فهرست دانه‌های خوراکی

دانه خوراکی [n ۱] دانه ای است که برای مصرف انسان یا حیوان مناسب است. از شش بخش اصلی گیاه تشکیل شده‌اند، [n ۲] و منبع اصلی کالری و پروتئین انسان هستند.[۱] این دسته طیف گسترده‌ای از گونه‌های گیاهی دانه‌های خوراکی را فراهم می‌کنند و به عنوان یک منبع غذایی جهانی، مهم‌ترین دانه‌های خوراکی از نظر وزن غلات و پس از آن حبوبات، مغزها، و سپس ادویه جات هستند.

غلات دانه‌های خوراکی هستند که برای تولید محصولات غذایی مختلف استفاده می‌شوند.

غلات (غلات و ارزن) ویرایش

غلات دانه خوراکی گیاهانی از خانواده تیره گندمیان هستند. غلات در دو نوع هستند، دانه‌های بزرگتر تولید شده توسط محصولات حساس به خشکی غلات نامیده می‌شوند و گونه‌های کوچکتر مقاوم به خشکی ارزن هستند. غلات را می‌توان به روش‌های مختلفی مصرف کرد، که همه آنها نیاز به پوست کندن و پختن دارند، از جمله لول شده، پف کرده یا آسیاب شده به آرد. بسیاری از غلات در حال حاضر یا گذشته جز غذاهای اصلی بودند و بخش بزرگی از کالری را در مکان‌هایی که در آن خورده می‌شوند فراهم می‌کردند. امروزه غلات تقریباً نیمی از کالری مصرف شده در جهان را تأمین می‌کند.[۲]

Cereals
خانواده Tribe Genus گونه‌ها نام بذرها عکس
گندمیان Andropogoneae ذرت خوشه‌ای سورگوم دورنگ sorghum
 
ذرت (سرده) ذرت maize, corn, corn kernel
 
Eragrostideae چمن غاز (سرده) E. coracana finger millet
 
علف عشق (سرده) E. tef teff
 
Oryzeae برنج (سرده) برنج (گیاه) Asian rice
 
O. glaberrima African rice
 
برنج وحشی wild rice
 
Paniceae پنجه کلاغی D. exilis black fonio
 
D. iburua white fonio
ارزن (سرده) ارزن معمولی ارزن معمولی
 
P. sumatrense little millet
 
ریش‌پری (سرده) ارزن مرواریدی ارزن مرواریدی
 
ارزنی (سرده) ارزنی ایتالیایی ارزنی ایتالیایی
 
Poeae گندمیان آونا جو دوسر oat, oat groat
 
Triticeae جو (سرده) جو (گیاه) barley, barley groat
 
چاودار (سرده) چاودار rye, rye berry
 
چاودم triticale
 
گندم گندم معمولی wheat, wheat berry
 
گندم الجزایری durum, durum wheat
 
گندم تک‌دانه گندم تک‌دانه
 
گندم آلمانی spelt, spelt wheat
 
گندم خراسان kamut
 
گندم دودانه گندم دودانه
Thinopyrum T. intermedium Kernza
 

علف‌های دیگر با دانه‌های خوراکی عبارتند از:

  • Astrebla pectinata – جو چمن میچل
  • Brachiaria piligera – چمن سیگنالی
  • Eragrostis eriopoda – چمن پشمی
  • گونه‌های پانیکوم، مانند ارزن بومی (Panicum decompositum) و پانیک مودار (P. effusum)
  • Themeda triandra – علف کانگورو
  • Yakirra australiensis – وحشت دسته جمعی

شبه غلات ویرایش

شبه غلات، یکی از گروه‌های پلی‌فیلتیک گیاهانی که دانه‌هایی شبیه دانه‌های غلات تولید می‌کنند. شبه غلات به روش‌های مشابه غلات استفاده می‌شود.

شبه غلات
خانواده جنس گونه‌ها نام (های) بذر عکس
تاج خروس آمارانتوس تاج خروس، دانه تاج خروس
 
Chenopodium C. berlandieri پای غاز دانه دانه
 
C. pallidicaule کانیوا
 
سی. کینوا کوینو
 
Capparaceae بوشیا B. senegalensis هنزا
 
Lamiaceae مریم گلی اس. هیسپانیکا چیا، دانه چیا
 
Linaceae کتان L. usitatissimum دانه کتان
 
موراسه برسیموم B. alicastrum نان نان
 
Pedaliaceae کنجد S. indicum کنجد، دانه کنجد
 
Polygonaceae فاگوپیروم F. esculentum گندم سیاه، بلغور گندم سیاه
 

حبوبات ویرایش

حبوبات، یا دانه خوراکی حبوبات، گیاهی از خانواده Fabaceae است.[۳] حبوبات را می‌توان به گرم تقسیم کرد که شکافته نمی‌شود و دال که شکافته می‌شود.

