فهرست شهبانوان ایران

این مقاله فهرستی از شهبانوهای شناخته شده خاندان‌های اصلی فرمانروا در ایران است که شامل تمام پادشاهی‌ها و شاهنشاهی‌های حاکم بر گستره جغرافیایی این کشور می‌شود.

شهبانو ایران
نشان شیروخورشید نشان سلطنتی ایران
فرح پهلوی، آخرین شهبانوی ایران
جزئیات
شیوه خطاب	شهبانو بانبشنان بانبشن (شهبانوی شهبانوها)
نخستین شهبانو	کاساندان
واپسین شهبانو	فرح پهلوی
آغاز پادشاهی	۶۷۸ پیش از میلاد
پایان پادشاهی	۱۹۷۹ پس از میلاد (۲۲ بهمن ۱۳۵۷)
گمارنده	شاهان ایران
مدعیان کنونی	یاسمین پهلوی

هخامنشیان

همچنین ببینید: فهرست مادران شاهنشاهان هخامنشی

شهبانوان شاهنشاهی هخامنشی
نام	همسر	زادروز درگذشت	آغاز تصدی	پایان تصدی
ماندانا	کمبوجیه یکم	حدود ۵۸۴ پ. م حدود ۵۵۹ پ. م	-	-
کاساندان	کوروش بزرگ	- ۵۳۸ پ. م	-	-
آتوسا	داریوش بزرگ	۵۵۰ پ. م ۴۷۶ پ. م	-	-
آمستریس یکم	خشایارشا	- ۴۲۴ پ. م	-	-
داماسپیا	اردشیر یکم	- ۴۲۴ پ. م	-	-
آلوگونه	اردشیر یکم	- -	-	-
پروشات	داریوش دوم	- ۴۰۴ پ. م	-	-
استاتیرای یکم	اردشیر دوم	- ۴۰۰ پ. م	-	-
آمستریس دوم	اردشیر دوم	- -	-	-
آتوسا	اردشیر سوم	- -	-	-
استاتیرای دوم	داریوش سوم	- ۳۳۲ پ. م	۳۳۶ پ. م	۳۳۲ پ. م

اشکانیان

شهبانوان شاهنشاهی اشکانی
نام	همسر	زادروز درگذشت	آغاز تصدی	پایان تصدی	یادداشت
رینو	مهرداد یکم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر مهرداد یکم و ملکه مادر به عنوان مادر فرهاد دوم.
آریازاد	گودرز یکم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر گودرز یکم و ملکه مادر به عنوان مادر ارد یکم.
لائودیکه	ارد دوم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر ارد دوم و ملکه مادر به عنوان مادر پاکور یکم.
تئاموزا	فرهاد چهارم	- ۴ میلادی	۱۹ پیش از میلاد	۴ پس از میلاد	از ۱۹ تا ۲ پیش از میلاد، شهبانوی اشکانیان به عنوان همسر فرهاد چهارم و از ۲ پیش از میلاد تا ۴ پس از میلاد، ملکه مادر و شریک سلطنت فرزندش فرهاد پنجم.

