فرهاد (کوهکن)
فرهاد کوهکن از عشاق مشهور و ناکام ادب فارسی و عاشق افسانهای شیرین و رقیب خسرو پرویز بود. در متون تاریخی و ادبی قدیم اشارهای به شخصیت او نشدهاست اما در بعضی از کتابهای قدیم از فرهاد سپهبد و در بعضی دیگر از فرهاد حکیم نام برده شدهاست که مهندس بود و کار ساختن بعضی از نقوش در بناهای عصر خسرو پرویز به او منسوب است.
فرهاد (کوهکن) | |
---|---|
فرهاد تراش در کوه بیستون | |
اطلاعات کلی | |
نام | فرهاد |
لقب | فرهاد کوهکن |
ملیت | ایران |
سایر اطلاعات | |
شناخته شده | عاشق و مجنون شیرین |
شناخته شده | شهید عشق |
فرهاد در منابعویرایش
از سدهٔ ششم قمری به بعد که نظامی گنجوی در داستان خسرو و شیرین ماجرای عشق او و شیرین را به نظم درآورد، شهرت فرهاد در ادب فارسی از خسرو نیز فراتر رفت. در این داستان فرهاد حجار و مهندس و انسانی سادهدل و یکرنگ، به غایت نیرومند و مستغنی از مال و سخت استوار است.
بر طبق افسانهها فرهاد در مأموریتی شیفتهٔ شیرین شد امّا خسروپرویز او را به کندن کوه بیستون واداشت، با این شرط که اگر در این کار توفیق یافت شیرین را به او واگذارد، اما به این امید که او جان بر سر این کار ببازد. فرهاد با شوق و توانایی خاصی به این کار پرداخت و پارههای سنگین کوه را که ده مرد از برداشتن آن عاجز بودند، کَند. گویند به تحریک خسرو پرویز پیرزنی به دروغ خبر مرگ شیرین را به او داد و فرهاد به شنیدن این خبر تیشهٔ خود را بر فرق خویش کوبید و در دم جان سپرد. شخصیت فرهاد همچون اسطورهٔ پاکبازی عشق و پایمردی در هالهای از افسانه در شعر و ادب فارسی عرضه شدهاست و بر محور داستان عشق او به شیرین و رقابتش با خسرو پرویز داستانهای منظوم بسیاری به وجود آمدهاست که به رغم برخی اختلافات در اساس با هم اشتراک دارد.
همچنین در ادبیات ایران آمده که لاله از خون فرهاد از زمین برخاسته است.
جستارهای وابستهویرایش
پانویسویرایش
منابعویرایش
- حسین، الهی قمشهای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.
- شریفی، محمد (۱۳۸۷). محمدرضا جعفری، ویراستار. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۴۴۳-۴۱-۸.
پیوند به بیرونویرایش
این یک مقالهٔ خرد پیرامون افراد است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |