لیگ حرفه‌ای فوتبال عربستان
لیگ حرفه‌ای عربستان سعودی (به عربی: دوري المحترفين عربستان السعودي) که به دلایل حمایت مالی با عنوان لیگ روشن عربستان نیز شناخته می‌شود، بالاترین بخش فوتبال اتحادیه در سیستم لیگ عربستان است. این مسابقات از فصل افتتاحیه خود تا فصل ۹۰-۱۹۸۹ به عنوان یک تورنمنت رفت و برگشت فعالیت می‌کرد، پس از آن فدراسیون عربستان تصمیم گرفت لیگ فوتبال را با جام پادشاهی در یک تورنمنت و اضافه کردن جعبه طلایی ادغام کند. جعبه طلایی یک رقابت حذفی پایان فصل است که بین چهار تیم برتر فصل برگزار می‌شود. این تیم‌ها در مرحله نیمه نهایی بازی خواهند کرد تا قهرمان عربستان سعودی شوند. لیگ در فصل ۰۸-۲۰۰۷ به سیستم رفت و برگشت بازگشت.
 | |
| سازمان‌دهنده(گان) | فدراسیون فوتبال عربستان سعودی |
|---|---|
| بنیان‌گذاری | ۱۹۷۶ |
| کشور | عربستان سعودی |
| کنفدراسیون | کنفدراسیون فوتبال آسیا |
| دسته‌ها | برتر |
| شمار تیم‌ها | ۱۸ |
| سطح در مسابقات | یک |
| سقوط به | لیگ دسته یک عربستان |
| جام(های) داخلی | جام پادشاهی عربستان سوپر جام عربستان |
| جام(های) بین‌المللی | لیگ قهرمانان آسیا جام قهرمانان باشگاه‌های عربی |
| قهرمان کنونی | الاتحاد (۹ عنوان) |
| موفق‌ترین تیم | الهلال (۱۸ عنوان) |
| بیشترین حضور | محمد الدعیع (۴۰۶ بازی) |
| برترین گلزن | ماجد عبدالله (۱۸۹ گل) |
| پخش تلویزیونی | SSC |
| وبگاه | |
| فصل جاری: ۲۴–۲۰۲۳ | |
این اتحادیه همچنین به دلیل عملکرد موفق و ثابت باشگاه هایش در لیگ قهرمانان آسیا، مرتباً دارای بالاترین ضریب در آسیا است. الهلال با ۱۸ عنوان قهرمانی در تاریخ خود و آخرین قهرمانی در فصل ۲۲–۲۰۲۱ موفق ترین تیم است. الاهلی، الاتحاد و النصر نیز از موفق ترین تیم های لیگ هستند.
از آغاز سال ۲۰۲۳، لیگ به دلیل جذب بازیکنان سطح بالای متعدد از لیگ های اروپایی از طریق قراردادهای پرسود مالی، شروع به تجربه گسترده بین المللی کرد و بلافاصله به یک لیگ پر ستاره تبدیل شد. صندوق سرمایه‌گذاری عمومی کشور در همان سال به عنوان بخشی از برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی، ۷۵٪ از سهام چهار عضو موسس (الاهلی، الاتحاد، الهلال و النصر) را در اختیار گرفت.