ساسانیان

شهبانوان شاهنشاهی ساسانی
نام	همسر	زادروز درگذشت	آغاز تصدی	پایان تصدی	یادداشت
مورود بانو	اردشیر بابکان	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر اردشیر بابکان و ملکه مادر به عنوان مادر شاپور یکم.
خوریم گودرز	شاپور یکم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر شاپور یکم و ملکه مادر به عنوان مادر هرمز یکم و احتمالاً بهرام یکم و نرسه
شاپوردختک یکم	بهرام دوم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر بهرام دوم و ملکه مادر به عنوان مادر بهرام سوم.
شاپوردختک دوم	نرسه	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر نرسه و ملکه مادر به عنوان مادر هرمز دوم.
ایفرا هرمز	هرمز دوم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر هرمز دوم و ملکه مادر به عنوان مادر آذرنرسه.
شوشان‌دخت	یزدگرد یکم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر یزدگرد یکم و ملکه مادر به عنوان مادر بهرام پنجم و شاپور چهارم.
سپینود	بهرام پنجم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر بهرام پنجم و ملکه مادر به عنوان مادر یزدگرد دوم.
دینگ	یزدگرد دوم	- -	-	-	شهبانوی ایران و شریک سلطنت به به عنوان همسر یزدگرد دوم و ملکه مادر به عنوان مادر هرمز سوم، پیروز یکم و بلاش.
پیروزدخت	قباد یکم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر قباد یکم.
نیون‌دخت	قباد یکم	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر قباد یکم و ملکه مادر به عنوان مادر خسرو انوشیروان.
مریم	خسروپرویز	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر خسروپرویز و ملکه مادر به عنوان مادر شیرویه.
شیرین	خسروپرویز	- -	-	-	شهبانوی ایران به عنوان همسر محبوب خسروپرویز و ملکه مادر به عنوان مادر فرخزاد خسرو پنجم (احتمالا).
بوران‌دخت	نامشخص	۵۹۰ ۶۳۲ میلادی	۱۷ ژوئن ۶۲۹ (دوره اول) – ۶۳۱ (دوره دوم)	۱۶ ژوئن ۶۳۰ (دوره اول) – ۶۳۲ (دوره دوم)	شاهدخت ایرانشهر به عنوان دختر خسروپرویز و شاهنشاه ایرانشهر به عنوان ملکه فرمانروای ایران.
آزرمی‌دخت	نامشخص	- ۶۳۱ میلادی	۶۳۰	۶۳۱	شاهدخت ایرانشهر به عنوان دختر خسروپرویز و شاهنشاه ایرانشهر به عنوان ملکه فرمانروای ایران.

صفویان

همچنین ببینید: فهرست مادران شاهان صفوی

شهبانوان ایران صفوی
نام	همسر	زادروز درگذشت	آغاز تصدی	پایان تصدی
عالم‌شاه بیگم	سلطان حیدر	- -	-	-
تاجلی بیگم	شاه اسماعیل یکم	- -	-	-
سلطانم بیگم	شاه تهماسب یکم	- -	-	-
دلارام خانم	محمدباقر میرزا	- -	-	-
نکهت خانم	شاه عباس دوم	- -	-	-

قاجاریان

همچنین ببینید: فهرست مادران شاهان قاجار

شهبانوان ایران قاجاری
نام	همسر	زادروز درگذشت	آغاز تصدی	پایان تصدی
ملک‌جهان خانم	محمد شاه	- -	-	-
شکوه‌السلطنه	ناصرالدین شاه	- -	-	-
تاج‌الملوک	مظفرالدین شاه	- -	-	-
ملکه جهان	محمدعلی شاه	- -	-	-
بدرالملوک	احمد شاه	- -	-	-

پهلوی

محمدرضاشاه پهلوی در حال گذاشتن تاج شهبانو بر سر فرح پهلوی

شهبانوان ایران پهلوی
نام	همسر	زادروز درگذشت	آغاز تصدی	پایان تصدی
تاج‌الملوک آیرملو	رضاشاه	۲۷ اسفند ۱۲۷۴ ۱۹ اسفند ۱۳۶۰	۲۴ آذر ۱۳۰۴	۲۵ شهریور ۱۳۲۰
فوزیه	محمدرضاشاه	۱۴ آبان ۱۳۰۰ ۱۱ تیر ۱۳۹۲	۲۵ شهریور ۱۳۲۰	۱۳۲۴
ثریا اسفندیاری	محمدرضاشاه	۱ تیر ۱۳۱۱ ۳ آبان ۱۳۸۰	۲۳ بهمن ۱۳۲۹	۲۴ اسفند ۱۳۳۶
فرح دیبا	محمدرضاشاه	۲۲ مهر ۱۳۱۷ -	۲۹ اسفند ۱۳۳۹	۲۲ بهمن ۱۳۵۷

جستارهای وابسته

• فهرست شاهان ایران