قطب‌الدین آیبک (درگذشته ۱۲۱۰ (میلادی)) از غلامانِ ترک تبارِ پادشاهِ دودمان غوریان (در افغانستان کنونی) علاءالدین محمد، بود که در لاهور فرمانروایی داشت. او در سال ۱۲۰۶ میلادی به دهلی لشکر کشید و آنجا را فتح کرد و بدین ترتیب، نخستین دولت مسلمان شمال هند و (سلطنت دهلی) پایه‌گذاری شد. منار قطب و مسجد قوت‌الاسلام به دست وی ساخته شد. او و جانشینانش به ویژه ایلتتمش حکومتی را به مرکزیت دهلی بنیاد گذاشتند که سیصد سال به درازا کشید و بخشهای گسترده‌ای از هند مرکزی را به زیر چتر خود گرفت.
جستارهای وابستهویرایش
