عبدالکریم جیلی
عبدالکریم جیلی یا جیلانی یا گیلانی (۷۶۷–۸۲۶ قمری) از صوفیان و نویسندگان قرن هشتم و نهم است.
زادگاه
ویرایشوی در اول محرم سال ۷۶۷ قمری متولد شد. دربارهٔ زادگاه جیلی اختلافنظر وجود دارد. عموم پژوهشگران به نسخه خطی قابَ قوسین و ملتقیالناموسین اشاره میکنند که در آن جیلی خود را چنین معرفی کردهاست: «عبدالکریم بن ابراهیم بن عبدالکریم بن خلیفه بن احمد بن محمود، الکیلانی نسباً، البغدادی اصلاً، الربیعی عرباً، الصوفی حسباً». اینکه جیلی خود را اصالتاً بغدادی و از حیث نسب گیلانی دانسته، موجب شدهاست تا دربارهٔ زادگاه او دو نظر مطرح شود: گولدتسیهر وی را منتسب به جیل، روستایی در حوالی بغداد، دانسته. است. نیکلسون و، به تبع وی، کوربن و همچنین علامه حسنزاده آملی نسبت جیلی را به گیلان، استان شمالی ایران، میرسانند. غُنَیمی، با ذکر دلایلی، قاطعانه یمن را زادگاه جیلی دانستهاست.
سفر به ایران
ویرایشعبدالکریم جیلی در جوانی به ایران و سپس هند رفت و زبان فارسی را در ایران آموخت.
تالیفات
ویرایشوی دارای کتابهای بسیاری است که بیش از همه الانسان الکامل وی معروف است که به فارسی ترجمه شده و مرتضی مطهری در کتاب انسان کامل از آن یاد میکند و تیتوس بورکهارت هم آن را به فرانسه ترجمه کردهاست. جیلی همچنین کتابی با نام الناموس الاعظم دارد که در بیست جلد است و جلد ۱۲ آن را که نسیم السحر نام دارد، قاسم طهرانی در بیروت چاپ کردهاست.
همچنین ۱۹ جلد کتاب در تفسیر خواص حروف بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمٰنِ ٱلرَّحِیمِ (۱۹ حرف) نگاشتهاست.
درگذشت
ویرایشعبدالکریم جیلی در سال ۸۲۶ قمری در ۵۹ سالگی درگذشت.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایشمشارکتکنندگان ویکیپدیا. «عبد الکریم الجیلی». در دانشنامهٔ ویکیپدیای عربی، بازبینیشده در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۶.