علیرضا شیرمحمدعلی
علیرضا شیرمحمدعلی، (زاده ۱۳۷۷ – درگذشتهٔ ۲۰ خرداد ۱۳۹۸)، زندانی عقیدتی سیاسی ایرانی بود که شامگاه دوشنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۸ در زندان تهران بزرگ (فشافویه)، هدف حمله دو تن از زندانیان بزهکار قرار گرفته و پس از مجروح شدن با ضربات چاقو جان خود را از دست داد.[۱][۲] او به اتهام «توهین به مقدسات»، «توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی»، «توهین به رهبری» و «تبلیغ علیه نظام»، به ۸ سال حبس تعزیری محکوم شده بود.[۳]
| علیرضا شیرمحمدعلی | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۱۳۷۷ تهران |
| درگذشت | ۲۰ خرداد ۱۳۹۸ (۲۱ سال) زندان فشافویه |
| علت مرگ | قتل با ضربات چاقو |
| آرامگاه | قطعه ۳۲۴ بهشت زهرا |
| ملیت | ایرانی |
| شناخته‌شده برای | زندانی عقیدتی سیاسی |
| اتهام(های) جزایی | «توهین به مقدسات»، «اهانت به رهبری» و «تبلیغ علیه نظام» |
| مجازات(های) جزایی | ۸ سال حبس تعزیری |
بازداشت ویرایش
شیرمحمدعلی در ۲۴ تیر ۱۳۹۷ بازداشت شد.[۴] این بازداشت در ارتباط با فعالیت‌های او در فضای مجازی تلگرام و اینستاگرام، انجام شده بود. به گفته وکیل وی دادگاه تجدیدنظر علیرضا قرار بود در ۱۸ تیر برگزار شود.[۱] به گفتهٔ مادرش، قاضی برای او قرار وثیقهٔ ۸۰ میلیون تومانی تعیین کرده بود اما آن‌ها از عهدهٔ تأمین این وثیقه برنیامدند.[۵]
اعتصاب غذا ویرایش
شیرمحمدعلی و برزان محمدی، دیگر زندانی بازداشت‌شده در اعتراضات مرداد ۱۳۹۶، به دلیل «فقدان امنیت جانی» در زندان فشافویه و مخالفت با طرح درخواست انتقال به زندان اوین، دست به اعتصاب غذا زده بودند.[۶][۷] وی در اسفند ۹۷ در نامه‌ای مشترک با برزان محمدی برای اعتصاب غذایش نوشته بود؛ «زندگی در لجنزار زندان تهران بزرگ در شأن ما نیست».[۸][۹]
شیرمحمدعلی از زندانیان فعال به‌شمار می‌رفت و در اعتراض به رعایت نشدن قانون اصل تفکیک جرایم و برای انتقال به زندان اوین دست به اعتصاب غذا زد و اعتصاب خود را پس از قول پی‌گیری مسئولان شکست.[۱۰] سازمان عفو بین‌الملل نسبت به وضعیت دو زندانی «علیرضا شیرمحمدعلی» و «برزان محمدی» در زندان فشافویه ابراز نگرانی کرده بود.[۱]
قتل در زندان ویرایش
شیرمحمدعلی در ۲۰ خرداد ۱۳۹۸ در زندان فشافویه، به دست دو نفر از زندانیان عمومی، با بیش از ۳۰ ضربه چاقو سلاخی شد.[۱۱] او یک روز پس از قتل در چهارشنبه ۲۲ خرداد به خاک سپرده شد.[۱۲]
دادستان تهران با صدور کیفرخواست برای متهمان پرونده قتل عمدی علیرضا شیرمحمدعلی، رسیدگی به این پرونده را آغاز کرد.[۱۳][۱۴]
در نهایت در تاریخ ۲۷ آذر ۱۳۹۸ حکم قصاص قاتل در زندان رجایی شهر کرج اجرا شد[۱۵]
واکنش‌ها ویرایش
- وکیل علیرضا می‌گوید: «... بر اساس اطلاعات موثق در بندی که مرحوم شیرمحمدعلی حضور داشت یک سلول بوده که دو قاتل داخل آن بودند و همیشه در آن بسته بوده‌است، اما آن شب آن دو نفر آقای شیرمحمدعلی را به داخل سلول کشیدند و ایشان را به قتل رساندند.»[۱۶]
- ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹ سازمان دیدبان حقوق بشر از حکومت ایران خواست تا دربارهٔ قتل زندانی سیاسی علیرضا شیر محمدعلی تحقیق فوری در بالاترین سطح مقامات قضائی صورت گیرد تا سهل‌انگاری و غفلت در نظارت در زندان فشافویه مشخص شود.[۱۷]
- ۱۳ ژوئن ۲۰۱۹ سازمان عفو بین‌الملل در حساب تویتری خود قتل این زندانی سیاسی را شوکه کننده نامید و از مقامات جمهوری اسلامی ایران خواست که تحقیقات مستقل در این رابطه با انجام بدهند.[۱۸]
- علی مطهری، نماینده مجلس شورای اسلامی، گفت مجلس ایران و کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی باید برای بررسی مرگ علیرضا شیرمحمدعلی هیئتی را اعزام و گزارش تهیه کند.[۱۹]
- نرگس محمدی، فعال حقوق بشر، در بیانیه ای مسئولیت کشته شدن علیرضا شیرمحمدی‌علی را بر عهده سازمان زندانها و قوه قضائیه دانست.[۲۰]
- صدای آمریکا خبر داد که مأموران امنیتی مادرش را تهدید کرده‌اند در صورت گفتگو با رسانه‌ها، پیکر علیرضا را برای خاکسپاری تحویل نخواهند داد.[۲۱]
- روایت دوست و پدر علیرضا شیرمحمدعلی در سالگرد قتل وی.[۲۲]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «علیرضا شیرمحمدعلی، زندانی سیاسی در زندان فشافویه «کشته» شد». صدای آمریکا. ۱۳۹۸-۰۳-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۱.
- ↑ «کیفرخواست متهمان پرونده قتل علیرضا شیرمحمدعلی صادر شد». ایسنا. ۲۰۱۹-۰۶-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ «جزئیات تازه از قتل علیرضا شیرمحمدعلی زندانی سیاسی در ایران». BBC Farsi. ۲۰۱۹-۰۶-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ «قتل یک زندانی سیاسی ۲۱ ساله در زندان فشافویه». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۳۹۸-۰۳-۲۱. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۹.
- ↑ «مادر علیرضا شیرمحمدعلی: قاتلان فرزندم سرخود نبوده‌اند، دستور داشته‌اند». IranWire. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۵.
- ↑ گزارش‌ها از «قتل» یک زندانی سیاسی توسط دو زندانی بزهکار در زندان تهران، رادیو فردا
- ↑ «علیرضا شیرمحمدعلی، زندانی سیاسی در زندان تهران بزرگ به قتل رسید». خبرگزاری هرانا. ۱۳۹۸-۰۳-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۱.
- ↑ «اخبار غیررسمی از «کشته شدن یک زندانی سیاسی» در زندان فشافویه». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۹.
- ↑ «زندانی سیاسی محبوس در زندان تهران بزرگ با ضربات چاقو به قتل رسید». جوانه ها. ۲۰۱۹-۰۶-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۱.
- ↑ «"یک زندانی سیاسی توسط دو زندانی غیرسیاسی به قتل رسید"». DW.COM. ۲۰۱۹-۰۶-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۲.
- ↑ «حمله به یکی از امضا کنندگان «بیانیه برای استعفای خامنه‌ای» در زندان». ایران اینتر نشنال.
- ↑ «خاکسپاری شتابزده علیرضا شیرمحمدعلی، زندانی سیاسی؛ آیا باز هم قصد مختومه کردن پرونده را دارند؟». صدای آمریکا. ۱۳۹۸-۰۳-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ «وکیل علیرضا شیرمحمدعلی: موکلم را به داخل انفرادی کشیدند و با ۳۰ ضربه کشتند». رادیو فردا. ۱۳۹۸-۰۳-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ «کیفرخواست متهمان پرونده قتل علیرضا شیرمحمدعلی صادر شد». www.entekhab.ir. ۱۳۹۸-۰۳-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ «اختصاصی| قاتل شیرمحمدعلی قصاص شد- اخبار اجتماعی - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۹.
- ↑ وکیل علیرضا شیرمحمدعلی: موکلم را به داخل سلول کشیدند و با ۳۰ ضربه کشتند، رادیو فردا
- ↑ «دیدبان حقوق بشر خواستار تحقیق فوری دربارهٔ نقش مقامات قضائی ایران در قتل علیرضا شیرمحمدعلی شد». صدای آمریکا. ۱۳۹۸-۰۳-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ Iran, Amnesty (2019-06-13). "Amnesty International's response to the murder of prisoner of conscience Alireza Shirmohammadlai in an Iranian prison this week. The Iranian authorities must identify any state failings that contributed to his death and remedy those.pic.twitter.com/jy7g8co2f7". @AmnestyIran (به انگلیسی). Retrieved 2019-06-13.
- ↑ «واکنش علی مطهری به قتل یک زندانی سیاسی در زندان فشافویه/حادثه‌ای شبیه زندان کهریزک اتفاق افتاده‌است». خبرآنلاین. ۱۳۹۸-۰۳-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۳.
- ↑ «نرگس محمدی؛ "سازمان زندانها و قوه قضاییه مسئول قتل علی رضا شیر محمدعلی هستند"». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی. ۱۳۹۸-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۶.
- ↑ «تدفین جنازه زندانی سیاسی دو روز پس از قتل در زندان فشافویه». رادیو فردا. ۱۳۹۸-۰۳-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۱۴.
- ↑ «روایت دوست و پدر یک زندانی کشته شده در ایران». devfa.majalla.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۷.