تاریخچه ویرایش
تا اواخر دهه ۱۹۵۰، فوتبال در عربستان سعودی به صورت منطقه ای سازماندهی می شد و جام پادشاهی تنها مسابقات سراسری بود. در سال ۱۹۵۷، اولین فرآیند صلاحیت، مسابقات منطقه ای مناطق مرکزی، غرب، شرق و شمال را ادغام کرد. باشگاه ها در لیگ های منطقه ای خود برای کسب جواز حضور در جام پادشاهی که مرحله نهایی این رقابت ها بود، به رقابت پرداختند. برنده جام پادشاهی برنده لیگ نبود.[۱]
در سال ۱۹۷۶ اولین لیگ حرفه ای فوتبال در پادشاهی عربستان سعودی با هشت تیم آغاز شد، در فصل بعد تعداد باشگاه ها به ده تیم افزایش یافت. فصل ۸۲-۱۹۸۱ شاهد ادغام هر دو لیگ برتر عربستان و لیگ دسته اول عربستان برای آن فصل بود که به طور انحصاری در مورد روند مقدماتی جام جهانی ۱۹۸۲ بود. ۲۰ تیم به دو گروه الف و ب تقسیم شدند. دو تیم برتر هر گروه برای تعیین قهرمانان کلی به مرحله نیمه نهایی راه می یابند. در فصل بعد که به مسابقات عادی رفت و برگشت بازگشت، تعداد باشگاه های دسته اول بعداً در فصل ۸۵-۱۹۸۴ به ۱۲ افزایش یافت.[نیازمند منبع]
در دسامبر ۱۹۹۰، فدراسیون فوتبال عربستان سعودی تصمیم گرفت که لیگ را با کینگ کاپ در یک تورنمنت ادغام کند، تصمیم گرفته شد مسابقات محلی را اصلاح کند و فوتبال حرفه ای را معرفی کند. مسابقات لیگ جدیدی به نام «خادمین جام لیگ الحرمین» تشکیل شد که دو مرحله ای بود. مرحله اول یک رقابت معمولی تورنمنت‌های نوبت‌گردشی بود که ۴ تیم برتر به مرحله حذفی نهایی راه یافتند که جعبه طلایی نام داشت. باشگاه‌ها اجازه داشتند بازیکنان را به صورت حرفه‌ای جذب کنند و لیگ را نیمه حرفه‌ای کنند. این سیستم برای هفده فصل دوام آورد تا اینکه دوباره به مسابقات رفت و برگشتی معمولی بازگشت. لیگ در سال ۲۰۰۷ کاملا حرفه ای شد.[۲]
از سال ۲۰۰۸، بسته به ضریب کشور، سالانه چهار تیم از عربستان سعودی جواز حضور در لیگ قهرمانان آسیا را کسب می کنند. این شامل سه موقعیت برتر لیگ به همراه برنده جام پادشاهی است. اگر برنده جام پادشاهی نیز در بین سه تیم برتر باشد، چهارمین تیم برتر جواز حضور در پلی آف را کسب می کند و اگر برنده کینگ کاپ در سه رده برتر لیگ نباشد، دو تیم برتر لیگ هستند. به طور مستقیم به مرحله گروهی راه پیدا می کند و تیم سوم به مرحله پلی آف لیگ قهرمانان آسیا راه می یابد.[نیازمند منبع]
"انقلاب عربستان" در ۲۰۲۳ ویرایش
لیگ حرفه‌ای عربستان در سال ۲۰۲۳ به دلیل انتقال بازیکنان بسیاری از لیگ‌های دیگر، به‌ویژه آنهایی که در اروپا به باشگاه‌ها برای فصل ۲۴-۲۰۲۳ منتقل شدند، سرفصل بین‌المللی شد. کریستیانو رونالدو اولین ستاره‌ای بود که به لیگ پیوست و بی‌بی‌سی معتقد بود که او این "انقلاب" را در فوتبال آسیا رهبری کرد.[۳] نیمار پس از انتقال خود به الهلال، رونالدو را نیز به خاطر تحول فوری لیگ نسبت داد.[۴] سایر بازیکنانی که به لیگ پیوستند عبارتند از: کریم بنزما دارنده توپ طلا، انگولو کانته، روبرتو فیرمینو، سرگی میلینکویچ-ساویچ، سادیو مانه، ریاض محرز و جوردن هندرسون.[۵][۶] طبق نشریه اسپانیایی مارکا، لیگ بازار نقل و انتقالات اروپا را تکان داده است.[۷] صندوق سرمایه‌گذاری عمومی کشور در ژوئن ۲۰۲۳ به عنوان بخشی از برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی، ۷۵٪ از سهام چهار عضو مؤسس (الاهلی، الاتحاد، الهلال و النصر) را در اختیار گرفت.[۸] این اقدامات توسط برخی از روزنامه نگاران غربی به عنوان یک طرح "ورزش‌شویی" توصیف شده است.[۵][۹]
حمایت ویرایش
با شروع فصل ۱۰-۲۰۰۹، لیگ توسط گروه زین حمایت مالی شد.[۱۰] از فصل ۱۴-۲۰۱۳ تا فصل ۱۸-۲۰۱۷، عبداللطیف جمیل اسپانسر بود و لیگ به عنوان داوری جمیل شناخته می‌شد، تا زمانی که یک تغییر ساختار بزرگ در فوتبال عربستان انجام شد، که تحت آن نام لیگ به لیگ حرفه‌ای عربستان بازگشت.[۱۱][۱۰][۱۲] از سال ۲۰۲۲، برای یک دوره پنج ساله، اسپانسر لیگ روشن است.[۱۳]
قهرمانان لیگ عربستان ویرایش
باشگاه‌ها ویرایش
جدول زیر عملکرد هر یک از قهرمانان لیگ حرفه‌ای عربستان را توصیف می‌کند.
