هابیل و قابیل

هابیل (چپ) و قابیل (راست)، قرن نوزدهم میلادی

هابیل و قابیل'، یا هابیل و قائن در دین‌های ابراهیمی نام دو پسر آدم و حوا هستند. بر اساس این دین‌ها، این دو برادر هدایا و قربانی‌هایی به خداوند تقدیم می‌کنند که هدیهٔ هابیل پذیرفته می‌شود ولی هدیهٔ قائِن(قابیل) رد می‌شود. در نتیجهٔ این حادثه قابیل به هابیل حسادت می‌ورزد تا آنجا که یک روز او را از روی حسادت با ضربات متعدد سنگ میکشد.

واژه‌شناسی

در تورات آمده‌است که معنای نام قائن یا قابیل «حاصل شده» است؛ زیرا حوا پس از به دنیا آوردن قائن که اولین فرزندش بوده‌است می‌گوید: «به کمک خدا فرزندی حاصل نمودم». ولی دربارهٔ هابیل اشاره‌ای نشده‌است.

دیدگاه‌های تورات و قرآن

قرآن

قرآن نامی از این دو نیاورده و به عنوان دو فرزند آدم (به عربی: اِبنَی آدم) بسنده کرده‌است. همچنین از هدیهٔ آن‌دو سخن مشخصی به میان نیامده و عنوان شده که هرکدام، کاری برای تقرب (به پروردگار) انجام دادند و دربارهٔ این کار توضیحی داده نشده‌است. بر اساس قرآن برادری که برادرش را کشته بود، پس از کشتن برادرش در دفن جسدش عاجز ماند. به همین خاطر خداوند کلاغی فرستاد تا با کندن زمین به او بیاموزد که چگونه باید برادرش را دفن کند.

تورات

بر اساس تورات هابیل به گله‌داری و قابیل به کشاورزی پرداخت. پس از مدتی هرکدام هدیه‌ای به حضور خداوند آوردند که هدیهٔ هابیل چند راس از بهترین نخست زادگان گله و هدیهٔ قابیل بخشی از حاصل زمین خود بوده‌است. فقط هدیهٔ هابیل پذیرفته می‌شود و قابیل از این اتفاق ناراحت شده و از خشم سرش را زیر می‌اندازد. مدتی بعد، روزی قابیل از برادرش می‌خواهد تا با او به صحرا برود و در صحرا ناگهان به هابیل حمله می‌کند و او را می‌کشد. به موجب این کار خداوند به قابیل می‌گوید که دیگر لعنت‌شده خواهی بود و هرچه در زمین بکاری دیگر زمین به تو محصولی نخواهد داد. بدین ترتیب قابیل از حضور خداوند بیرون می‌رود و در سمت شرقی عدن در سرزمین نود (به معنای سرگردانی) ساکن می‌گردد.