قطعه ۴۱ بهشت زهرا

قطعه ۴۱ بهشت زهرا، قطعه‌ای مخروبه و تقریباً با خاک یکسان‌شده در گورستان بهشت زهرا است. قطعه ۴۱ مدفن شمار نامعلومی از اعضا و هواداران گروه‌های سیاسی مانند گروه فرقان و سازمان مجاهدین خلق، افراد دخیل در کودتای نوژه و برخی ثروتمندان است که اوائل انقلاب بهمن ۵۷ اعدام شدند. این قطعه روبه‌روی قطعه ۲۴ بهشت زهرا قرار دارد.[۱]

قطعه ۴۱ بهشت زهرا
نمایی کلی از قطعه چهل و یک با درختان سوخته و سنگ‌های خرد شده
Map
داخل «بهشت زهرا» قرار دارد.

این قطعه با دوربین‌ها و با نیروی انسانی به‌طور شبانه‌روزی مراقبت و نظارت می‌شود؛ قطعه‌ای که برخی آن را قطعه اعدامی‌ها نامیده‌اند و برخی از آن به لعنت‌آباد یاد می‌کنند، اما در میان مسئولان بهشت‌زهرا به نام قطعه سوخته مشهور است. شکستن سنگ مزارها، پنهان‌کردن آدرس قبرها، ازبین‌بردن نشانه‌ها، سوزاندن برخی درختان و گیاهان، ایجاد اختلاف سطح و دستکاری تدریجی در تغییر ردیف درختان ازجمله مواردی هستند که در قطعه ۴۱ بهشت‌زهرا جریان داشته‌است.[۱]

گروه پژوهشی راست‌یاد تحقیقی گسترده درباره‌ی قطعه‌‌ی ۴۱ انجام داده است. این پژوهش با اتکا به تحقیق میدانی و مختصات‌یابی ماهواره‌ای هویت ده‌ها تن از اعدام‌‌شدگان را که در این قطعه دفن شده‌اند، ثبت و راستی‌آزمایی کرده است.[۲][۳][۴] بنا بر یافته‌های این پژوهش، مساحت کنونی این قطعه‌ی تخریب‌شده حدود ۱۳۰۰۰ متر است و بین ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ قبر در آن جای می‌گیرد. اغلب مزارهای واقع‌شده در این قطعه توسط نیروهای حکومتی تخریب شده‌اند.[۱][۳] با استناد به پژوهش گروه راست‌یاد، جاوید رحمان، گزارشگر ویژه‌ی سازمان ملل در امور ایران، در گزارش حقوقی و رسمی خود درباره‌ی قتل‌عام ۱۳۶۰ تخریب مزارهای اعدامیان در قطعه‌ی ۴۱ و ۹۳ بهشت‌زهرا را مصداق یک استراتژی برای مخدوش‌کردن حقیقت، عدم شفاف‌سازی درباره‌ی سرنوشت قربانیان و پنهان‌کردن ابعاد کلان‌جنایت‌های جمهوری اسلامی دانست.[۵][۴]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس و منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ مسئول تحقیق میدانی گروه‌ راست‌یاد (۱۶ خرداد ۱۴۰۲). «رازگشایی از قطعه ۴۱بهشت‌زهرا؛ مرموزترین مدفن اعدام‌شدگان جمهوری اسلامی». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۶ ژوئن ۲۰۲۳.
  2. گروه راست‌یاد. «راست‌یاد: آرشیو تحقیقی قتل‌عام ۱۳۶۰». راست‌یاد.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Nasiri, Shahin; Faghfouri Azar, Leila (2024-04-02). "Investigating the 1981 Massacre in Iran: On the Law-Constituting Force of Violence". Journal of Genocide Research (به انگلیسی). 26 (2): 164–187. doi:10.1080/14623528.2022.2105027. ISSN 1462-3528.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ شاهین نصیری (۱۱ اوت ۲۰۲۴). «نگاهی به گزارش جاوید رحمان درباره‌ی قتل‌عام سال ۱۳۶۰». رادیو زمانه.
  5. جاوید رحمان. «کلان‌جنایت‌ها و نقض فاحش حقوق بشر در جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷».