فهرست هندسه‌دانان

(تغییرمسیر از فهرست هندسه دانان)

هندسه‌دان ریاضی‌دانی است که حوزهٔ پژوهش‌هایش در گسترهٔ هندسه می‌گنجد.

از قدیمی‌ترین تصاویر یافته شده از اصول اقلیدس^[۱]

برخی از هندسه‌دانان سرشناس عبارتند از:

۱۰۰۰ پ.م. تا ۱ پ.م ویرایش

بودایانا (اوج حدود ۸۰۰ پ. م) - هندسه اقلیدسی، جبر هندسی
ماناوا (حدود ۷۵۰ پ.م. –۶۹۰ پ. م) - هندسه اقلیدسی
تالس (حدود ۶۲۴ پ.م. –حدود ۵۴۶ پ. م) - هندسه اقلیدسی
فیثاغورس (حدود ۵۷۰ پ.م. –حدود ۴۹۵ پ. م) - هندسه اقلیدسی، قضیه فیثاغورس
زنون الئایی (حدود ۴۹۰ پ.م. –حدود ۴۳۰ پ. م) - هندسه اقلیدسی
بقراط خیوسی (متولد حدود ۴۷۰–درگذشت ۴۱۰ پ. م) -
موزی (حدود ۴۶۸ پ.م. –حدود ۳۹۱ پ. م)
افلاطون (۴۲۷–۳۴۷ پ. م)
تئائتتوس (حدود ۴۱۷ پ.م. –۳۶۹ پ. م)
اوتولوکوس پیتانی (۳۶۰–حدود ۲۹۰ پ. م) - اخترشناسی، هندسه کروی
اقلیدس (اوج ۳۰۰ پ. م) - اصول اقلیدس، هندسه اقلیدسی (گاه معروف به «پدر هندسه»)
آپولونیوس (حدود ۲۶۲ پ.م. –حدود ۱۹۰ پ. م) - هندسه اقلیدسی، مقطع مخروطی
ارشمیدس (حدود ۲۸۷ پ.م. –حدود ۲۱۲ پ. م) - هندسه اقلیدسی
اراتوستن (حدود ۲۷۶ پ.م. –حدود ۱۹۵/۱۹۴ پ. م) - هندسه اقلیدسی
کاتیایانا (حدود قرن سوم پ. م) - هندسه اقلیدسی

۱–۱۳۰۰ میلادی ویرایش

هرون اسکندرانی (حدود میلادی ۱۰–۷۰) - هندسه اقلیدسی
پاپوس اسکندرانی (حدود میلادی ۲۹۰–حدود ۳۵۰) - هندسه اقلیدسی، هندسه تصویری
هیپاتیا (حدود میلادی ۳۷۰–حدود ۴۱۵) - هندسه اقلیدسی
برهماگوپتا (۵۹۷–۶۶۸) - هندسه اقلیدسی، چهارضلعی محاطی
ورجیلیوس سالزبرگ (حدود۷۰۰–۷۸۴) - کاردینال اقابو، اخترشناسی
عباس بن سعید جواهری (حدود ۸۰۰–حدود ۸۶۰)
ثابت بن قره (۸۲۶–۹۰۱) - هندسه تحلیلی، هندسه نااقلیدسی، مقطع مخروطی
ابوالوفا محمد بوزجانی (۹۴۰–۹۹۸) - هندسه کروی، هندسه نااقلیدسی
ابن هیثم (۹۶۵–حدود ۱۰۴۰)
خیام (۱۰۴۸–۱۱۳۱) - هندسه جبری، مقطع مخروطی
ابن مضاء (۱۱۱۶–۱۱۹۶)

۱۳۰۱–۱۸۰۰ میلادی ویرایش

پیرو دلا فرانچسکا (۱۴۱۵–۱۴۹۲)
لئوناردو دا وینچی (۱۴۵۲–۱۵۱۹) - هندسه اقلیدسی
یستادوا (حدود ۱۵۰۰–حدود ۱۶۱۰) - هندسه اقلیدسی، چهارضلعی محاطی
مارتین گتالدیچ (۱۵۶۸–۱۶۲۶)
یوهانس کپلر (۱۵۷۱–۱۶۳۰) - (استفاده از هندسه در اخترشناسی)
ژرار دوسارگ (۱۵۹۱–۱۶۶۱) - هندسه تصویری
رنه دکارت (۱۵۹۶–۱۶۵۰) - ابداع روش هندسه تحلیلی، یا هندسهٔ دکارتی
بلز پاسکال (۱۶۲۳–۱۶۶۲) - هندسه تصویری
جردانو ویتاله (۱۶۳۳–۱۷۱۱)
فیلیپ دو لا هیر (۱۶۴۰–۱۷۱۸) - هندسه تصویری
آیزاک نیوتن (۱۶۴۲–۱۷۲۷) - درجهٔ سوم منحنی جبری
حوردانو سوا (۱۶۴۷–۱۷۳۴) - هندسه اقلیدسی
جیرولامو ساکری (۱۶۶۷–۱۷۳۳) - هندسه نااقلیدسی
لئونارد اویلر (۱۷۰۷–۱۷۸۳)
توبیاس مایر (۱۷۲۳–۱۷۶۲)
یوهان هاینریش لمبرت (۱۷۲۸–۱۷۷۷) - هندسه نااقلیدسی
گاسپار مونژ (۱۷۴۶–۱۸۱۸) - هندسهٔ تشریحی
جان پلی‌فیر (۱۷۴۸–۱۸۱۹) - هندسه اقلیدسی
لازار کارنو (۱۷۵۳–۱۸۲۳) - هندسه تصویری
یوزف دیاز جرجون (۱۷۷۱–۱۸۵۹) - هندسه تصویری
کارل فریدریش گاوس (۱۷۷۷–۱۸۵۵) -
لویی پوآنسو (۱۷۷۷–۱۸۵۹)
سیمون دنی پواسون (۱۷۸۱–۱۸۴۰)
ژان ویکتور پونسله (۱۷۸۸–۱۸۶۷) - هندسه تصویری
آگوستین لویی کوشی (۱۷۸۹ – ۱۸۵۷)
آگوست فردینانند موبیوس (۱۷۹۰–۱۸۶۸) - هندسه اقلیدسی
نیکلای لوباچفسکی (۱۷۹۲–۱۸۵۶) - هندسه هذلولوی، یک هندسه نااقلیدسی
جرمینال دندلین (۱۷۹۴–۱۸۴۷) - کره‌های دندلین در مقطع مخروطی
یاکوب اشتاینر (۱۷۹۶–۱۸۶۳) -هندسه تصویری، هندسه اقلیدسی

۱۸۰۱–۱۹۰۰ میلادی ویرایش

کارل ویلهلم فوئرباخ (۱۸۰۰–۱۸۳۴) - هندسه اقلیدسی
یولیوس پلوکر (۱۸۰۱–۱۸۶۸)
یانوش بویایی (۱۸۰۲–۱۸۶۰) - هندسه هذلولوی، a هندسه نااقلیدسی
کریستیان هینریش وان ناجل (۱۸۰۳–۱۸۸۲) - هندسه اقلیدسی
یوهان بندیکت لیستینگ (۱۸۰۸–۱۸۸۲) - توپولوژی
اتو هسه (۱۸۱۱–۱۸۷۴) - نظریه نامتغیر و هندسه
پیر اوسیان بونه (۱۸۱۹–۱۸۹۲) - هندسه دیفرانسیل
آرتور کیلی (۱۸۲۱–۱۸۹۵)
جوزف برتراند (۱۸۲۲–۱۹۰۰)
دلفینو کدازی (۱۸۲۴–۱۸۷۳) - هندسه دیفرانسیل
برنهارت ریمان (۱۸۲۶–۱۸۶۶) - هندسه بیضوی (یک هندسه نااقلیدسی) و هندسه ریمانی
ریچارد ددکیند (۱۸۳۱–۱۹۱۶)
لودویگ برمستر (۱۸۴۰–۱۹۲۷)
ادموند هس (۱۸۴۳–۱۹۰۳)
آلبرت ویکتور بکلوند (۱۸۴۵–۱۹۲۲)
ماکس نوتر (۱۸۴۴–۱۹۲۱) - هندسه جبری
آنری بروکار (۱۸۴۵–۱۹۲۲) - نقاط بروکار
ویلیام کینگدم کلیفورد (۱۸۴۵–۱۸۷۹) - جبر هندسی
پیتر هندریک شوته (۱۸۴۶–۱۹۲۳)
فلیکس کلاین (۱۸۴۹–۱۹۲۵)
سوفیا کووالوسکایا (۱۸۵۰–۱۸۹۱)
اوگراف فدوروف (۱۸۵۳–۱۹۱۹)
آنری پوانکاره (۱۸۵۴–۱۹۱۲)
لوییجی بیانکی (۱۸۵۶–۱۹۲۸) - هندسه دیفرانسیل
آلیسا بولی استوت (۱۸۶۰–۱۹۴۰)
هرمان مینکوفسکی (۱۸۶۴–۱۹۰۹) - هندسه نااقلیدسی
هنری فردریک بیکر (۱۸۶۶–۱۹۵۶) - هندسه جبری
الی کارتان (۱۸۶۹–۱۹۵۱)
دیمیتری اگوروف (۱۸۶۹–۱۹۳۱) - هندسه دیفرانسیل
ونیامین کیگان (۱۸۶۹–۱۹۵۳)
رائول بریکار (۱۸۷۰–۱۹۴۴)
ارنست اشتاینیتس (۱۸۷۱–۱۹۲۸)
مارسل گروسمان (۱۸۷۸–۱۹۳۶)
آلبرت اینشتین (۱۸۷۹–۱۹۵۵) - هندسه نااقلیدسی
اسوالد وبلن (۱۸۸۰–۱۹۶۰) - هندسه تصویری، هندسه دیفرانسیل
امی نوتر (۱۸۸۲–۱۹۳۵) - توپولوژی جبری
هری کلینتون گوسارد (۱۸۸۴–۱۹۵۴)
آرتور روزنتال (۱۸۸۷–۱۹۵۹)
باکمینستر فولر (۱۸۹۵–۱۹۸۳)
هلموت هاسه (۱۸۹۸–۱۹۷۹) - هندسه جبری
موریس اشر (۱۸۹۸–۱۹۷۲) - نقاشی که از هندسه در کارهایش بهره برد

