لیپاز، آنزیمی است که توانایی هیدرولیز استرها را دارد و نقش اختصاصی تبدیل تری‌گلیسرید به گلیسرول و اسید چرب را ایفا می‌کند، که به این عمل لیپولیز می‌گویند. لیپازها را می‌توان زیرمجموعه‌ای از استرازها از گروه اصلی هیدرولازها دانست.

عکس کامپیوتری لیپاز لوزالمعدهٔ خوکچه هنی.

ساختار ویرایش

نقش زیستی ویرایش

لیپازها نوعی گلیکوپروتئین هستند که در بدن اغلب جانداران (از جمله بسیاری از ویروس‌ها) یافت می‌شوند. این آنزیم‌های محلول در آب در متابولیسم تری‌گلیسریدها نقش دارند و موجب گوارش آن‌ها در بدن می‌شوند.

لیپاز لوزالمعده مهم‌ترین آنزیمی است که چربی‌ها را در بدن انسان به مولکول‌های کوچک‌تر و قابل هضم تبدیل می‌کند. به این ترتیب، مولکول‌های تری‌گلیسرید به مونوگلیسرید و اسید چرب تبدیل می‌شوند.

انواع دیگر لیپاز عبارت اند از فسفولیپازها و اسفینگومیلینازها.

  لیپازها موجب هیدرولیز استرها می‌شوند. درصورت وجود آب، استرتری‌گلیسریدها طبق واکنش فوق به اسید چرب تبدیل می‌شوند. لازم به ذکر است که R عبارت است از یک گروه آلکیل اشباع‌شده یا اشباع‌نشده.

لیپازها همچون سایر آنزیم‌ها نسبت به دما و پ‌هاش محیط، میزان آب موجود و جنس و قطبی بودن حلال حساس و تأثیرپذیرند.

کاربرد ویرایش

لیپازها می‌توانند در شاخه‌های شیمی آلی جهت استریفیکاسیون بعضی ملکول‌ها مورد استفاده قرار گیرند. این آنزیم‌ها در صنعت نیز برای هیدرولیز چربی‌ها در مواد شوینده و مصارف دیگر مورد استفاده می‌شوند.

جستارهای وابسته ویرایش

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  • «ویکی‌پدیای فرانسوی». دریافت‌شده در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۹.
  • «ویکی‌پدیای انگلیسی». دریافت‌شده در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۹.