حبوبات
خانواده قبیله جنس گونه‌ها نام (های) بذر عکس
بقولات دالبرگیه آراچیس A. hypogaea بادام زمینی (بادام زمینی)
 
سیسریا سیسر C. arietinum نخود، لوبیا گاربانزو، گرم
 
Fabeae پیسوم P. sativum نخود [n ۳]
 
Millettieae میلتیا M. pinnata راش هندی
 
Phaseoleae کاجانوس سی. کاجان نخود کبوتر
 
گلیسین حداکثر G سویا
 
فازئولوس P. lunatus لوبیا لیما
 
P. vulgaris لوبیا معمولی [n ۴]
 
ویگنا V. angularis لوبیا آزوکی
 
V. mungo گرم سیاه
 
V. radiata ماش، گرم سبز
 
V. زیرزمینی بادام زمینی بامبارا
 
V. unguiculata لوبیا چشم بلبلی
 
Vicieae لنز L. culinaris عدس
 
ویسیا V. faba باقالی، باقالی
 
 
دانه‌های Atriplex nummularia، استرالیا

اگرچه برخی از حبوبات را می‌توان به صورت خام مصرف کرد، اما برخی باید قبل از مصرف حرارت داده شوند. در فرهنگ‌های خاص، لوبیاهایی که نیاز به حرارت دارند در ابتدا به عنوان کیک دانه تهیه می‌شوند. حبوباتی که نیاز به حرارت دارند عبارتند از:

  • گونه‌های اقاقیا (دانه گل)، مانند مولگا (Acacia aneura)، واتل هالز کریک (A. cowleanaچوب آهن جنوبی (A. estrophiolata)، بوته چتری (A. ligulata)، خروس موری (A. murrayana)، کورارا (A. تتراگونوفیلا)، بوته جادوگر (A. kempeana)، خرچنگ سیمی (A. coriacea)، خرچنگ طلایی (A. notabilis)، بوته رنگی (A. pyrifoliaبوته بردی (A. victoriaeدره ساحلی (A. sophoraeاقاقیا بند کفش (A. stenophylla)، و پیندان واتل (A. tumida).
  • Atriplex nummularia – بوته نمکی پیرمرد
  • گونه‌های Brachychiton، مانند kurrajong (Brachychiton populneus), kurrajong شمالی (B. diversifoliuskurrajong بیابانی (B. gregorii) و kurrajong با گل قرمز (B. paradoxus).
  • Bruguiera gymnorhiza – حرا سیاه
  • Calandrinia balonensis – parakeelya
  • Canarium australianum – پوست انبه
  • Canavalia rosea – لوبیا ساحلی
  • Entada Phaseoloides – لوبیای سنت توماس
  • گونه‌های اکالیپتوس، مانند تأمین مالله (Eucalyptus leptopoda) و کولیبا (E. microtheca)
  • Marsilea drummondii – nardoo
  • گونه‌های خرفه، مانند خرفه معمولی (خرفه) و خروس بزرگ (P. intraterranea)
  • Nymphaea gigantea – نیلوفر آبی غول پیکر
  • Rhyncharrhena linearis – پنتاتروپ بنفش

آجیل ویرایش

 
آجیل برزیلی
 
بادام هندی بوداده و شور
 
پسته تفت داده شده
 
یک عدد مغز گردو کامل

طبق تعریف گیاه‌شناسی، آجیل نوعی میوه خاص است.[۴] شاه بلوط، فندق و بلوط نمونه‌هایی از آجیل تحت این تعریف هستند. با این حال، در اصطلاح آشپزی، این اصطلاح به‌طور گسترده‌تری برای شامل میوه‌هایی استفاده می‌شود که از نظر گیاه‌شناسی به عنوان آجیل واجد شرایط نیستند، اما ظاهر و نقش آشپزی مشابهی دارند. نمونه‌هایی از آجیل‌های آشپزی شامل بادام و بادام هندی است.[۵][۶]

دانه‌های ژیمنوسپرم مانند آجیل ویرایش

 
آجیل کاج

دانه‌های خوراکی ژیمنوسپرم که شبیه آجیل هستند عبارتند از:

دیگر ویرایش

 
انار دارای دانه‌های خوراکی است.

سایر دانه‌های خوراکی که به‌طور منظم در دسته‌های فوق قرار نمی‌گیرند عبارتند از:

یادداشت‌ها ویرایش

  1. Variously referred to as a bean, berry, grain, groat, kernel, nut, or pulse, among other names, depending on the plant from which it derives.
  2. Seed, ریشه، ساقه، برگ، گل، and میوه.
  3. رقم (کشاورزی)s include the snap pea and snow pea (both fruits).
  4. Cultivars include the لوبیا سیاه، لوبیا سبز (fruit), لوبیا قرمز، لوبیا سفید، and لوبیا چیتی.

منابع ویرایش

  1. "Human Appropriation of the World's Food Supply". Global Change Curriculum. University of Michigan. 2006-01-04. Archived from the original on 2011-12-04.
  2. FAO. "ProdSTAT". FAOSTAT. Retrieved 2006-12-26.
  3. "Pulses and derived products". Definition and Classification of Commodities. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 1994. Archived from the original on 17 اكتبر 2018. Retrieved 2006-12-26. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  4. "Nut". Biology Online Dictionary. October 3, 2005. Retrieved 2006-12-26.
  5. "Nut". The Columbia Online Encyclopedia. 2003. Retrieved 2006-12-26.
  6. "Nuts and derived products". Definition and Classification of Commodities. Food and Agriculture Organization of the United Nations. 1996. Archived from the original on 24 December 2018. Retrieved 2006-12-26.