مردم آینو (به ژاپنی: アイヌ) قوم بومی جزیرهٔ بزرگ هوکایدو در شمال ژاپن و در جزایر کوریل، ساخالین و شبه‌جزیرهٔ کامچاتکا هستند. به احتمال زیاد امروزه بیش از ۱۵۰ هزار آینو باقی مانده‌است. البته آمار واقعی در دست نیست زیرا بسیاری از والدین برای جلوگیری از تبعیض نژادی نسبت به فرزندانشان در ژاپن، هویت آینوی ایشان را (حتی از خودشان) پنهان می‌کنند.[نیازمند منبع] واژهٔ آینو به معنای «انسان» است. امروزه آینوها نسبت به نام آینو دید ناخوشایندی دارند و برای نامیدن قوم خود واژهٔ «اوتاری» (به معنی رفیق در زبان آینو) را ترجیح می‌دهند. سرچشمهٔ تاریخی فرهنگ مردمان آینو ادغامی از فرهنگ‌های باستانی اوخاتسک و ساتسومون یکی از فرهنگ‌های باستانی ژاپن است.

آینو

گروهی از آینوها، سال ۱۹۰۲
کل جمعیت
آمار رسمی دولت ژاپن ۲۵٬۰۰۰
برخی آمار غیررسمی تا ۲۰۰٬۰۰۰.
مناطق با جمعیت چشمگیر
 ژاپن۲۵٬۰۰۰–۲۰۰٬۰۰۰
 روسیه۱۰۹–۱۰۰۰  سرزمین کامچاتکا: ۹۴–۹۰۰
زبان‌ها
به لحاظ تاریخی زبان آینو ولی امروزه اغلب به زبان ژاپنی یا زبان روسی تکلم می‌کنند.
دین
بی‌دینی، جاندارانگاری، بوداگرایی ژاپنی، روح‌باوری، شینتو، مسیحیت، بودیسم، کلیسای ارتدکس روسی
قومیت‌های وابسته
کامچادال‌ها، مردمان جومون، اُخُتسک‌ها، مردم ریوکیو، امیشی
مهاجرت انسان از آفریقا
گسترهٔ تاریخی قوم آینو

زبان آینوها با ژاپنی هم‌ریشه نیست ولی دادوستدهای زیادی با آن داشته‌است. هم‌تباری زبان آینو با هیچ زبان دیگری ثابت نشده و بنابراین یکی از زبان‌های پیوندی به‌شمار می‌آید.

شواهد زبان‌شناختی و فرهنگی، در کنار ظاهر فیزیکی بخشی از جمعیت این کشور، احتمال چندگانه بودن خاستگاه مردم ژاپن و پیوند ژنتیکی با بومیان قارهٔ آمریکا را تقویت می‌کند. قوم آینو به انسان‌های دورهٔ جومون شباهت بسیار دارد و گروهی که بعدها از طریق کشورهای آسیایی، به ویژه کره و چین، وارد خشکی‌های ژاپن شدند و بخش عمدهٔ جمعیت این سرزمین را تشکیل می‌دهند، شبیه به نیاکان یایویی خود هستند.[۱]

ریشهٔ نژاد مردمان آینو

ویرایش

یکی از افسانه‌های مردم آینو بیان می‌کند: «مردم آینو صدهزار سال قبل از فرزندان خورشید (لقب نژاد رایج مردمان ژاپنی) زندگی می‌کرده‌اند.»[۲]

مردمان آینو از نژادهای اصیل جزیرهٔ ژاپن هستند؛ و نسبت به نژاد یاماتو (نژاد رایج مردمان ژاپن) پوستی روشن‌تر و موی بیشتری را دارا هستند[۳] بسیاری از محققان اولیه نژاد مردمان آینو را زیررده‌ای از نژادهای قفقازی می‌دانستند که البته تحقیقات اخیر هرگونه ارتباط را با نژادهای مردمان مدرن اروپایی رد کرده‌است و مکان اصلی خوشهٔ ژنتیکی این مردمان را در شرق و شمال شرق آسیا قرار داده‌است.[۴]

تحقیقات نشان داده‌است که این مردمان تشابه ژنتیکی با قفقازی‌ها و اروپایی‌ها ندارند و بیشتر خاستگاهی از شمال شرق آسیا و مردمان مغولستان را دارا هستند.[۵][۶] آزمایش ژنتیک آن‌ها بیشتر متعلق به هاپلوگروه D-M55 Y نشان داده‌است.[۷]

این شاخهٔ ژنتیکی بیشتر در مجمع‌الجزایر ژاپن مشاهده می‌شود و تنها مکان‌های خارج ژاپن که دارای این شاخه هستند تبت و جزایر آندامان در اقیانوس هند است.[۸] این مطالعات که توسط پروفسور تاجیما و همکارانش در سال ۲۰۰۴ انجام شده‌است نشان داده‌است که خوشهٔ ژنتیکی این مردمان دارای هاپلوگروه C-M217 است که این خوشه بیشتر در میان مردمان سیبری و مغولستان بیشتر دیده می‌شود.[۷]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. «Cranial Affinities of the Epi-Jomon Inhabitants in Hokkaido, Japan» (به انگلیسی). Japan Science and Technology Agency. ۱۷ فوریه ۲۰۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۳.
  2. Denoon, Donald; Hudson, Mark (2001). Multicultural Japan: palaeolithic to postmodern. Cambridge University Press. pp. 22–23. ISBN 0-521-00362-8.
  3. Travis, John "Jomon Genes:Using DNA, researchers probe the genetic origins of modern Japanese" Science News February 15, 1997 Vol. 151 No. 7 p. 106 [۱]
  4. Cavalli-Sforza, L.L. , Menozzi, P. & Piazza, A. (1994). The History and Geography of Human Genes. New Jersey: Princeton University Press.
  5. L. Luigi Luca Cavalli-Sforza; Paolo Menozzi; Alberto Piazza (1994). History And Geography Of Human Genes. Princeton University Press. p. 232. ISBN 978-0-691-08750-4.
  6. Arnold Henry Savage Landor (1970). Alone with the hairy Ainu: or, 3.800 miles on a pack saddle in Yezo and a cruise to the Kurile islands
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Tajima, Atsushi; Hayami, Masanori; Tokunaga, Katsushi; Juji, Takeo; Matsuo, Masafumi; Marzuki, Sangkot; Omoto, Keiichi; Horai, Satoshi (2004). "Genetic origins of the Ainu inferred from combined DNA analyses of maternal and paternal lineages". Journal of Human Genetics. 49 (4): 187–193. doi:10.1007/s10038-004-0131-x. ISSN 1434-5161. PMID 14997363.
  8. «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۸ ژوئیه ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۴.

منابع

ویرایش