فهرست انقلاب‌ها و شورش‌ها

فهرست

در این صفحه فهرست انقلاب‌ها و شورش‌ها (انگلیسی: List of revolutions and rebellions) که در تاریخ مهم و تأثیرگذار بوده‌اند ثبت شده.

نقاشی آزادی هدایت‌گر مردم از اوژن دولاکروا. این تابلو به عنوان نماد انقلاب‌ها شناخته می‌شود.

پیش از میلاد مسیح ویرایش

      پیروزی انقلاب / شورش
      شکست انقلاب / شورش
      نتایج دیگر (یک معاهده یا صلح بدون نتیجه روشن، وضعیت موجود قبل از آن، نتیجه ناشناخته یا غیر قطعی)
      درگیری جاری
تاریخ انقلاب/شورش موقعیت انقلابیون/شورشیان نتیجه تصویر پانویس
حدود. ۲۷۳۰ پ. م شورش ست   مصر کاهنان هوروس تجزیه مصر واحد به دو بخش مصر علیا و مصر سفلی   [۱]
حدود. ۲۶۹۰ پ. م شورش نوبی‌ها نوبی‌ها فرعون خسه‌خموی شورشیان را شکست می‌دهد و مصر را دوباره یکپارچه می‌کند   [۲]
حدود. ۲۳۸۰ پ. م شورش سومریان لاگاش، سومر سومریان یک شورش مردمی که در نتیجه آن لوگالاندا خلع شد و یک اصلاح طلب به نام اوروکاگینا به تخت نشست.   [۳]
۱۰۴۲–۱۰۳۹ پ. م شورش سه نگهبان چین سه نگهبان، جدایی طلبان و هواداران شانگ پیروزی قاطع طرفداران ژو، ایجاد سیستم سیاسی فنگجیان، شکست مقاومت هواداران شانگ.   [۴]
۸۴۲ پ. م شورش هموطنان دهقانان و سربازان پادشاه سلسله ژو، پادشاه لی، تبعید شد و چین تا زمان مرگ پادشاه لی، توسط سیستم گونگهی اداره شد.   [۵][۶]
۶۲۶–۶۲۰ پ. م شورش بابلی‌ها امپراتوری آشوری نو بابلی‌ها، تحت رهبری نبوپلسر امپراتوری آشور سرنگون شد و امپراتوری بابل نو توسط بابلی‌ها تأسیس شد. امپراتوری بابل نو نزدیک یک قرن بر خاور نزدیک باستان حکومت کرد.   [۷]
۵۷۰ پ. م شورش آماسیس   مصر سربازان مصری فرعون آپریس سرنگون و تبعید شد و تاج و تخت بدست آماسیس افتاد. آپریس بعدها دوباره تلاش کرد تا مصر را، با حمایت بابل، پس بگیرد اما شکست خورد و کشته شد.   [۸]
۵۵۲–۵۵۰ پ. م خیزش پارس‌ها پارس، ماد پارسیان، تحت رهبری کوروش کبیر دولت ماد سرنگون شد و ماد بخشی از شاهنشاهی هخامنشی گردید.  
۵۲۲ پ. م شورش‌های سراسری ضد هخامنشی   شاهنشاهی هخامنشی آشوریان، بابلی‌ها، مصری‌ها، ایلامیان، مادها، پارس‌ها و پارت‌ها داریوش بزرگ تمام شورش‌ها را در عرض یک سال سرکوب کرد و آرامش را به شاهنشاهی هخامنشی بازگرداند.   [۹]
۵۱۰–۵۰۹ پ. م انقلاب رومیان   روم جمهوری خواهان پادشاهی روم سرنگون شد و به جای آن جمهوری روم تأسیس شد.   [۱۰]
۵۰۸–۵۰۷ پ. م انقلاب آتن   آتن دموکرات‌ها هیپاس جبار سرنگون شد و در پی سقوط حکومت آریستوکراتیک اولیگارشی آتن، دموکراسی ایجاد شد.   [۱۱]
۴۹۹–۴۹۳ پ. م شورش ایونیان ایونیه،   شاهنشاهی هخامنشی یونانیان هخامنشیان کنترل خود را بر مناطق یونانی نشین شورش کرده در ایونیه و قبرس بدست آوردند.   [۱۲]
۴۹۴ پ. م اولین جدایی پلبی‌ها   جمهوری روم پلبی‌ها پاتریسی‌ها با ایجاد تریبون مردم، برخی از مردم را از بدهی‌های خود آزاد کردند و بخشی از قدرت خود را واگذار کردند.   [۱۳]
۴۸۴ پ. م شورش بل-شیمانی در بابل بابل،   شاهنشاهی هخامنشی بابلی‌ها شورش به سرعت توسط خشایارشا سرنگون شد. [۱۴]
