فهرست یک‌درصد دانشمندان برتر جهان

فهرست پژوهشگران پر استناد (Highly Cited Researchers) که در ایران به فهرست یک‌درصد دانشمندان برتر جهان معروف‌تر است، فهرستی از پر استنادترین پژوهشگران دنیاست که دارای حداقل یک مقاله در زمینه‌ی موضوعی انتشار خود (۲۱ موضوع) هستند که آن مقاله جزء یک درصد برتر کل مقالات آن حوزه است. تهیه این فهرست یکی از محصولات پارامترهای علم سنجی گروه وب آو ساینس (WoS) است.[۱]

نحوه انتخابویرایش

برای قرار گرفتن پژوهشگران در این فهرست، تمام فعالیت‌های علمی ۱۰ ساله اخیر آن‌ها در سطح بین‌المللی مانند تعداد «مقالات»، «استنادات»، «تعداد مقالات پر استناد» و «تعداد استناد به مقالات پر استناد» مورد بررسی قرار می‌گیرد [۲][۳]

تعداد پژوهشگران انتخاب شده از یک رشته به رشته دیگر متفاوت است که علت آن تفاوت در تعداد کل پژوهشگران در رشته‌ها است. مثلاً در سال ۲۰۲۰ در رشته ریاضی کم‌ترین تعداد (۷۰ نفر) و در رشته پزشکی بالینی بیش‌ترین تعداد (۴۸۲ نفر) انتخاب شده‌اند که این تفاوت ناشی از تفاوت در تعداد پژوهشگران هر رشته است.[۴]

حوزه های علمی مورد بررسیویرایش

  1. علوم کشاورزی
  2. زیست‌شناسی و بیوشیمی
  3. شیمی
  4. پزشکی بالینی
  5. علوم رایانه
  6. محیط زیست و اکولوژی
  7. اقتصاد و تجارت
  8. مهندسی
  9. زمین‌شناسی
  10. ایمنی‌شناسی
  11. علم مواد
  12. ریاضیات
  13. میکروب‌شناسی
  14. ژنتیک و زیست‌شناسی مولکولی
  15. علوم اعصاب
  16. داروشناسی
  17. فیزیک
  18. جانورشناسی و گیاه‌شناسی
  19. روانشناسی و روانپزشکی
  20. علوم اجتماعی
  21. هوا و فضا[۵]

تاثیر در ایرانویرایش

در جوامع دانشگاهی ایران به این فهرست وزن زیادی داده می شود. معمولاً پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) هرساله اسامی ایرانیان حاضر در فهرست منتشره کلاریویت آنالیتیکس را منتشر می‌کند و در اغلب خبرگزاری‌های رسمی و علمی کشور و اغلب با عنوان «فهرست یک درصد دانشمندان برتر» بازنشر می‌شود و بعد از آن هم هر دانشگاهی آمار مربوط به استادان مرتبط با خود را خبری می‌کند.

اما انتقادهایی هم به این شیوه وارد شده است؛

اول اینکه نحوه فهرست گیری توسط ای اس آی مورد نقد است؛ مثلاً هر نویسنده برحسب حرف اول نام و نام کامل خانوادگی هویت بخشی می‌شود. به عنوان مثال، حمید رضا احمدی به صورت HR Ahmadi ثبت می‌شود. یک نام می‌تواند به چندین نفر اطلاق شود و همچنین نام یک فرد می‌تواند با املاهای مختلفی نگارش شده باشد. این دو مسأله به دلیل هزینه بالای پردازش اطلاعات نادیده گرفته شده است یا این‌که آمار استنادها نمی‌توانند بین کیفیت پژوهش، میزان اثرگذاری نشریه استناد کننده و مثبت/منفی بودن استناد تمایز قائل شوند.[۶]

و دوم نحوه اثرگذاری در ایران مورد انتقاد است؛ چرا که این فهرست در واقع فهرست نویسندگان پر استناد است اما در ایران به فهرست دانشمندان برتر مشهور شده است، همچنین اساس رتبه‌بندی دانشگاه‌ها میزان استنادات به مقالات است و افزایش تعداد استنادات به مقالات معمولاً مربوط به یک فرد است و در صورتی که این فرد در دانشگاه جا به جا شود، رتبه آن دانشگاه جا به جا خواهد شد![۷]

فهرست دو درصدویرایش

بعد از فراگیر شدن فهرست یک درصد، برخی منابع دولتی و غیردولتی فهرست دیگری نیز با نام «فهرست دو درصد دانشمندان برتر جهان» را با مرجعیت دانشگاه استنفورد منتشر می‌کنند. [۸]

منتخبین ایرانی در رشته‌های زیرمجموعه وزارت بهداشتویرایش

سال ۲۰۱۵ویرایش

دانشگاه وابسته اسامی
علوم پزشکی تهران اصغر آقامحمدی، فاطمه اطیابی، احمدرضا دهپور، رسول دیناروند، روجا رحیمی، نیما رضایی، محمدرضا زرین دست، عباس شفیعی، محمد عبداللهی، فرشاد فرزادفر، باقر لاریجانی، مرتضی محمودی، مصطفی معین و رضا ملک زاده
علوم پزشکی اصفهان لیلا آزادبخت، احمد اسماعیل‌زاده و رؤیا کلیشادی
شهید بهشتی فریدون عزیزی
علوم پزشکی مشهد حسین حسین‌زاده
جهاد دانشگاهی علی منتظری

[۹]

سال ۲۰۱۶ویرایش

سال ۲۰۱۷ویرایش

دانشگاه وابسته اسامی
علوم پزشکی تهران شاهین آخوندزاده، لیلا آزادبخت، اصغر آقامحمدی، سیدناصر استاد، علیرضا استقامتی، احمد اسماعیل‌زاده، فاطمه اطیابی، احمدرضا دهپور، رسول دیناروند، وفا رحیمی موقر، نیما رضایی، محمدرضا زرین دست، محمدعلی صحرائیان، محمد عبداللهی، فرشاد فرزادفر، علیرضا فرومدی، صدف قاجاریه سپانلو، باقر لاریجانی، رضا مجدزاده، مرتضی محمودی، امیرحسین محوی و رضا ملک زاده
علوم پزشکی تبریز محمد برزگر جلالی، ابوالقاسم جویبان، علی نخودچی و هادی ولی‌زاده
علوم پزشکی بقیةالله حسن باقری، مصطفی قانعی، سیدفاضل نبوی و سیدمحمد نبوی
علوم پزشکی مشهد مهرداد ایرانشاهی، حسین حسین‌زاده و امیرحسین صاحبکار
علوم پزشکی شیراز امیر آزادی، پدرام رفیعی
علوم پزشکی اصفهان رؤیا کلیشادی و ژاله ورشوساز
شهید بهشتی فریدون عزیزی
علوم پزشکی ایران مازیار مرادی
علوم پزشکی اراک بابک عشرتی
علوم پزشکی زنجان مهرداد حمیدی

[۱۰]

سال ۲۰۱۸ویرایش

دانشگاه وابسته اسامی
علوم پزشکی تهران شاهین آخوندزاده، لیلا آزادبخت، اصغر آقامحمدی، سیدناصر استاد، علیرضا استقامتی، احمد اسماعیل‌زاده، فاطمه اطیابی، احمدرضا دهپور، رسول دیناروند، وفا رحیمی موقر، نیما رضایی، محمدرضا زرین دست، محمدعلی صحرائیان، محمد عبداللهی، فرشاد فرزادفر، علیرضا فرومدی، صدف قاجاریه سپانلو، محمدحسین قهرمانی، باقر لاریجانی، رضا مجدزاده، مهدی محبعلی، مرتضی محمودی و رضا ملک زاده
علوم پزشکی مشهد خلیل آبنوس، مهرداد ایرانشاهی، محمدحسین بسکابادی، حسین حسین‌زاده، محمد رمضانی و امیرحسین صاحبکار
علوم پزشکی تبریز محمد برزگر جلالی، ابوالقاسم جویبان، علی نخودچی و هادی ولی‌زاده
علوم پزشکی بقیةالله حسن باقری، مصطفی قانعی، سیدفاضل نبوی و سیدمحمد نبوی
علوم پزشکی اصفهان محسن جانقربانی، رؤیا کلیشادی و ژاله ورشوساز
شهید بهشتی فریدون عزیزی، امیرمحمد مرتضویان و پروین میرمیران
علوم پزشکی شیراز امیر آزادی
علوم پزشکی ایران مازیار مرادی
علوم پزشکی اراک بابک عشرتی
علوم پزشکی زنجان مهرداد حمیدی
علوم پزشکی مازندران محمدتقی هدایتی

[۱۱]

سال ۲۰۱۹ویرایش

سال ۲۰۲۰ویرایش

سال ۲۰۲۱ویرایش

منتخبین ایرانی در رشته های زیرمجموعه وزارت علومویرایش

سال ۲۰۱۶ویرایش

نام دانشمند دانشگاه وابسته توضیحات
سعید عباس بندی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی -
داوود دومیری گنجی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل -
مهدی دهقان دانشگاه صنعتی امیرکبیر -
شهرام رضاپور دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -
محسن شیخ‌الاسلامی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
طاهر نیکنام دانشگاه شیراز رشته مهندسی

[۱۲]

سال ۲۰۱۷ویرایش

نام دانشمند دانشگاه وابسته توضیحات
داوود دومیری گنجی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
مهدی دهقان دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته مهندسی و ریاضیات
شهرام رضاپور دانشگاه شهید مدنی آذربایجان رشته ریاضیات
محسن شیخ‌الاسلامی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
علی کاوه دانشگاه علم و صنعت رشته علوم رایانه
مفید گرجی بندپی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
طاهر نیکنام دانشگاه شیراز رشته مهندسی