| رتبه | باشگاه | قهرمانی‌ها | سال‌های قهرمانی |
|---|---|---|---|
۱
|
الهلال | ۱۸
|
۱۹۷۷، ۱۹۷۹، ۱۹۸۵، ۱۹۸۶، ۱۹۸۸، ۱۹۹۰، ۱۹۹۶، ۱۹۹۸، ۲۰۰۲، ۲۰۰۵، ۲۰۰۸، ۲۰۱۰، ۲۰۱۱، ۲۰۱۷، ۲۰۱۸، ۲۰۲۰، ۲۰۲۱، ۲۰۲۲ |
۲
|
النصر | ۹
|
۱۹۷۶، ۱۹۸۰، ۱۹۸۱، ۱۹۸۹، ۱۹۹۴، ۱۹۹۵، ۲۰۱۴، ۲۰۱۵، ۲۰۱۹ |
۳
|
الاتحاد | ۹
|
۱۹۸۲، ۱۹۹۷، ۱۹۹۹، ۲۰۰۰، ۲۰۰۱، ۲۰۰۳، ۲۰۰۷، ۲۰۰۹، ۲۰۲۳ |
۴
|
الشباب | ۶
|
۱۹۹۱، ۱۹۹۲، ۱۹۹۳، ۲۰۰۴، ۲۰۰۶، ۲۰۱۲ |
۵
|
الاهلی | ۳
|
۱۹۷۸، ۱۹۸۴، ۲۰۱۶ |
۶
|
الاتفاق | ۲
|
۱۹۸۳، ۱۹۸۷ |
۷
|
الفتح | ۱
|
۲۰۱۳ |
عناوین کل قهرمانی‌ها توسط شهرها ویرایش
| شهر | عناوین | قهرمانی باشگاه‌ها |
|---|---|---|
| ریاض | ۳۲
|
الهلال (۱۸)، النصر (۹)، الشباب (۶) |
| جده | ۱۲
|
الاتحاد (۹)، الاهلی (۳) |
| دمام | ۲
|
الاتفاق (۲) |
| احساء | ۱
|
الفتح (۱) |
منابع ویرایش
پیوند به بیرون ویرایش
- ↑ Amin Sawati. موسوعة تاريخ الحركة الرياضية في المملكة العربية السع ودية: بمناسبة مرور مائة عام على تأسيس المملكة العربية السعودية. مدينة الطيبات العالمية للعلوم والمعرفة،. ISBN 9789960351148.
- ↑ "Morocco's Abderrazak Hamdallah breaks scoring record in Saudi Arabia". BBC Sport. 19 April 2019. Archived from the original on 20 April 2019. Retrieved 22 April 2019.
- ↑ "Saudi wealth shaping football's new reality". BBC Sport (به انگلیسی). Retrieved 2023-08-17.
- ↑ "Neymar credits Ronaldo for Saudi Pro League transformation". Reuters (به انگلیسی). 2023-08-16. Retrieved 2023-08-17.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Michaelson, Ruth (26 July 2023). "Revealed: Saudi Arabia's $6bn spend on 'sportswashing'". The Guardian. Retrieved 31 July 2023.
- ↑ Smith, Rory; Panja, Tariq; Al Omran, Ahmed (13 July 2023). "Inside the Saudi Gold Rush". The New York Times. Retrieved 31 July 2023.
- ↑ "Neymar, the latest star of the Saudi Pro League, the new order of soccer". MARCA (به انگلیسی). 2023-08-15. Retrieved 2023-08-17.
- ↑ Walid, Ahmed (5 June 2023). "PIF to take control of Saudi Arabia's four biggest clubs as part of major shake-up in Pro League". The Athletic. Retrieved 31 July 2023.
- ↑ Panja, Tariq; Al Omran, Ahmed (2 June 2023). "Saudi Soccer League Creates Huge Fund to Sign Global Stars". The New York Times. Retrieved 31 July 2023.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ "الرياض نت : "عبداللطيف جميل" ترعى الدوري السعودي للمحترفين". 2014-01-14. Archived from the original on 14 January 2014. Retrieved 2023-07-05.
- ↑ "إلغاء مسمى دوري جميل السعودي للمحترفين وكأس ولي العهد". بوابة الأهرام (به عربی). Retrieved 2023-07-05.
- ↑ The untold story of the rise of the Saudi football league (به انگلیسی), retrieved 2023-07-05
- ↑ "Saudi Pro League renamed to Roshn Saudi League". SPL. August 23, 2022. Archived from the original on 20 September 2022. Retrieved 24 August 2022.