۴۸۲–۴۸۱ پ. م شورش شمش-اریبا در بابل بابلی‌ها شورش به سرعت توسط خشایارشا سرنگون شد، استحکامات شهر بابل ویران و معابد بابل نیز غارت شد. [۱۴]
۴۶۴ پ. م جنگ سوم مسنیا   اسپارت بردگان مسنیایی شورش بردگان توسط آرکیداموس دوم سرنگون شد. [۱۵]
۴۶۰–۴۵۴ پ. م شورش ایناروس مصر،   شاهنشاهی هخامنشی ایناروس دوم در اتحاد با آتن پس از دو سال محاصره، شورش توسط ارتش هخامنشیان، به رهبری بغابوخش و آرتاوازد، سرکوب شد. ایناروس اسیر و به شوش آورده شد و در آنجا به صلیب کشیده شد.   [۱۶][۱۷]
۴۴۹ پ. م دومین جدایی پلبی‌ها   جمهوری روم پلبی‌ها سنا دسمویری را مجبور به استعفا کرد و تریبون مردم و حق اعتراض را، که در دوران حکومت دسمویر به حالت تعلیق درآمده بود، بازگرداند.   [۱۸][۱۹]
۴۴۵ پ. م سومین جدایی پلبی‌ها پلبی‌ها ازدواج میان پاتریسیان و پلبی‌ها قانونی شد و مقام کنسولی تریبون (یک تریبون مردمی که با اختیارات کنسول انتخاب می‌شد) ایجاد شد. [۲۰][۲۱]
۳۴۲ پ. م چهارمین جدایی پلبی‌ها پلبی‌ها [۲۰]
۲۸۷ پ. م پنجمین جدایی پلبی‌ها پلبی‌ها قانون هورتنسیا اجرا شد و مقرر کرد که قوانین مصوب شورای پلبی برای همه شهروندان رومی، از جمله پاتریسی‌ها، اجباری است. این قانون سرانجام نابرابری سیاسی بین دو طبقه پاتریسی و پلبی را از بین برد و به حدود دویست سال مبارزه با اختلاف طبقاتی پایان داد. [۲۲]
۲۴۱ پ. م شورش فالیسکی فالیسکی فالیسکی‌ها شکست خوردند و تحت سلطه رومیان قرار گرفتند، شهر فالری نیز ویران شد.   [۲۳]
۲۰۹ پ. م شورش چن شنگ و وو گوآنگ چین روستایی‌ها تحت رهبری چن شنگ و وو گوآنگ شورش توسط نیروهای دودمان چین سرکوب شد. چن و وو توسط مردان خود ترور شدند.   [۲۴]
۲۰۶ پ. م شورش لیو بانگ ارتش هان دودمان چین در یک شورش مردمی سرنگون شد و پس از یک دوره درگیری، لیو بانگ به عنوان امپراتور سلسله هان تاج گذاری کرد.  
۲۰۵–۱۸۵ پ. م شورش بزرگ مصریان   مصر مصریان، تحت رهبری هوروینیفر و عنخ وینیفر شورش توسط امپراتوری بطلمیوسی سرکوب شد و حکومت یونانی‌ها بر مصر مستحکم شد.   [۲۵]
۱۸۱–۱۷۹ پ. م نخستین جنگ سلتیبریان هیسپانیا،   جمهوری روم سلتیبریانی‌ها شورش در نهایت توسط رومیان سرکوب شد.   [۲۶]
۱۶۷–۱۶۰ پ. م شورش مکابی یهودیه، سوریه،   امپراتوری سلوکی   مکایی‌ها، تحت رهبری یهودای مکایی یهودیه مستقل شد و حکومت مستقل حشمونیان تأسیس شد.   [۲۷]
۱۵۴ پ. م شورش هفت پادشاهی چین شاهزاده نشینان به رهبری شاهزاده لیو پی شورش پس از ۳ ماه سرکوب شد، قدرت دودمان هان بیشتر متمرکز شد.   [۲۸]
۱۵۴–۱۵۱ پ. م دومین جنگ سلتیبریان هیسپانیا،   جمهوری روم سلتیبریانی‌ها نفوذ روم در سلتیبریان افزایش یافت   [۲۹]
۱۴۳–۱۳۳ پ. م Numantine War Hispania,   Roman Republic Celtiberians Expansion of the Roman territory through Celtiberia.   [۳۰]
155-139 BC Lusitanian War Lusitanians, led by Viriatus. Pacification of Lusitania   [۳۱]