۱۹۰۱–کنون ویرایش

ویلیام والانس داگلاس هاج (۱۹۰۳–۱۹۷۵)
پاتریک دو وال (۱۹۰۳–۱۹۸۷)
بنیامینو سگره (۱۹۰۳–۱۹۷۷) - هندسه گسسته
ساموئل ال. گرایتزر (۱۹۰۵–۱۹۸۸) - اولین رئیس المپیاد ریاضی ایالات متحده آمریکا
آندره وی (۱۹۰۶–۱۹۹۸) - هندسه جبری
اچ. اس. ام. کاکسیتر (۱۹۰۷–۲۰۰۳) - نظریهٔ چندبر، هندسه نااقلیدسی، هندسه تصویری
جی. ای. تاد (۱۹۰۸–۱۹۹۴)
دنیل پیدو (۱۹۱۰–۱۹۹۸)
شیینگ-شن چرن (۱۹۱۱–۲۰۰۴) - هندسه دیفرانسیل
ارنست ویت (۱۹۱۱–۱۹۹۱)
رافائل آرتسی (۱۹۱۲–۲۰۰۶)
الکساندر دانیلویچ الکساندروف (۱۹۱۲–۱۹۹۹)
لاسلو فیش توت (۱۹۱۵–۲۰۰۵)
ادوین اوریست مویز (۱۹۱۸–۱۹۹۸)
الکسی پوگورلوف (۱۹۱۹–۲۰۰۲) - هندسهٔ دیفرانسیل
مگنوس ونینگر (۱۹۱۹–۲۰۱۷)
ژان-لوئی کوسول (۱۹۲۱–۲۰۱۸)
ایساک یاگلوم (۱۹۲۱–۱۹۸۸)
بنوآ مندلبرو (۱۹۲۴–۲۰۱۰) - فراکتال
کاتسومی نومیزو (۱۹۲۴–۲۰۰۸)
مایکل اس. لانگت-هیگینز (۱۹۲۵–۲۰۱۶)
جان لیچ (۱۹۲۶–۱۹۹۲)
الکساندر گروتندیک (۱۹۲۸–۲۰۱۴) - هندسه جبری
برانکو گرونباوم (۱۹۲۹–۲۰۱۸) - هندسه گسسته
مایکل آتیا (۱۹۲۹–)
لو سیمینوویچ پونتریگین (۱۹۰۸–۱۹۸۸)
جفری کالین شپرد (حدود ۱۹۳۰–)
نورمن دابلیو. جانسون (۱۹۳۰–)
جان میلنور (۱۹۳۱–)
راجر پنروز (۱۹۳۱–)
یوری مانین (۱۹۳۷–) - هندسه جبری و هندسه دیوفانتین
ولادیمیر آرنولد (۱۹۳۷–۲۰۱۰) - هندسه جبری
ارنست وینبرگ (۱۹۳۷–)
جان هورتون کانوی (۱۹۳۷–) - فضاپرکنی با کره، هندسه تفریحی
رابین هارتسهورن (۱۹۳۸–)
فیلیپ گریفیتس (۱۹۳۸–) - هندسه جبری، هندسه دیفرانسیل
انریکو بمبیری (۱۹۴۰–) - هندسه جبری
رابرت ویلیامز (۱۹۴۲–)
پیتر مک‌مالن (۱۹۴۲–)
ریچارد اس. همیلتون (۱۹۴۳–) - هندسه دیفرانسیل، جریان ریچی، حدس پوانکاره
میخائیل گروموف (۱۹۴۳–)
رودی راکر (۱۹۴۶–)
ویلیام ثرستن (۱۹۴۶–۲۰۱۲)
شینگ تونگ یائو (۱۹۴۹–)
مایکل فریدمن (۱۹۵۱–)
ایگان شولتی (۱۹۵۵–) - چندبر
جرج دابلیو. هارت (۱۹۵۵–) - مجسمه‌ساز
کاروی بزدک (۱۹۵۵–) - هندسه گسسته، فضاپرکنی با کره، هندسه اقلیدسی، هندسه نااقلیدسی
سایمون دونالدسون (۱۹۵۷–)
گریگوری پرلمان (۱۹۶۶–) - حدس پوانکاره
مریم میرزاخانی (۱۹۷۷–۲۰۱۷)
بیورن پونن (۱۹۶۸–)

منابع ویرایش

↑ Bill Casselman. "One of the Oldest Extant Diagrams from Euclid". University of British Columbia. Retrieved 2008-09-26.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «List of geometers». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۸.

پیوند به بیرون ویرایش

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فهرست هندسه‌دانان موجود است.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فهرست_هندسه‌دانان&oldid=37061148»