فتح بغداد توسط ایل کلهر
فتح بغداد توسط ایل کلهر به تسخیر بغداد توسط ایل کلهر به فرماندهی ذوالفقارخان کلهر، در سال ۹۳۰ق/۱۵۲۴ م،[۲] مقارن با حکومتهای صفویه و عثمانی و پس از تسلط بر بخشی از کردستان، کرمانشاه و سپس تمامی عراق عرب اطلاق می‌شود.[۳][۴][۵]
| فتح بغداد | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||||
 سپاه طایفه موصوللو | سپاهان کلهر | ||||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||||
| ابراهیم خان موصوللوی ترکمان والی منسوب صفویان در بغداد | ذوالفقار خان بن نخودبیگ امیر ایل کلهر و برادرزاده ابراهیم خان | ||||||||
کردتباران کلهر، پازوکی، وند و زنگنه سپاهیان ذوالفقار خان را در فتح بغداد تشکیل می‌دادند.[۲]
پیشینه ویرایش
در سال ۹۱۴ق/۱۵۰۷م بغداد تحت حکومت شاه اسماعیل صفوی بود. در هنگامی که شاه طهماسب یکم مشغول نبرد با ازبک‌ها در خراسان بود امیرکرد ضد عمویش ابراهیم خان کلهر حاکم بغداد شورش کرد.[۶] این شخص به نام ذوالفقار خان کلهر[۷] بغداد را تصرف کرده و تبعیت خود از سلطان سلیمان قانونی را اعلام کرد.[۸] او پس از فتح بغداد و عراق عرب، عمو و عموزادگانش را کشت.[۶]
در ابتدا ماجرا اینگونه بود که در نبود اردوی شاهی، مهد علیا تاجلو بیگم نامادری شاه از نافرمانی قزلباش و ادامه حکومت فرزندش احساس خطر می‌کرد. بنابر این از ابراهیم خان حاکم بغداد درخواست کرد که نزد او حاضر شود. ابراهیم خان با ۵ هزار تن به طرف قم نزد تاجلو بیگم به راه افتاد که در ماهیدشت در کمین برادر زاده اش افتاد.[۹]
شاه طهماسب صفوی دوباره در سال ۹۳۶ق/۱۵۳۰م شهر را گرفت.[۸][۱۰]
پیش زمینه‌ها ویرایش
- دشمنی داخلی بین امرای قزلباش
- دوری ارتش از پایتخت به دلیل بحران در شرق ایران
- حضور شاه طهماسب و نایب السلطنه در اردوی جنگی شرق کشور[۱۱]
منابع ویرایش
- ↑ ایرانیکا:تاریخ بغداد
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ بجنوردی، کاظم موسوی (۱۹۸۸). دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (به عربی). مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی،.
- ↑ سلطانی، محمدعلی - جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان: ایلات و طوایف کرمانشاهان- تهران - ۱۳۸۱
- ↑ "BAGHDAD ii. From the Mongols to the Ottomans". Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 2018-11-24.
- ↑ Izady, Mehrdad (2015-06-03). The Kurds: A Concise History And Fact Book (به انگلیسی). Taylor & Francis.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ «بررسی نقش قبایل کُرد در دوره حکمرانی شاه طهماسب اول». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۳ آبان ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۴.
- ↑ «روابط ایران و آلمان در تاریخ معاصر-1». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۴.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Duri, A.A. (2012). "Bag̲h̲dād". Encyclopaedia of Islam (2nd ed.). Brill. doi:10.1163/1573-3912_islam_COM_0084.
{{cite encyclopedia}}: Unknown parameter|editors=ignored (|editor=suggested) (help) - ↑ تاریخ جامع ایران جلد یازدهم. ص ۶
- ↑ Kissling, H. J.; Spuler, Bertold; Barbour, N.; Trimingham, J. S.; Braun, H.; Hartel, H. (1997-08-01). The Last Great Muslim Empires (به انگلیسی). BRILL.
- ↑ «اوضاع سیاسی ایران در دوره شاه طهماسب صفوی / حمید حاجیان‌پور». نشریه علمی پژوهشی تاریخ در آینه پژوهشی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۱-۲۴.