135–132 BC First Servile War Sicily,   Roman Republic Sicilian slaves, led by Eunus After some minor battles won by the slaves, a larger Roman army arrived in Sicily and defeated the rebels.   [۳۲]
125 BC Fregellae's revolt Fregellae,   Roman Republic Fregellaeans Fregellae was captured and destroyed by Lucius Opimius   [۳۳]
104–100 BC Second Servile War Sicily,   Roman Republic Sicilian slaves, led by Salvius Tryphon The revolt was quelled, and 1,000 slaves who surrendered were sent to fight against beasts in the arena back at Rome for the amusement of the populace. To spite the Romans, they refused to fight and killed each other quietly with their swords, until the last flung himself on his own blade.   [۳۴]
91–88 BC Social War Italy,   Roman Republic Italic peoples Eventually resulted in a Roman victory. However, Rome granted Roman citizenship to all of its Italian allies, to avoid another costly war.   [۳۵]
88 BC Sulla's first march on Rome Populares The Optimates were victorious and Sulla briefly took power in Rome.   [۳۶]
82–81 BC Sulla's civil war The Optimates were once again victorious and Sulla established himself as Dictator of Rome.   [۳۷]
80–71 BC Sertorian War Hispania,   Roman Republic Populares The war ended after the Populares leader Quintus Sertorius was assassinated by Marcus Perperna Vento, who was then promptly defeated by Pompey.   [۳۸]
77 BC Lepidus' rebellion Italy,   Roman Republic Populares Lepidus was defeated in battle and died from illness, other Populares fled to Spain to fight in the Sertorian War.   [۳۹]
۷۳–۷۱ پ. م سومین جنگ بردگان ایتالیا،   جمهوری روم گلادیاتورها، تحت رهبری اسپارتاکوس سپاهیان اسپارتاکوس از ارتش کراسوس شکست خوردند.   [۴۰][۴۱]
65 BC First Catilinarian conspiracy Catiline Lucius Aurelius Cotta and Lucius Manlius Torquatus remain in power as consuls.   [۴۲]
62 BC Second Catilinarian conspiracy The plot was exposed, forcing Catiline to flee from Rome. Marcus Tullius Cicero and Gaius Antonius Hybrida remain in power as consuls.   [۴۳]
۵۲–۵۱ پ. م جنگ‌های گالی گالیا گل‌ها، تحت رهبری ورسینگتوریکس شورش گل‌ها توسط ژولیوس سزار سرکوب شد.   [۴۴]
۴۹–۴۵ پ. م جنگ داخلی روم   جمهوری روم پوپولارها، تحت فرماندهی ژولیوس سزار سزار بر اپتیمات‌ها پیروز شد، کنترل جمهوری روم را به دست گرفت و دیکتاتور مادام العمر شد.   [۴۵]
۴۴–۳۶ پ. م Sicilian revolt Sicily,   Roman Republic Sextus Pompey Revolt ended in a victory for the Second Triumvirate.   [۴۶]
۳۸ پ. م شورش آکیتنی‌ها گل ناربونی،   جمهوری روم مارکوس ویپسانیوس آگریپا شورش توسط مارکوس ویپسانیوس آگریپا سرکوب شد.   [۴۷]
۲۹ پ. م شورش تبسی‌ها تبس، مصر،   جمهوری روم مصری‌ها شورش توسط کورنلیوس گالوس سرکوب شد.   [۴۸]
 
