»

کتاب‌ها ویرایش

برخی از آثار بچاپ رسیدهٔ او به شرح زیر است:[۸]

  • پیدایی، تجربه‌ها و کارهای گروه هنر ملی
  • تکلمه‌ای بر تعزیه و نمایش ملی
  • تئاتر، هویت و نمایش ملی
  • غبار منی، پدرخوانده
  • نقدی به یک نقد
  • شهر طلایی

جوایز و افتخارات ویرایش

  • ۱۳۸۰ - لوح افتخار از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تجلیل و بزرگداشت چهار دهه خدمات هنری
  • ۱۳۸۱ - لوح سپاس و برگزاری بزرگداشت توسط «مجمع نمایندگان تئاتر سوره»
  • ۱۳۸۲ - نشان افتخار و برگزاری بزرگداشت از طرف خانه هنرمندان
  • ۱۳۸۵ - نشان افتخار و برگزاری بزرگداشت از طرف خانه تئاتر

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ««عباس جوانمرد»؛ نویسنده و کارگردان پیشکسوت تئاتر درگذشت».
  2. «عباس جوانمرد درگذشت». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۹-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۹.
  3. «گزارشی از وضعیت تله تئاترهای تلویزیونی». سایت ایران تئاتر.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «عباس جوانمرد، هنرمندی منظم و سختکوش». روزنامه اعتماد، شماره ۳۰۲۳، صفحه ۹. ۱۳ مرداد ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۴ اسفند ۱۳۹۳.
  5. «عباس جوانمرد، کارگردان کهنه‌کار تئاتر درگذشت».
  6. فرهنگ سریال‌های تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸، صفحهٔ ۱۲۳
  7. «زندگینامه و کارنامه هنری مهدی قاسم‌خانی». وبگاه راسخون. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۳.
  8. «۴ نمایشنامه عباس جوانمرد به نمایشگاه کتاب نرسید». وبگاه خبرگزاری هنر ایران. ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۴ اسفند ۱۳۹۳.

منابع ویرایش