لوح پایونیر
لوحهای پایونیر، دو لوح آلومنیومی هستند که بر فضاپیماهای پایونیر ۱۰ (در ۱۹۷۲) و پایونیر ۱۱ (در ۱۹۷۳) قرار گرفتند، تا در صورت رسیدن به موجودات فرازمینی پیامی تصویری از بشریت را به آنها برسانند. این لوحها پیکر برهنهٔ یک انسان مذکر و مونث را به همراه نشانهایی برای ارائهٔ اطلاعات از مرکز فضاپیما را در بر داشتند.
در سال ۱۹۷۲ فرانک دریک و کارل ساگان دو تن از دانشمندان ناسا لوحی را طراحی کردند که شامل تصاویری از یک مرد و زن برهنه، دیاگرام طول موج و بسامد هیدروژن و مجموعهای از نقشههایی بود که مکان خورشید و منظومه و سیارههای آن را مشخص میکرد. آنها این لوح را که از جنس آلومینیوم بود و ابعادی در اندازه ۲۲*۱۵ سانتی متر داشت به پایه آنتن فضاپیمای پایونیر ۱۰ متصل کردند. فضاپیمای پایونیر اولین شی ساخت بشر است که منظومه خورشیدی را ترک کردهاست. این طرح بخاطر پیچیده بودن در رمزگشایی مورد انتقاد بعضی دانشمندان قرار گرفت.
مشخصات فیزیکی لوحهاویرایش
رمزگشاییویرایش
فرمول هیدروژنویرایش
با توجه به اینکه فراوانترین عنصر در کیهان هیدروژن است، در قسمت بالا-چپ لوح نقشی حک شده که خصوصیات هیدروژن را به خوبی و با جزئیات بالا انتقال میدهد.
دو دایره علامت دو هیدروژن هستند. خط افقی بین دو دایره علامت پیوند آنها و خط عمودی کوتاه زیر این خط نمودی از ۱ در سیستم باینری است. هر دو دایره خود نمودی از اوربیتال حرکتی الکترون به دور هستهٔ اتم بوده (اسپین بالا و اسپین پایین) و در عین حال واحد و مقیاس اندازهگیری برای نشانهای دیگری هستند که بر روی لوح حک شدهاست. این واحدها، طول موج رادیویی و تناوب آن طول موج است که هیدروژن میتواند انتشار دهد (۲۱ سانتیمتر طول موج و با فرکانس ۱۴۲۰ مگاهرتز).
تصویر زن و مردویرایش
در سمت راست لوح تصویر یک مرد و زن جلوی فضاپیما است. دست راست مرد به نشانه حسن نیت بالا نگهداشته شدهاست. گرچه ممکن است این حرکت برای موجودات فضایی قابل فهم نباشد اما در هر صورت میتواند حرکت دست و انگشتان را نشان دهد. از طرفی دست راست بالا نگه داشته شده به این دلیل که نشان دهد بیشتر انسانها راست دست هستند.
در لوح اندام تناسلی مرد کامل کشیده شدهاست اما اندام تناسلی زن بطور کامل کشیده نشدهاست زیرا کارل سیگن طراح این لوح فرصت کافی برای تکمیل طرح نداشتهاست. نظریههایی نیز وجود دارد که ناسا اجازه کشیدن اندام تناسلی زن را بطور کامل ندادهاست.
مکان خورشید در فضاویرایش
در زیر نماد هیدروژن، پانزده خط به صورت شعاعی کشیده شدهاند. این شکل نشان دهنده موقعیت خورشید در کیهان نسبت به چهارده تپاختر است. خط پانزدهم نیز فاصله نسبی خورشید تا مرکز کهکشان راه شیری را نشان میدهد. در هر خط، خط تیرههای عمودی و افقی دیده میشود که در واقع اعداد باینری هستند و کلید فهمیدن فاصله خورشید از تپاخترها، فرکانس اسپینی هیدروژن است. طول هر خط نمایان کنندهٔ فاصله نسبی تپاختر تا خورشید بوده و اگر در مکانی که لوح توسط موجودات فرازمینی پیدا شود تنها چند تپاختر قابل رؤیت باشند، میتوان با روش مثلثسازی مکان اولیه را پیدا کرد.
منظومه خورشیدیویرایش
در بخش پایینی لوح، یک طرح کلی از منظومه خورشیدی موجود است. تصویری کوچک از فضاپیما مسیر آن را در گذر از مشتری و سپس بهسوی خارج از منظومه خورشیدی نشان میدهد. هر دو سفینهٔ پایونیر ۱۰ و ۱۱ دارای لوح یکسانند. اما پس از پرتاب، پایونیر ۱۱ به سمت زحل تغییر مسیر داده و از آنجا منظومه خورشیدی را ترک کرد. از این بابت اطلاعات این قسمت از لوح پایونیر ۱۱ تا حدودی نادرست است. پرواز پایونیر ۱۱ در گذر از زحل، تا حد زیادی مسیر آینده و مقصد آن را در مقایسه با پایونیر ۱۰ تحت تأثیر قرار میدهد؛ اما این مهم در این الواح شرح داده نشدهاست.
حلقههای کیوان (زحل) میتواند نکتهای در کمک به فرازمینیها برای شناسایی سامانه خورشیدی باشد. حلقههای دور سیارات مشتری، اورانوس و نپتون در زمان طراحی لوح کشف نشده بودند. با این حال بر خلاف سامانه حلقههای کیوان، در این سیارات، حلقه به راحتی قابل مشاهده نیست. پلوتون در زمان طراحی لوح به عنوان سیاره شناخته میشد (در حالی امروزه یک سیاره کوتوله است). سایر اجسام بزرگی که امروزه به عنوان سیارهٔ کوتوله شناخته میشوند (مانند سدنا)، به علت ناشناخته بودن در زمان ساخت لوح، به تصویر کشیده نشدهاند.
اعداد دودویی در کنار سیارهها نشاندهندهٔ فاصله نسبی سیاره تا خورشید است با واحد 1/10 مدار عُطارِد.
جستارهای وابستهویرایش
- صفحه طلایی وویجر - دیسکهایی حاوی نگاره، صدا و موسیقی که به همراه دو کاوشگر وویجر به فضا فرستاده شدند. این کاوشگرها از مرز منظومه شمسی گذشتهاند و سفر خود را به فضای ناشناخته ادامه میدهند.
- پیام آرسیبو