شکست اسپارتاکوس اثر هرمان ووگل (۱۸۸۲)

هزاره اول میلادی ویرایش

 
کتیبه بیستون که داریوش را در حالی که پای خود را بر پیکر گئومات قرار داده، نشان می‌دهد.

سال ۱۰۰۰ تا ۱۴۹۹ ویرایش

سال ۱۵۰۰ تا ۱۶۹۹ ویرایش

سال ۱۷۰۰ تا ۱۷۹۹ ویرایش

سال ۱۸۰۰ تا ۱۸۴۹ ویرایش

سال ۱۸۵۰ تا ۱۸۹۹ ویرایش

دهه ۱۹۰۰ ویرایش

دهه ۱۹۱۰ ویرایش

دهه ۱۹۲۰ ویرایش

دهه ۱۹۳۰ ویرایش

  • ۱۹۳۶: شورش عرب‌های فلسطین علیه بریتانیا که تا سال ۱۹۳۹ ادامه یافت و در نهایت سرکوب شد.

دهه ۱۹۴۰ ویرایش

 
سنگربندی خیابانی در الجزایر بر روی بانر نوشته زنده باد ماسو. (ژانویه۱۹۶۰)
 
رائول کاسترو (چپ تصویر), در کنار جانشین فرمانده، ارنستو چگوارا، در مناطق کوهستانی سیرا د کریستال در استان اورینته کوبا، ۱۹۵۸.

دهه ۱۹۵۰ ویرایش

دهه ۱۹۶۰ ویرایش

دهه ۱۹۷۰ ویرایش

دهه ۱۹۸۰ ویرایش

دهه ۱۹۹۰ ویرایش

دهه ۲۰۰۰ ویرایش

  • ۲۰۰۰: انتفاضه دوم مردم فلسطین علیه اسراییل که پس از مذاکرات کمپ دیوید آشکار شد و در سال ۲۰۰۵ به پایان رسید.
  • ۲۰۰۹: تظاهرات سال ۱۳۸۸ معترضان به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران که ۳ روز پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری، با حضور میلیونی ایرانیان در شهر تهران، دیگر شهرهای ایران، و برخی شهرهای دیگر کشورها صورت گرفت. این تظاهرات یکی از بزرگ‌ترین تظاهرات‌های غیر حکومتی تاریخ ایران بود و در تاریخ ۳۰ ساله پس از انقلاب بی‌سابقه بوده‌است.

دهه ۲۰۱۰ ویرایش

 
کاریکاتوری از سقوط دولت‌های عربی پس از تونس

دهه ۲۰۲۰ ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. P.E. Newberry, The Seth rebellion of the 2nd Dynasty, in Ancient Egypt. , no. 7. 1922. pp. 40–46.
  2. Jimmy Dunn, "Khasekhem/Khasekhemwy of Egypt's 2nd Dynasty", Tour Egypt
  3. Finegan, Jack (2019). Archaeological History Of The Ancient Middle East (به انگلیسی). Routledge. p. 43. ISBN 978-0-429-72638-5.
  4. Li, Feng (2006). Axel Menges (ed.). Landscape and Power in Early China: The Crisis and Fall of the Western Zhou 1045-771 BC. Cambridge: Cambridge University Press. p. 65. ISBN 978-0-521-85272-2.
  5. Sources of Western Zhou History: Inscribed Bronze Vessels by Edward L. Shaughnessy
  6. Sima Qian. Records of the Grand Historian. Vol. 4.
  7. Lipschits, Oled (2005). The Fall and Rise of Jerusalem: Judah under Babylonian Rule. Eisenbrauns. pp. 13–18. ISBN 978-1-57506-095-8.
  8. Clayton, Peter A. (2006). Chronicle of the Pharaohs: The Reign-by-Reign Record of the Rulers and Dynasties of Ancient Egypt (Paperback ed.). Thames & Hudson. pp. 195–197. ISBN 0-500-28628-0.
  9. Briant, Pierre (2002). From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire. Eisenbrauns. pp. 115–116. ISBN 978-1-57506-120-7.
  10. Livy, Ab urbe condita, 1.57
  11. Ober, Josiah (1996). -9780691001906 The Athenian Revolution. Princeton University Press. pp. -9780691001906/page/32 32–52. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  12. Herodotus VI, 33
  13. Livy, Ab urbe condita, Book 2
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Dandamaev, Muhammad A. (1993). "Xerxes and the Esagila Temple in Babylon". Bulletin of the Asia Institute. 7: 41–45. JSTOR 24048423.
  15.   One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domainTod, Marcus Niebuhr (1911). "Archidamus s.v. 2". In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica (به انگلیسی). Vol. 2 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 367.
  16. Herodotus VIII, 126
  17. Diodorus XI, 77
  18. Livy, Ab urbe condita 3.55.13
  19. Cornell, T.J. (1995). The Beginnings of Rome. Routledge. p. 265.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ Livy. "6-7". Ab urbe condita.
  21. Dionysius, xi. 60.
  22. Floro (1929). "X". Epitome of Roman History.
  23. Zonaras: 8, in Cassius Dio, Roman History, Fragments of Book 12
  24. Hong Liu (2015). The Chinese Strategic Mind. Edward Elgar Publishing. p. 145. ISBN 978-1-78347-414-1.
  25. "The great revolt of the Egyptians (205–186 BC)". Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 8 June 2015.
  26. Livy, History of Rome from Its Foundation: Rome and the Mediterranean (Books 31-45), Penguin Classics, Reprint edition, 1976; شابک ‎۹۷۸−۰۱۴۰۴۴۳۱۸۹
  27. Schurer, Emil (1891). A History of the Jewish People in the Times of Jesus Christ. Vol. 1. Hendrickson Publishers. ISBN 1-56563-049-1.
  28. Rafe de Crespigny (1967). "An Outline of the Local Administrations of the Later Han Empire" (PDF). Chung-chi Journal: 57–71.
  29. Appian. "6, The Spanish wars". Roman History, The foreign Wars.
  30. Appian. Foreign Wars. Archived from the original on 2 December 2003. Retrieved 5 December 2021.
  31. Appian. History of Rome. Archived from the original on 19 November 2015. Retrieved 5 December 2021.
  32. Mommsen, Theodor (1958). The History of Rome (Collins & Saunders ed.). Meridin Books.
  33. Conole, P. (1981). "Allied Disaffection and the Revolt of Fregellae1". Antichthon (به انگلیسی). 15: 129–140. doi:10.1017/S0066477400004615. ISSN 0066-4774.
  34. A. H. Beesely, The Gracchi, Marius, and Sulla Epochs of Ancient History, (Kindle edition), ch. VI. , p. 57
  35. Beard, Mary (2008). Pompeii. Profile Books LTD. ISBN 978-1-86197-596-6.
  36. Plut. Sull. 9.3; Plut. Mar. 35.4
  37. Telford, Lynda. Sulla: A Dictator Reconsidered.
  38. Dupuy and Dupuy, The Encyclopaedia of Military History, p. 93.
  39. Julius Exsuperantius, On the civil Wars of Marius, Lepidus and Sertorius, 38-42
  40. Appian, Civil Wars, 1:120
  41. Florus, Epitome, 2.8.
  42. Sallust, Bellum Catilinae XVIII.5; Asconius 92C; Dio Cassius XXXVI.44.3
  43. Crispus, Gaius Sallustius. The Conspiracy of Catiline.
  44. "Julius Caesar: The first triumvirate and the conquest of Gaul". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. Retrieved 15 February 2015.
  45. Hornblower, S. , Spawforth, A. (eds.) The Oxford Companion to Classical Civilization (1998) pp. 219–24
  46. Appian. "5". The Civil Wars.
  47. Dio, 48.49
  48. Dio, Cassius. "23". Book LIII.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «List of revolutions and rebellions». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۶.