در دانش رنگ‌شناسی، به کیفیت یک رنگ که نه بر اساس درخشندگی بلکه برپایهٔ فام (پردهٔ رنگ) و اشباع تعریف شود، فام‌داری[۱] گفته می‌شود.[۲]

فام‌داری x,y سی‌آی‌ای ۱۹۳۱. این نمودار همچنین فام‌داری یک روشنگر سیاه را در دماهای گوناگون و خطوط ثابت دمای رنگ را نشان می‌دهد.

در رنگ‌شناسی، نقطهٔ سفید یک روشنگر یا یک صفحهٔ نمایش را معیار اولیه در نظر می‌گیرند. به این معیار اولیه یک فام‌داری مشخصی نسبت می‌دهند. برای نمونه، نقطهٔ سفیدِ یک نمایشگر با استاندارد اس‌آرجی‌بی (sRGB یا استاندارد سرخ‌سبزآبی) یک فام‌داری x،y به مقدار ۰٫۳۱۲۷ ٬ ۰٫۳۲۹۰ دارد. سپس تمامیِ فام‌داری‌ها را می‌توان به‌نسبتِ این فام‌داری و با استفاده از مختصات قطبی تعیین کرد.[۳]

در مطالعه مفهوم رنگ، یکی از نخستین فضاهای رنگی[۴] که با استفاده از ریاضیات تعریف شد فضای رنگی سی‌آی‌ای ۱۹۳۱ ایکس‌وای‌زد (CIE ۱۹۳۱ XYZ) بود. این فضای رنگی در سال ۱۹۳۱ توسط کمیسیون بین‌المللی پرتوافشانی (‎CIE)‏[۵] ایجاد شد.[۶]

طول موج رنگ‌های پایه در یک تلویزیون رنگی از این قرارند:

قرمز: ۶۱۰ nm
سبز: ۵۳۵ nm
آبی: ۴۷۰ nm

پانویس

ویرایش
  1. برابر فارسی از: آقازاده، محرم، واژه‌نامهٔ علوم تربیتی و زمینه‌های وابسته، مشهد:انتشارات پیام اندیشه، ۱۳۷۵ خ. Chromaticity
  2. Leslie D. Stroebel, Richard D. Zakia (1993).
  3. Charles A. Poynton (2003).
  4. Color space
  5. International Commission on Illumination
  6. Emil Wolf (1961).

منابع

ویرایش

Leslie D. Stroebel, Richard D. Zakia (1993). The Focal Encyclopedia of Photography. Focal Press. ISBN 0-240-51417-3.

  • Charles A. Poynton (2003). Digital Video and HDTV: Algorithms and Interfaces. Morgain Kaufmann. ISBN 1-55860-792-7.
  • Emil Wolf (1961). Progress in Optics. North Holland Pub. Co.