علی هاشمی (پاسدار)

علی هاشمی (زاده ۱۰ دی ۱۳۴۰ اهواز - درگذشته ۴ تیر ۱۳۶۷ هویزه) نظامی ایرانی بود، که از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران در جنگ ایران و عراق بشمار می‌آمد.

علی هاشمی
محل تولد	اهواز، ایران
تاریخ تولد	۱۰ دی ۱۳۴۰
محل دفن	اهواز
لقب	سردار هور
طول خدمت	۱۳۵۸ تا ۱۳۶۷
فرماندهی	قرارگاه نصرت سپاه ششم
جنگ‌ها	جنگ ایران و عراق

او به دلیل آشنایی با مناطق عملیاتی نقش مهمی در میان فرماندهان سپاه پاسداران در جنگ ایران و عراق داشت. از وی بعنوان طراح اصلی عملیات خیبر و عملیات بدر یاد می‌شود.

هاشمی در سال ۱۳۶۷ پس از انجام مأموریت تخلیه جزیره مجنون، در هنگام ترک مقر فرماندهی، توسط هلی‌کوپترهای ارتش عراق، مورد هدف قرار گرفت و به شهادت رسید پیکر وی ۲۲ سال بعد، در سال ۱۳۸۹ شناسایی و در اهواز به خاک سپرده شد.

زندگی‌نامه

علی هاشمی در ١٠ دی ماه سال ۱۳۴۰ در شهرستان اهواز در محله عامری، در خانواده ایرانی عرب زاده شد. پدر ایشان اهل روستای مویلحه هواشم از توابع شهرستان باوی می‌باشد دوران کودکی و نوجوانی او در محله حصیرآباد، اهواز سپری شد.

پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ وی با همکاری گروهی از دوستانش در دشت آزادگان، اقدام به تشکیل سپاه حمیدیه نمود. با شروع جنگ ایران و عراق، در پی کشته شدن نظرآقایی؛ فرمانده سپاه حمیدیه، علی شمخانی فرمانده وقت سپاه خوزستان، هاشمی را به عنوان فرمانده سپاه حمیدیه منصوب کرد.

با گسترش محورهای عملیاتی در طول جنگ ایران و عراق، علی هاشمی تیپ ۳۷ نور سپاه پاسداران را در منطقه حمیدیه، راه‌اندازی کرد. پس از عملیات بیت‌المقدس، اقدام به تشکیل سپاه بستان و هویزه نمود. ایجاد پاسگاه‌های مرزی و مسئولیت پدافندی منطقه خوزستان نیز از فعالیت‌های دیگر او در جنگ بود.

وی پس از تشکیل قرارگاه نصرت و ارائه طرح کلی عملیات خیبر و عملیات بدر، مسؤلیت سپاه ششم (جعفر صادق) را عهده‌دار شد، که حاصل آن سازماندهی ۱۳ یگان رزمی و پشتیبانی، در استان خوزستان بود.

فرماندهی تیپ ۳۷ نور

با شکل‌گیری یگان‌های رزم سپاه پاسداران، هاشمی مأمور تشکیل تیپ ۳۷ نور شد و با شروع جنگ، علی هاشمی یکی از فرماندهانی است که مسئول یکی از سخت‌ترین جبهه‌ها بود. در روزهای نخست جنگ و پیشروی سریع نیروهای ارتش عراق به عمق استان خوزستان، علی هاشمی در جایگاه فرمانده تیپ ۳۷ نور، اقدام به رهاسازی آب کانال سلمان، در منطقه کرخه نور نمود و از پیشروی بیشتر نیروهای ارتش عراق به حمیدیه و به طبع آن، از سقوط اهواز جلوگیری نمود. تیپ ۳۷ نور به فرماندهی هاشمی، در عملیات بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر نیز شرکت داشت و توانست محور منطقه غرب خوزستان را آزاد و پاکسازی نماید.

فرماندهی سپاه سوسنگرد

در آستانه عملیات والفجر مقدماتی، تیپ ۳۷ نور منحل شد و علی هاشمی نیز به فرماندهی سپاه سوسنگرد منصوب گردید.

فرماندهی قرارگاه نصرت

از اقدامات قرارگاه نصرت در طول جنگ ایران و عراق، شناسایی مناطق عملیاتی، از هورالعظیم گرفته، تا جاده بغداد و بصره بود. همچنین شناسایی‌های برون‌مرزی، تا عمق عراق از جمله شهرهای نجف، کربلا و سامرا، از دیگر اقدامات قرارگاه نصرت بود. بعد از عملیات‌های خیبر و بدر، قرارگاه نصرت شیوه جدیدی برای مقابله با ارتش عراق را آغاز کردند، که بر پایه آن، به سراسر منطقه هورالعظیم مسلط شدند.

فرماندهی سپاه ششم

در سال ۱۳۶۵ علی هاشمی به فرماندهی سپاه ششم امام جعفر صادق منصوب شد، که فرماندهی سپاه‌های استان خوزستان، لرستان و لشکر ۵ نصر، به وی سپرده شد.

عملیات خیبر

از علی هاشمی به عنوان طراح عملیات خیبر یاد شده‌است. طی یازده ماه کار شناسایی در هور توسط هاشمی، عملیات خیبر طراحی شد. ثمره عملیات خیبر تصرف دو جزیره شمالی و جنوبی مجنون بود، که دارای ۵۸ حلقه چاه نفت بود.

کتاب‌شناسی

گمشده من

کتاب گمشده من؛ خاطرات محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از علی هاشمی است.

هوری

هوری نام کتابی می‌باشد، که به شرح خاطرات و بررسی زندگی‌نامه علی هاشمی می‌پردازد.

درگذشت

علی هاشمی، فرمانده سپاه ششم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در چهارم تیرماه ۱۳۶۷ به دنبال تهاجم سراسری ارتش عراق به جزیره مجنون و پس از اطمینان از تخلیه جزیره، به هنگام ترک مقر فرماندهی سپاه ششم، به همراه علی اصغر گرجی‌زاده (رئیس ستاد سپاه ششم) هدف موشک‌های هلی‌کوپترهای نیروی هوایی ارتش عراق، قرار گرفت و جان باخت. با توجه به مجروح شدن و اسارت گرجی‌زاده، تا مدت‌ها تصور می‌شد، علی هاشمی نیز در عراق اسیر شده‌است. در سال ۱۳۸۹ پیکر وی بعد از ۲۲ سال کشف شد و در اهواز به خاک سپرده شد.

جستارهای وابسته

• احمد متوسلیان
• حسن باقری
• محمدابراهیم همت

منابع

• حوزه نت
• صراط نیوز

پیوند به بیرون

• وبگاه محسن رضایی
• نظر علی شمخانی - خبرگزاری فارس
• علی هاشمی به روایت تصویر