عزیز سنجر (ترکی استانبولی: Aziz Sancar‎؛ زادهٔ ۸ سپتامبر ۱۹۴۶) دانشمند ترکیه ای و برندهٔ جایزهٔ نوبل شیمی است. او بعد از اورهان پاموک دومین ترکیه‌ای برنده جایزه نوبل و استاد بیوشیمی و بیوفیزیک در مدرسه پزشکی دانشگاه کارولینای شمالی چپل هیل است.

عزیز سنجر
زادهٔ۸ سپتامبر ۱۹۴۶ ‏(۷۷ سال)
تحصیلات
جایزه(ها)جایزه نوبل شیمی
۲۰۱۵
پیشینه علمی
شاخه(ها)زیست‌شیمی، زیست‌شناسی مولکولی، بازسازی دی‌ان‌ای

سنجر در شهر ساوور واقع در استان ماردین ترکیه متولد شد. او با گیون بویل سنجر آمریکایی، دیگر استاد شیمی دانشگاه کارولینای شمالی، ازدواج کرده‌است. این دو مرکزی در چپل هیل با هدف ترویج و معرفی فرهنگ ترکیه‌ای و فراهم آوری اسکان موقت برای دانشوران مدعو ترکیه‌ای را به نام تُرک‌اوی راه‌اندازی کرده‌اند.[۱][۲] سنجر عضو افتخاری آکادمی علوم ترکیه و آکادمی هنرها و علوم آمریکاست.

زندگی شخصی ویرایش

سنجر با گیون بولز سنجر آمریکایی که با او حین انجام پی اچ دی در دالاس آشنا شد، ازدواج کرده‌است. این دو در ۱۹۷۸ ازدواج کردند.[۳][۴]

قومیت او در پی اعطای جایزه نوبل به او در رسانه‌های اجتماعی مورد سؤال قرار گرفت.[۵] گفته شد برخی از سوالاتی که از سنجر شده خصوصاً در خصوص پیشینهٔ قومیش او را منقلب کرده، وقتی بی‌بی‌سی از او پرسید کرد یا ترک است یا نیمه‌عرب، عزیز سنجر پاسخ داد «من گفتم نه عربی می‌دانم نه کردی، و این که من ترک هستم، ختم کلام.»[۶]

برادرش در مصاحبه‌ای گفت جایزه نوبل سنجر افتخاری برای همهٔ ترکیه است. البته خانواده وی در مصاحبه ای اعلام کرده‌اند که نسب آنها به قبایل ترکهای اوغوز می‌رسد[۷]

جوایز ویرایش

در سال ۲۰۱۵ میلادی به پاس کوشش‌های وی در یافتن سازوکار ترمیم دی ان ای، از سوی فرهنگستان پادشاهی علوم سوئد همراه با توماس لیندال و پاول مودریچ موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی گردید. او در سال ۱۹۸۴ جایزه محقق جوان ریاست جمهوری را از بنیاد ملی علوم در بیوفیزیک مولکولی دریافت کرد.[۸] سنجر دومین برنده فهرست برندگان جایزه نوبل پس از اورهان پاموک، دیگر دانش آموختهٔ دانشگاه استانبول است.

عزیز سنجر مدال و لوح اصلی جایزهٔ نوبل خود را، در یک مراسم با حضور ریاست جمهوری در ۱۹ مه ۲۰۱۶، در ۹۷مین سالگرد آغاز جنگ استقلال ترکیه به وسیلهٔ مصطفی کمال آتاترک به مقبره مصطفی کمال آتاترک اهدا کرد.[۹] او بدلی از مدال و لوح نوبل خود را از دانشگاه استانبول که دکترای پزشکی خود را از آن دریافت کرده تقدیم کرد.[۱۰]

منابع ویرایش

  1. http://www.carolinaturkevi.org/
  2. Book, the (۲۰۱۵–۰۴–۰۳). "Passion in Practice: Muslims of the Carolinas: ISLAMiCommentary". ISLAMiCommentary (به انگلیسی). Archived from the original on 5 اكتبر 2015. Retrieved 2015–10–07. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازبینی=، |تاریخ=، |archive-date= و |سال= / |تاریخ= mismatch (help)
  3. "For Aziz Sancar, long hours in lab lead to triumph". The News and Observer. 25 December 2015. Retrieved 9 March 2016.
  4. "Aziz Sancar receives 2009 Distinguished Alumni Award from University of Texas, Dallas". UNC School of Medicine. Retrieved 16 May 2016.
  5. Arango, Tim (12 October 2015). "Deadly Ankara Attack Not Enough to Unify a Polarized Turkey". New York Times. Retrieved 23 November 2015.
  6. Esra Kaymak; Erkan Avci (8 October 2015). "Turkish Nobel Prize winner happy most for his country". Anadolu Agency. Retrieved 23 November 2015.
  7. "Nobel ödüllü Sancar'ı ailesi anlattı" (به ترکی استانبولی). Anadolu Agency. 8 October 2015. Retrieved 23 November 2015 – via TRT Haber.
  8. Award Abstract #8351212, National Science Foundation
  9. "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Nobel Ödülü'nün Anıtkabir Komutanlığına Takdim Törenine Katıldı". Presidency of the Republic of Turkey. 19 May 2016. Retrieved 21 May 2016.
  10. "Nobel laureate Sancar donates his award to Anıtkabir". Hürriyet Daily News. 19 May 2016. Retrieved 21 May 2016.

جستارهای وابسته ویرایش