[۱۳]

سال ۲۰۱۸ویرایش

نام دانشمند دانشگاه وابسته توضیحات
امید اخوان دانشگاه صنعتی شریف -
سعید عباس بندی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی -
سیدمهدی جعفری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان -
داوود دومیری گنجی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
مهدی دهقان دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته ریاضیات
مسعود رضایی دانشگاه تربیت مدرس رشته علوم کشاورزی
محسن شیخ‌الاسلامی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
مهراورنگ قائدی دانشگاه یاسوج رشته مهندسی
حسن کریمه مله دانشگاه صنعتی قوچان -
مفید گرجی بندپی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
محمدرضا گنجعلی دانشگاه تهران -
امید ماهیان دانشگاه فردوسی مشهد رشته علوم کشاورزی
مرتضی محمودی دانشگاه تهران -
سیدفاضل نبوی دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله رشته علوم کشاورزی
سیدمحمد نبوی دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله رشته علوم کشاورزی
طاهر نیکنام دانشگاه شیراز رشته مهندسی
محمد والی‌پور دانشگاه آزاد اسلامی -

[۱۴]

سال ۲۰۱۹ویرایش

نام دانشمند دانشگاه وابسته توضیحات
مصطفی اسلامی دانشگاه مازندران -
حمیدرضا پورقاسمی دانشگاه شیراز -
سجاد جعفری دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته ریاضیات
موسی فرهادی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
سیدمهدی جعفری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان رشته علوم کشاورزی
مهدی دهقان دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته ریاضیات
مسعود رضایی دانشگاه تربیت مدرس رشته علوم کشاورزی
آرش کریمی‌پور دانشگاه آزاد اسلامی رشته مهندسی
حسن کریمه مله دانشگاه صنعتی قوچان رشته مهندسی
ژولین کلینتون اسپروت دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته ریاضیات
محمدرضا گنجعلی دانشگاه تهران -
امید ماهیان دانشگاه صنعتی قوچان رشته علوم کشاورزی
محمد میرزازاده دانشگاه گیلان -

[۲][۱۵]

سال ۲۰۲۰ویرایش

نام دانشمند دانشگاه وابسته توضیحات
امید اخوان دانشگاه صنعتی شریف -
مصطفی اسلامی دانشگاه مازندران -
حمیدرضا پورقاسمی دانشگاه شیراز -
سجاد جعفری دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته ریاضیات
مهدی دهقان دانشگاه صنعتی امیرکبیر رشته ریاضیات
مسعود رضایی دانشگاه تربیت مدرس رشته علوم کشاورزی
نورالدین قدیمی دانشگاه آزاد اسلامی -
موسی فرهادی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل رشته مهندسی
محمد میرزازاده دانشگاه گیلان رشته مهندسی

[۱۶]

سال ۲۰۲۱ویرایش

جستارهای وابستهویرایش

پیوند به بیرونویرایش

«تاثیر استناد». ژورنال هاب.

منابعویرایش

  1. حسین حیدری. «معرفی محصولات کلاریویت آنالیتیکس». کتابدار 2.0.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «قرارگرفتن ۱۲محقق ایرانی در فهرست دانشمندان پر استناد دنیا». ایسنا.
  3. «Highly Cited Researchers». Web of Science.
  4. «دوازده پژوهشگر ایرانی در بین پر استنادترین پژوهشگران دنیا». دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱.
  5. «Institute for Scientific Information». ویکی‌پدیای انگلیسی.
  6. «پراستنادترین دانشگاهها و پژوهشگران در ده سال اخیر معرفی شدند». خبرگزاری مهر.
  7. «نویسندگان پر استناد جایگزین دانشمند یک درصد شود». ایسنا.
  8. «تمامی ماجرای انتشار لیست دانشمندان دو درصد برتر جهان». تسنیم.
  9. «25Iranians among world's highly cited researchers». Irna.
  10. «برترین دانشمندان علوم پزشکی معرفی شدند». خبرگزاری مهر.
  11. «فهرست دانشمندان 1% برتر علوم پزشکی کشور بر اساس رتبه بندی ESI» (PDF). معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت.
  12. «6Iranian researchers in the list of the world's Highly Cited Researches». وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۷ ژوئن ۲۰۲۱.
  13. «۷ دانشمند ایرانی جزو پژوهشگران پراستناد دنیا شدند». تسنیم.
  14. «انتشار فهرست پر استنادترین دانشمندان جهان در سال ۲۰۱۸». وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ ژوئن ۲۰۲۱.
  15. «لیست نهایی پژوهشگران پر استناد دنیا در سال ۲۰۱۹ منتشر شد». پایگاه استنادی علوم جهان اسلام.
  16. «فهرست پژوهشگران پر استناد سال ۲۰۲۰ منتشر شد». لیزنا.